]art (Маргьа marha) ЙикIанила, йикIинчIила цо херай. Хералълъул лъабго васги вукIанила. КIиявго кIудияв вацц лъай-гIакълу бугел, гIадамал лIугьинессел жал рукIанила, гьитIинав ЧIилбикI ботIрода тIехIги барав, тIингъида нацIцIги барав, ватарасс вуххулев, ватарасс тункулев вукIанила. yijanila, yijinzila co [eray. [era:ul ;abgo wasgi wujanila. jiyawgo judiyaw waC ;ay-faqlu bugel, fadamal /uhineSel $al rujanila, hiTinaw zilbij boTroda Te\gi baraw, TinGida naVgi baraw, wataraS wu{ulew, wataraS tunkulew wujanila. Рилълъанила цо къоялълъ лъабавго вацц рохьоре хьоп къотIизе. ri:anila co qoya: ;abawgo waC ro%ore %o_ qoTi#e. Жидерго гьабулеб хIалтIиги гьабун, нахъ руссун рокъоре рачIунаго, къосанила азда нух. $idergo habuleb \alTigi habun, na] ruSun roqore razunago, qosanila a#da nu[. Ссверданила ал рохьор, ссверданила, тIерхьун бакъги анила, маркIачIул рукIкIенги речIчIанила, кинго нух бахъизе кIвечIила азда. Swerdanila al ro%or, Swerdanila, Ter%un baqgi anila, marjazul ruJengi reZanila, kingo nu[ ba]i#e jwezila a#da. Абунила ваццаз ЧIилбикIида, гъотIоде вахун балагьийин, кIкIуй баккулеб бакIго бихьуларищали. abunila waCa# zilbijida, voTode wa[un balaheyin, Juy baKuleb bajgo bi%ulari?ali. Бищунго борххатаб гъотIодеги вахун, ункъабго рахъалде бер тIамунила ЧIилбикIицца, бур-бурун лахI чIчIегIерлъун, битIун рохь бакьулIа баккун бачIунеб бихьанила ассда кIкIуй. bi?ungo bor{atab GoTodegi wa[un, unqabgo ra]alde ber Tamunila zilbijiCa, bur-burun la\ Zefer;un, biTun ro% bapu/a baKun bazuneb bi%anila aSda Juy. КIкIуйдул хIисаб гьабун вилълъанила лъабавго вацц, гIемерал рилълъанила, дагьал рилълъанила, щванила цо рукъалде тIаде, лIугьанила жанире, бакун кIудияб цIа бугила, цIеда ццее гIодой йикIун хъартги йигила, доре-гъоре боххдулги риччан, хъартил лъабго ясги йигила. Juydul \isab habun wi:anila ;abawgo waC, femeral ri:anila, dahal ri:anila, &wanila co ruqalde Tade, /uhanila $anire, bakun judiyab va bugila, veda Ceye fodoy yijun ]artgi yigila, dore-Gore bo{dulgi riXan, ]artil ;abgo yasgi yigila. Хъош-машги гьабун, ракъун ратилиланги абун, квен лъунила хъартицца азда ццебе. ]i/-ma/gi habun, raqun ratililan abun, kwen ;unila ]artiCa a#da Cebe. ХIинкъун кIалдиб босизецин кIвечIила кIудиял ваццазда. \inqun jaldib bosi#ecin jwezila judiyal waCa#da. ЧIилбикIицца гьумер нечезе гьабичIила, ваццазе гIологи квананила ав. zilbijiCa humer nexe#e habizila, waCa#e fologi kwananila aw. Кванан-гьекъон рахъараб меххалълъ, босенги тIамун, жиндирго ясалги регизарунила хъартицца, цоги бусада лъабавго ваццги вегизавунила, гъассда жийгоги еганила. kwanan-heqon ra]arab me{a:, bosengi Tamun, $indirgo yasalgi regi#arunila ]artiCa, cogi busada ;abawgo waCgi wegi#awunula, GaSda $iygogi yeganila. ЛълъикI сордо араб меххалълъ лъабавго вас хъвезе, алмасги лълъухьун, ахIанила хъартицца - кьижарав щив, ворчIарав щив. :ij sordo arab me{a: ;abawgo was ]we#e, almasgi :u%un, a\anila ]artiCa - pi$araw ?iw, worzaraw ?iw. Кьижаравги дунин, ворчIаравги дунин абунила ЧIилбикIицца. pi$arawgi dunin, worzarawgi dunin abunila zilbijiCa. Щай мун кьижуларев ЧIилбикI, дуе къваригIараб щиб абун гьикъанила хъартицца. &ay mun pi$ularew zilbij, duye qwarifarab &ib abun hiqanila ]artiCa. Гьаб ригьалълъ абунила ЧIилбикIицца, цIураххинкIал гьарулаанила дие эбелалълъ, гьел ракIалде щун, кIоларого бугин дида кьижизе. hab riha: abunila zilbijiCa, vura{injal harulaanila diye ebela:, hel rajalde &un, jolarogo bugin dida pi$i#e. ЦIидассан цIаги бакун, цIураххинкIалги гьарун, кваназавунила хъартицца ав. vidaSan vagi bakun, vura{injalgi harun, kwana#awunilan ]artiCa aw. ЛълъикIалан мехх борчIизеги тун, лълъихь-лълъахъан алмасги лълъухьун, абунила хъартицца кIиабизеги - кьи­жарав щив - ворчIарав щив. :ijalan me{ borzi#egi tun, :i%-:a]an almasgi :u%un, abunila ]artiCa jiabi#egi - pi$araw ?iw, worzaraw ?iw. Кьижаравги дунин, ворчIаравги дунин, абу­нила ЧIилбикIицца. pi$arawgi dunin, worzarawgi dunin, abunila zilbijiCa. Щай кьижуларев ЧIилбикI, гьанжеги дуе къваригIа­раб щиб. абун гьикъанила хъартицца. ?ay pi$ularew zilbij, han$egi duye qwarifarab ?ib. Гьаб гIужалълъ бахъухъ кваназабулаанин дида эбелалълъ, гьелде хьуллъун, щоларого бугин дида макьуйин абунила гьесс. hab fu$a: ba]u] kwana#abulaanin dida ebela:, helde %ul;un, &olarogo bugin dida mapuyin abunila heS. Яхъун бахъухъги гьабун, кваназавунила хъартицца гьев ва   реганила гьанжеги. ya]un ba]u]gi habun, kwana#awunila ]artiCa hew wa reganila han$egi. ЛълъикI гьоркьоб меххги биччан, гьанжени ав кьижанилан ккараб меххалълъ, ахIанила хъартицца лъабабизе  – Кьижарав щив. ворчIарав щив. Кьижаравги дунин, ворчIаравги дунин абунила ЧIилбикIицца. :ij horpob me{gi biXan, han$eni aw pi$anilan Karab me{a:, a\anila ]artiCa ;ab'abi#e - pi$araw ?iw? worzaraw ?iw. pi$arawgi dunin, worzarawgi dunin abunila zilbijiCa. Я гъарин ЧIилбикI, къадни кьижичIониги бегьилин, къасси гIагийищ мун кьижуларев. ya varin zilbij, qadni pi$izonigi behilin, qaSi fagiyi& mun pi$ularew. Метер хурие ине дунги гIедегIун йигин, кьижун вукIайин себанила ассде хъарт. meter [uriye dungi fedefun yigin, pi$un wujayin sebanila aSde ]art. Кинин дун кьижулев, гьаб ригьалълъ гIурухъа цIцIалкIицца босун, лълъим гьекъезабулаанин дида эбелалълъ. kinin dun pi$ulew, hab riha: furu]a ValjiCa bosun, :im heqe#abulaanin dida ebela:. Гьеб гьекъечIого, бер къанщизе кIоларилан абунила ЧIилбикIицца. heb heqezogo, ber qan&i#e jolarilan abunila zilbijiCa. Йилълъанила хъарт, цIцIалкIуги босун, гIурухъе. yi:anila ]art, Valjugi bosun, furu]e. Гъой къватIие лIугьингин, гъолълъул лъабайго яс живгоги ваццалги регун рукIараб бусада регизарунила ЧIилбикIицца, дозул бусада жалгоги реганила. Goy qwaTiye /uhingin, Go:ul ;abaygo yas $iwgogi waCalgi regun rujarab busada regi#arunila zilbijiCa, do#ul busada $algogi reganila. Гьеб гьабулев ЧIилбикI вукIаго щванила хъарт гIурухъе, ччун бахъанила алълъ цIцIалкIу, чваххун анила лълъим, ччун бахъанила , чваххун анила. heb habulew zilbij wujago &wanila ]art furu]e, Xun ba]anila a: Valju, xwa{un anila :im, Xun ba]anila, xwa{un anila. ГIурулIе цIцIалкIуги реххун, къварилъун, нахъ юсанила хъарт гьаюгьинан. furu/e Valjugi re{un, qwari;un, na] yuSanila ]art hayuhinan. Рокъойги лIугьун, абунила алълъ - Кьижарав щив, ворчIарав щив. roqoygi /uhun, abunila a: - pi$araw ?iw, worzaraw ?iw. Минкъан вахъинчIого, тIепун чIчIанила ЧIилбикI. minqan wa]inzogo, Te_un Zanila zilbij. Васал хъолелилан, хъун рехханила хъарталълъ жиндирго ясал. wasal ]olelilan, ]un re{anila ]arta: $indirgo yasal. Жибго хъур-хъури бахъанила лъабалълъулго. $ibgo ]ur-[uri ba]anila ;aba:ulgo. ХъахIлъи бараб ме­халълъ, хурие ине къачIанила хъарт. ]a\;i barab me{a:, [uriye ine qazanila ]art. КекебагIар, (гьеб букIун буго хъартил кIудияй ясалда цIцIар) абунила алълъ хурие уней йигин дун, дир яс, гьал лъималазул хIетI-бетIерги белъун, къадеялде дида ххадуй ячIайин мун, нужгоги ракъун рукIунгейин. –  «ЯчIина эбел», илан абунила ЧIилбикIицца, КекебагIарида гьаракьги релълъинабун. Анила хъарт хурие. kekebafar, (heb bujun bugo ]artil judiyay yasalda Var) abunila a: [uriye uney yigin dun, dir yas, hal ;imala#ul \eT-beTergi be;un, qadeyalde dida {aduy yazayin mun, nu$gogi raqun rujungeyin. - yazina ebel, ilan abunila zilbijiCa, kekebafarida harapgi re:inabun. anila ]art [uriye. Къадеялде рокъоре ваццалги ритIун, ясазул хIетI-бетIерги белъун. КекебагIарил ретIелги ретIун, вилълъанила ЧIилбикI хъартида ххадув хуриве. qadeyalde roqore waCalgi riTun, yasa#ul \eT-beTergi be;un. kekebafaril reTelgi reTun, wi:anila zilbij ]artida {aduw [uriwe. Ав вихьигун жиндирго ясилан ккун, ахIданила хъарт - «Бакъ щун юхIизе гурин, гьури чIван чIучIине гурин, ххеххго рокъое юсса дир яс». aw bi%igun $indirgo yasilan Kun, a\danila ]art - baq ?un yu\i#e gurin, huri zwan zuzine gurin, {e{go roqoye yaSa dir yas. Хурул рагIалда ясазул хIетI-бетIерги лъураб хьагги лъун, нахъ вуссун вилълъун рикIкIадассан валагьун чIчIанила ЧIилбикI хъартил щиб лIугьунаяли бихьизе. [urul rafalda yasa#ul \eT-beTergi ;urab %aggi ;un, na] wuSun wi:un riJadaSan walahun Zanila zilbij ]artil ?ib /uhunayali bi%i#e. Лъилъун цIцIер гIадин хургин, хIалхьун гIодой йикIанила гьанже хъарт, лъималазул гьанацца гIорцIцIизе. ;i;un Ver fadin [urgin, \al%un fodoy yijanila han$e ]art, ;imala#ul hanaCa forVi#e. ЦIураххинкIазеги бахъухъиеги дуцца гьабураб гьанже дицца дуеги гьабилин, ЧIилбикIан  –  абулаго, бегьанила хъартицца хьагинибе квер, бахъун бачIанила КекебагIарил бетIер. vura{inja#egi ba]u]iyegi duCa haburab han$e diCa duyegi habilin, zilbijan - abulago, behanila ]artiCa %aginibe kwer, ba]un bazanila kekebafaril beTer. Руруданила хъарт, гIер-гIеданила, етIаранила, эххеде кIанцIанила, гIодой речIчIанила, къиркъизе цабиги гьарулаго, лъакI мерхьун ЧIилбикIида ххадуй йортанила. rurudanila ]art, fer-fedanila, yeTaranila, e{ede janvanila, fodoy reZanila, qirqi#e cabigi harulago, ;aj mer%un zilbijida {aduy yortanila. Йортанила ай, лIутанила дов, йортанила ай, лIутанила дов, рахъдал кьо ассги баханила, етIарулаго рокъое хъартги юссанила. yortanila ay, /utanila dow, yortanila ay, /utanila dow, ra]dal po aSgi ba[anila, yeTarulago roqoye ]artgi yuSanila. Вилълъанила, щванила ЧIилбикI рокъове. wi:anila, ?wanila zilbij roqowe. Ххалкъалдаго лъанила, пачахIассда рагIанила асс хъартие гьабураб. {alqaldago ;anila, _axa\aSda rafanila aS ]artiye haburab. АсскIовеги ахIун, абунила пачахIасс ассда, нусго чияссда тIад базе бегьулеб цо цIцIаха рагIулин хъартил. aSjowegi a\un, abunila _axa\aS aSda, nusgo xiyaSda Tad ba#e behuleb co Va[a rafulin ]artil. Гьелълъул гьеб бикъун вачIани, гьелда релълъараб дицца дуеги гьаби­лин. he:ul heb biqun wazani, helda re:arab diCa duyegi habilin. «ГьебгIан бигьалъаги дие квине ххинкIал!» –  илан абунила ЧIилбикIицца. hebfan biha;agi diye kwine {injal - ilan abunila zilbijiCa. Вилълъанила гьанже ав ххалатаб ххечги босун хъартил цIцIаха бикъизе. wi:anila han$e aw {alatab {exgi bosun ]artil Va[a biqi#e. БакъинегIан рокъов вахчунги вукIун, къасси хъарт кьижизе егараб меххалълъ рукъалълъул тIохги борлълъун, цIцIахдада егарай хъартида ххеч хIунссанила асс.   baqinefan roqow wa{xungi wujun, qaSi ]art pi$i#e yegarab me{a: ruqa:ul To[gi bor:un, Va[dada yegaray ]artida {ex \unSanila aS. ЦIцIахаго квешезе чIчIун бугин дие, ясал хваралдасса алда ругел чIчIутIузул гIемерлъиго щиб – абунила хъартицца. Va[ago kwe^e#e Zun bugin diye, yasal [waraldaSa alda rugel ZuTu#ul femer;igo ?ib - abunila ]artiCa. ХIунссанила нахъеги, къварилъанила хъарт, бичассхIа, бетIергьанчи хвад, ахIанже къватIиб речIчIилин ахIданила ай. \unSanila na]egi, qwari;anila ]art, bixaS\a, beTerhanxi [wad, a\an$e qwaTib reZilin a\danila ay. ТIатIалаго хIунсс-хIунссулаго, азарго жоги хьамун, ссур-ссуризабун, рехханила хъартицца цIцIаха къватIибе. TaTalago \unS-\unSulago, a#argo $ogi %amun, Sur-Suri#abun, re{anila ]artiCa Va[a qwaTibe. Ццим чучараб меххалълъ, къватIие ячIанила хъарт, цIцIаха жанибе босизе, гьечIила цIцIаха. Cim xuxarab me{a:, qwaTiye yazanila ]art, Va[a $anibe bosi#e, hezila Va[a. Балагьанила ццее - мугъзада добги чIван, унев вугила ЧIилбикI. balahanila Ceye - muG#ada dobgi zwan, unew wugila zilbij. Йортанила ай, лIутанила дов, йортанила ай, лIутанила дов, рахъдал кьо ассги баханила, рурудулаго нахъе хъартги юссанила. yortanila ay, /utanila dow, yortanila ay, /utanila dow, ra]dal po aSgi ba[anila, rurudulago na]e ]artgi yuSanila. Рехханила ЧIилбикIицца пачахIассда ццебе цIцIаха. re{anila zilbijiCa _axa\aSda Cebe Va[a. Абунила пачахIасс гьаб бикъизе кIварав дуда щибго гьабизе кIвелин, гьейго хъартил нусго чияссе квен гьабизе гIолеб цо хьаг рагIулин, цIцIахдада асскIоб цIакъ рекъелин эб, гьеб бикъун вачIайин мун. abunila _axa\aS hab biqi#e jwaraw duda ?ibgo habi#e jwelin, heygo ]artil nusgo xiyaSe kwen habi#e foleb co %ag rafulin, Va[dada aSjob vaq reqelin eb, heb biqun wazayin mun. ГIурул гьарчазул таргьаги цIезабун, вилълъанила ЧIилбикI хъартил хьаг бикъизе. furul harxa#ul tarhagi ve#abun, wi:anila zilbij ]artil %ag biqi#e. КъассилъизегIан ваххчунги вукIун, къасси квен-тIеххалде хъарт юссараб меххалълъ тIохдеги вахун валагьанила тIалайдухъа гъоркье. qaSi;i#efan qa{xungi wujun, qaSi kwen-Te{alde ]art yuSarab me{a: To[degi wa[un walahanila Talaydu]a Gorpe. ЦIеда лъун гьалдолеб хьагги бугила, ццее гIодой йикIун хъартги йигила. veda ;un haldoleb %aggi bugila, Ceye fodoy yijun ]artgi yigila. Доре-гъоре боххдулги риччан, гIодулей йигила ай, хварал ясал ракIалде щун. dore-Gore bo{dulgi riXan, foduley yigila ay, [waral yasal rajalde ?un. РечIчIанила ЧIилбикIицца тIасса гъоркье гьорчо, рухI-рухIанила хъартил махIаби тIирабаз. reZanila zilbijiCa TaSa vorpe hotxo, ru\-ru\anila ]artil ma\abi Tiraba#. Ццидаханила хъарт, асс нахъеги чехь-чехьго бухIанила алълъул. Cida[anila ]art, aS na]egi xe%-xe%go bu\anila a:ul. БичассхIа ххадуб кванилан абу­нила алълъ, ахIанже къватIиб речIчIилин, хьаг-хьагго кьаллъун бугин дие ясал хваралдасса! bixaS\a {adub kwanilan abunila a:, a\an$e qwaTib reZilin, %ag-%aggo pal;un bugin diye yasal [waraldaSa! Таргьаго чIехьон танила ЧIилбикIицца - ххутIарайги гьалаглъанила хъарт. Ссур-ссуриялда къватIибе реххун бачIанила хьаг. tarhago ze%on tanila zilbijiCa - {uTaraygi halag;anila ]art. Sur-Suriyalda qwaTibe re{un bazanila %ag. Дагьай гIодой юссараб меххалълъ къватIие якканила хъарт хьаг нахъе босизе. ГьечIила хьаг. Балагьанила ццее, гъежда хьаггин ххазабулеб бугила ЧIилбикIицца. dahay fodoy yuSarab me{a: qwaTiye yaKanila ]art %ag na]e bosi#e. hezila %ag` balahanila Ceye, Ge$da %aggin {a#abuleb bugila zilbijiCa. Йортанила хъарт, лIутанила ав, йортанила ай, лIу­танила ав, рахъдал кьо бахун авги ворчIанила, ххачадулаго, нахъе хъартги юссанила. yortanila ]art, /utanila aw, yortanila ay, /utanila aw, ra]dal po ba[un awgi worzanila, {azadulago, na]e ]artgi yuSanila. Маян абун рехханила пачахIассда ццебе хьаг. mayan abun re{anila _axa\aSda Cebe %ag. Абунила пачахIасс ассда - «Гьейго хъартил лълъарал меседилаб цо цIцIе рагIулин, ссахI рахьдал радалисса, ссахI бакъанида кьолеб. abunila _axa\aS aSda - heygo ]artil /aral mesedilab co Ve rafulin, Sa\ ra%dal radaliSa, Sa\ baqanida poleb. Гьеб цIцIе бикъун вачIайин. Гьелдасса нахъе мун дицца цIакъ кIодо гьавилин» ЧIалгIунги букIанила ЧIилбикIида, кин бугониги, гьаб нухалълъги вилълъанила пачахIассул хъатир гьабун. heb Ve biqun wazayin. heldaSa na]e mun diCa vaq jodo hawilin. zalfungi bujanila zilbijida, kin bugonigi, hab nu[a:gi wi:anila _axa\aSul ]atir habun. Вилълъанила, щванила ЧIилбикI, къасси бокьалълъул тIохдеги вахун хIунссанила цIцIеда, меэданила цIцIе. wi:anila, ?wanila zilbij, qaSi bopa:ul To[degi wa[un \unSanila Veda, meedanila Ve. Ссундасса боххараб, къулгьу, дир ясал хваралдасса нахъе ээди гIемерлъун бугин дуран семанила хъарт цIцIеде. SundaSa bo{arab, qulhu, dir yasal [waraldaSa na]e eedi femer;un bugin duran semanila ]art Vede. ХIунссанила асс нахъеги, ээданила, кIанцIанила цIцIе, бичассхIа, хъурмацца чIвад, лълъарал ккун къватIиб речIчIилин, кьижизего теларищ дуцца дунан ахIданила хъарт. \unSanila aS na]egi, eedanila, janvanila Ve, bixaS\a, ]urmaCa zwad, /aral Kun qwaTib reZilin, pi$i#ego telari& duCa dunan a\danila ]art. ХIунсс-хIунссанила ЧIилбикIицца тIатIалаго - меэданила нахъеги цIцIе. \unS-\unSanila zilbijiCa TaTalago - meedanila na]egi Ve. Дванкан речIчIанила цIцIе къватIибе. Ццим чучараб меххалълъ къватIие якканила хъарт цIцIе жанибе гъезе. dwankan reZanila Ve qwaTibe` Cim xuxarab me{a: qwaTiye yaKanila ]art Ve $anibe Ge#e. ГьечIила цIцIе, ЧIилбикIиццагIаги гуродай араб абун, балагьанила ццее. Горбода добги реххун, жибго хIур бахъинабун унев вугила ЧIилбикI. hezila Ve, zilbijaCafagi guroday arab abun, balahanila Ceye` gorboda dobgi re{un, $ibgo \ur ba]inabun unew wugila zilbij. Йортанила хъарт, лIутанила ав, йортанила дой, лIутанила ав, рахъдал кьо ассги баханила, керен буххулаго, нахъе хъартги юссанила.   Лълъарал ккун, речIчIанила пачахIассда ццебе цIцIе. yortanila ]art, /utanila aw, yortanila doy, /utanila aw, ra]dal po aSgi ba[anila, keren bu{ulago, na]e ]artgi yuSanila` /aral Kun, reZanila _axa\aSda Cebe Ve. Абунила пачахIассда - «Хъартго-хъартилан рагIулин дида, эйго кинай жо йикIунеяли лъазе бокьун бугин дие, чара-гIамал гьечIин, дида асскIое гьей щвезайичIого. abunila _axa\aSda - ]artgo-]artilan rafulin dida, eygo kinay $o yijuneyali ;a#e bopun bugin diye, xara-famal hezin, dida aSjoye hey ?we#ayizogo. Гьеб гьунарги гьабун мун нахъвуссун ххадуб, дирго ясги кьун, кинабго улкаялълъул иххтиярги кьун, дидаго хьолбохъ чIчIезавилин дицца мун!» heb hunargi habun mun na]wuSun {adub, dirgo yasgi pun, kinabgo ulkaya:ul i{tiyargi pun, didago %olbo] Ze#awilin diCa mun! Инарилан, жойилан кьур-кьудизе лIугьанила ЧIилбикI, рортанила ассде тIаде пачахIассул асскIоссел. Цоясс тунканила, цоясс кьабунила, нагIана кьунила, гIайиб гьабунила. inarilan, $oyilan pur-pudi#e /ufanila zilbij, rortanila aSde Tade _axa\aSul aSjoSel. coyaS tunkanila, coyaS pabunila, nafana punila, fayib habunila. ПачахIассги пачахIассул ясалълъеги гIоло нусцIцIул хвеларищан абунила. ЯхI-махI батун, хъассулаго гъванщагин, вилълъанила ЧIилбикI рокъове. _axa\aSgi _axa\aSul yasa:egi folo nusVul [welari?an abunila. ya\-ma\ batun, ]aSulago Gwan?agin, wi:anila zilbij roqowe. Квасул мегежги бухьанила асс, эхIединалго михъалги, щиб-щибниги бахун, жиндирго жинсги хисизабунила, басрияб багь-багьараб туртилълъги жемун херав къул-къуларав гьардохъанлъун вахъун, вилъ­лъанила, гьанже ав, щванила хъартил нуцIцIихъе. kwasul mege$gi bu%anila aS, e\edinalgo mi]algi, ?ib-?ibnigi ba[un, $indirgo $insgi [isi#abunila, basriyab bah-baharab turti:gi $emun [eraw qul-qularaw hardo\an;igun wa]un, wi:anila, han$e aw,?wanila ]artil nuVi]e. ГIодулей йигила ай, хварал ясазухъ магIу гьабулей йигила. Дагьаб чед кье, кири батила, абу­нила ЧIилбикIицца, нуцIцIихъги чIчIун. НуцIцIил кIалтIе ячIанила хъарт, ххал гьабун, балагьун, дагьай щаклъарай гIадин лIугьун, абунила алълъ - ЧIилбикI гIаги гуревищ мун, ракIалълъ бицунеб бугин мун лълъикIлъиялълъе вачIарав чи гурилан. foduley yigila ay, [waral yasa#u] mafu habuley yigila. dahab xed pe, kiri batila, abunila zilbijiCa, nuVi]gi Zun` nuVil jalTe yazanila ]art, {al habun, balahun, dahay ?ak;aray fadin /uhun, abunila a: - zilbij fagi gurewi? mun, raja: bicuneb bugin mun :ij;iya:e wazaraw xi gurilan. ГIоданила ЧIилбикI. ЧIчIегIераб къо чIчIагийин ЧIилбикIидаги гьессул рижул-рижиялдагиян абунила, гьессдалъун гурищ дида гьаб къо бихьулеб бугеб, дир эменги чIванин гьесс, эбелги чIванин, кинабго боцIцIудасса ватIаги гьавунин, дунгоги гьардухъ виччанин, гьаб хIалалдеги ккезавунин. fodanila zilbij. Zeferab qo Zagiyin zilbijidagi heSul ri$ul-ri$iyaldagiyan abunila, heSda;un guri? dida hab qo bi%uleb bugeb, dir emengi zwanin heS, ebelgi zwanin, kinabgo boVudaSa waTagi hawunin, dugogi hardu] wiXanin, hab \alaldegi Ke#awunin. Жиндиего ЧIилбикIицца гьабураб ракIалде щун хъартги гIоданила, зигарданила, ассдеххун ургъел бикьанила, ассие ссадакъаги кьун, абунила хъартицца хханжу базе гъамасс къваригIун бугин дие, гьеб гьабизе маххщелго рекъоларищ дур абун. $indiyego zilbijiCa haburab rajalde &un ]artgi fodanila, #igardanila , aSde{un urGel bip[anila, aSiye Sadaqagi pun, abunila ]artiCa {an$u ba#e GamaS qwarifun bugin, heb habi#e ma{?elgo reqolari? dur abun. Щай рекъолареб, цIакъ рекъелин, дидасса лълъикIав устар щив вугевин абунила асс. Цо сагIаталълъ буххун, кьабун гьабунила асс гъамасс. Жаниеги лIугьун, хъегIанила хъарт, бихх-биххун рахъ-рахъалде анила гъамасс. ?ay reqolareb, vaq reqelin, didaSa :ijaw ustar ?iw wugewin abunila aS. co safata: bu{un, pabun habunila aS GamaS. $aniyegi /uhun, ]efanila ]art, bi{-bi{un ra]-ra]alde anila GamaS` ЛълъикIаб, кIудияб гъамасс гьабе дуцца дие, гьадинаб гъанссил пайда щибин абунила хъартицца. Гьабунила асс цIидассан руцIичIел миккил чIалабазул гъамасс. :ijab, judiyab GamaS habe duCa diye, hadinab GanSil _ayda ?ibin abunila ]artiCa. habunila aS vidaSan ruvizel miKil zalaba#ul GamaS. Жаниеги лIугьун хъегIанила хъарт, хъегIанила, багъаризецин багъаричIила гъамасс, рекъон букIунадаяли бихьизе тIалъел къалищ ан абунила ЧIилбикIицца, къайин абунила хъартицца, кIулалги ралищан абунила асс, раян абунила хъартицца. Щула гъамассги гьабун, абунила гьанже ЧIилбикIицца, –  Хъарт! ЧIилбикI гурищ дун! $aniyegi /uhun ]efanila ]art, ]efanila, baGari#ecin baGarizila GamaS, reqon bujunadayali bi%i#e Ta;el qali? an abunila zilbijiCa, qayin abunila ]artiCa, julalgi rali?an abunila aS, rayan abunila ]artiCa. ?ula GamaSgi habun, abunila han$e zilbijiCa, - ]art! zilbij guri? dun! ГIергIеданила хъарт, хъегIданила, цоги-цогияб гьабунила, –  биххуларила гъамасс  –  «гIемер етIаруге, меседу», –  ян абунила ЧIилбикIицца, - дурго берцинлъи хвезе гурин, пачахI рекъонгутIизе гурин дуда, довни духъ рокьи ккун холев вугин!» ferfedanila ]art, ]efdanila, cogi-cogiyab habunila, - bi{ularila GamaS - femer yeTaruge, mesedu, - yan abunila zilbijiCa, - durgo bercin;i [we#e gurin, _axa\ reqonguTi#e gurin duda, downi du] ropi Kun [olew wugin! Гьеб хIалалда ай маххссароде кколаго, вилълъанила ЧIилбикI, баччун гъамассгун. Рахъдал кьоде щвараб меххалълъ абунила ЧIилбикIицца – «Хъарт, рахъдал кьо гурищ бахунеб бугеб, рухIго анила хъартил, дагьалълъ ххутIанила хвезе. heb \alada ay ma{Sarode Kolago, wi:anila zilbij, baXun GamaSgun. ra]dal pode ?warab me{a: abunila zilbijiCa - ]art, ra]dal po guri? ba[uneb bugeb, ru\go anila ]artil, daha: {uTanila [we#e. Щванила ЧIилбикI, пачахIассда ццеве гъамассги лъун, кIиго таргьа ракьулги цIезабун, борххатаб гъотIодеги вахун, чIчIанила гьанже гьав. ?wanila zilbij, _axa\aSda Cewe GamaSgi ;un, jigo tarha rapulgi ve#abun, bor{atab GoTodegi wa[un, Zanila han$e haw. ПачахIасс буюрун, ричIун гъамассгун, йиччан танила хъаравулзабаз хъарт, ццеве ватарав пачахI хъунила алълъ, асскIор рукIарал хъунила, хъаравулзаби хъунила. _axa\aS buyurun, rizun GamaSgun, yiXan tanila ]arawul#aba# ]art, Cewe wataraw _axa\ ]unila a:, aSjor rujaral ]unila, ]arawul#abi ]unila. Улкаялдаго кIалъалеб рагIи, щурулеб рагIи, хIапулеб рагIи нахъе рухI чIагояб жо течIого кванила алълъ. Кинго хIал хьечIила алълъул, ЧIилбикI кодове щвечIелълъул. Дое-гъое балагьун ххал гьабулаго, вихьанила алда ЧIилбикI. ulkayaldago ja;aleb rafi, ?uruleb rafi, \a_uleb rafi na]e ru\ zagoyab $o tezogo kwanila a:. kingo \al %ezila a:ul, zilbij kodowe ?weze:ul. doye-Goye balahun {al habulago, wi%anila alda zilbij. Ххарун гъотIодеги яхъун, бегьанила алълъ ав гъотIокье цIцIазе квер - речIчIанила ЧIилбикIицца беркIалалълъ кIиябго таргьа, чIало гIадин, гъоркьаги речIчIун, кIихIи чехьги бихъун, хванила хъарт, гIарада кьвагьараб гIадаб, гьаракь бахъанила чехь бихъулаго. {arun GoTodegi ya]un, behanila a: aw GoTope Va#e kwer - reZanila zilbijiCa berjala: jiyabgo tarha, zalo fadin, Gorpagi reZun, ji\i xe%gi bi]un, [wanila ]art, farada pwaharab fadab harap ba]anila xe% bi]ulago. Ма, гIегIедулаго хIелкал кIанцIанила хъартил чохьонисса, хIапдолаго гьаби кIанцIанила, гаргадулаго гIадамал лIугьанила, кинабго хъартицца кван щинаб жо бачIанила къватIибе, пачахIассул яс ххутIизегIан. Ссун рехханила ЧIилбикIицца хъартил роххкилищ. КIанцIун къватIие ячIанила яс. ma, fefedulago \elkal janvanila ]artil xo%oniSa, \a_dolago habi janvanila, gargadulago fadamal /uhanila, kinabgo ]artiCa kwan ?inab $o bazanila qwaTibe, _axa\aSul yas {uTi#efan. Sun re{anila zilbijiCa ]artil ro{kili?. janvun qwaTiye yazanila yas. Гьеб бакIалда магьариги лъун, ЧIилбикIицца гьейги ячанила, резил къали кьабунила, къохьол зурма пунила, зитIитIаби ахIтIезарунила, жибго хIур бахъинабулел гьелги тун, дунги гьаниве щвана.   heb bajalda maharigi ;un, zilbijiCa heygi yazanila, re#il qali pabunila, qo%ol #urma _unila, #iTiTabi a\Te#arunila, $ibgo \ur ba]inabulel helgi tun, dungi haniwe ?wana.

Рахьдал МацIцI Щивассе гьаб ракьалда рахьдал мацIцI буго бижун, БатIи-батIиял мацIцIаз милатазде бикьараб` МацIцIалълъе ххилиплъарав ххалкъалълъе вокьуларо, Ххазина цIунуларев цIцIодорассда рихуна` Рахьдал мацIцI лъаларессда жиндир милат лъаларо` Гьеб лъаларев чияссе чияралълъулI бакI гьечӀо` Чияр мацIцI бицунессулI берцинлъи букIунаро, Бицине лълъикI лъаниги гьезуллъун лIугьунаро` Милаталълъе чиярлъун, чияе батIиявлъун, БатIа гьоркьов ххутIарав ххалкъалълъги рикIкIунаро Рахьдал мацIцIалълъ милатго берцинлъизе гьабула` Бицун гьеб цIунулессул цIцIикIкIун хIурмат гьабула` ЦIуне, цIуне рахьдал мацIцI, рекIей бищун гIагараб` Бице миллаталълъул мацIцI, магIна битIун бичIчIунеб` МагIарул бечедаб мацIцI бичулев чияралълъухъ, Чарлъула гIадамазе, гIадлъула милаталълъе` Умумуз хвезе течIеб, ххазинадуе тараб, Хвезе тоге авар мацIцI эбелаб ВатIаналда! Воре, цIуне авар мацIцI ахх эбелалълъ бачараб` Умумузул бахIарзаз, битIун милат цIунараб! Рахьдал мацIцI хвезе тани, ххалкъалълъул милат хола` Гьеб хвелеблъи лъанани хваги дунги жакъаго! САГIИД ОРДАШИЛАЗУЛ ra%dal maV &iwaSe hab rapalda ra%dal maV bi$un bugo, baTi-baTiyal maVa# milata#de biparab` maVa:e {ili_;araw {alqa:e wopularo, {a#ina vunularew VodoraSda ri[una` ra%dal maV ;alareSda $indir milat ;alaro` heb ;alarew xiyaSe xiyara:u/ baj hezo` xiyar maV bicuneSu/ bercin;i bujunaro, bicine :ij ;anigi he#ul;un /uhunaro` milata:e xiyar;un, xiyaye baTiyaw;un, baTa horpow {uTaraw {alqa:gi riJunaro` ra%dal maVa: milatgo bercin;i#e habula` bicun heb vunuleSul ViJun \urmat habula` vune, vune ra%dal maV, rejey bi&un fagarab` bice milata:ul maV, mafna biTun biZuneb` mafarul bexedab maV bixulew xiyara:u], xar;ula fadama#e, fad;ula milata:e` umumu# [we#e tezeb, {a#inaduye tarab, [we#e toge awar maV ebelab waTanalda! wore, vune awar maV a{ ebela: baxarab` umumu#ul ba\ar#a#, biTun milat vunarab! ra%dal maV [we#e tani, {alqa:ul milat [ola` heb [weleb;i ;anani [wagi dungi $aqago! safid orda^ila#ul راڮدال ماڞ ۺێواصې هاب راڨالدا راڮدال ماڞ بۇڬۈ بێجۇن باطێ - باطێيال ماڞاز مێلاتازدې بێڨاراب` ماڞاڷې خێلێفڸاراو خالقاڷې وۈڨۇلارۈ، خازێنا ڝۇنۇلارېو ڞۈدۈرۈصدا رێخۇنا` راڮدال ماڞ ڸالارېصدا جێندێر مێلات ڸالارۈ` هېب ڸالارېو چێياصې چێياراڷۇڶ باگ هېڃۈ` چێيار ماڞ بێښۇنېصۇڶ بېرښێنڸێ بۇگۇنارۈ، بێښێنې ڷێگ ڸانێڬێ هېزۇلڸۇن ڶۇهۇنارۈ` مێلاتاڷې چێيارڸۇن چێيايې باطێياوڸۇن، باطا هۈرڨۈو خۇطاراو خالقاڷڬێ رێڴۇنارۈ راڮدال ماڞاڷ مێلاتڬۈ بېرښێنڸێزې هابۇلا` ڝۇنې، ڝۇنې راڮدال ماڞ، رېگېي بێۺۇن عاڬاراب` بێښې مێلاتاڷۇل ماڞ، ماعنا بێطۇن بێڄۇنېب` ماعارۇل بېچېداب ماڞ بێچۇلېو چێياراڷۇڅ، چارڸۇلا عادامازې، عادڸۇلا مێلاتاڷې` ئۇمۇمۇز ځوېزې تېڃېب، خازێنادۇيې تاراب، ځوېزې تۈڬې اوار ماڞ ئېبېلاب واطانالدا` وۈرې ڝۇنې اوار ماڞ اخ ئېبېلاڷ باچاراب` ئۇمۇمۇزۇل باحارزاز، بێ طۇن مێلات ڝۇناراب` راڮدال ماڞ ځوېزې تانێ، خالقلڷۇل مێلات ځۈلا` هېب ځوېلېبڸێ ڸانانێ ځواڬێ دۇنڬێ جاقاڬۈ` ساعێد ئۈرداشێلازۇل

ئێمام شامێل غۇنێصان چواخۇلېب ڸاراڅ عېنېڭې، ڸالا ئێماماصۇل گۈدۈڸێ هېلدا` ڸار ۺێب جۈ، ڸار ۺێب جۈ؟ - هېڃۈ ماعارۇڅ هېو واځێنڃېب طاڸێ، هېو طېرڮێنڃېب ڴال` چان مۇعرۇل ڬانڃێدا ڬۇلێد باساراب، هېصۇل چېرخالداصان چواخۇن اراب بێ` هېصۇل چۇ هېقېڃېب، هېو طاد ڷېدېڃېب هېڃۈ ښۈنێڬێ عۈر داغێصتانالدا` بۈرخۇن خانجارڬێ ڭۇن هۇجۇماڷ ئۇنېو هېو وێڮێڃېل غۇلدۇل رێڮێزې هارې` هېصۇل ڨېر بۈساراب، هېو سۈرۈداراب صۈنڬرۈدا كێداڬۈ ڷێلڬۈ بېر ڃوانێۺ؟ طۈگاب جۈ گوارێڃۈ احۇل ڬۈحالدا ئێمام شامێل ۺێوان ڝېخې ښۈ نۇځاڷ` ښێنڬێڬێ بۈڨانێ خوالچلدا هێقې څاحاب چالما ڭۇراو چێياصۇل خابار` حامزاتێل راسۇل imam ^amil GuniSan xwa{uleb ;ara] feneKe, ;ala imamaSul jodo;i helda` ;ar &ib $o? ;ar &ib $o? - hezo mafaru] hew wa[inzew Ta;i, hew Ter%inzeb Jal` xan mufrul ganzida gulid basarab, heSul xer{aldaSan xwa{un arab bi` heSul xu hiqizeb, hew Tad :edezeb hezo conigi for daGiStanalda` bor{un {an$argi Kun hu$uma: unew hew wi%izel Guldul ri%i#e hare` heSul per bosarab, hew sorodarab Songroda kidago :ilgo ber zwani&? Tojab $o jwarizo a\ul go\alda imam ^amil &iwan ve{e co nu[a:` cingigi bopani {walxada hiqe ]a\aw xalma Kuraw xiyaSul {abar` \am#atil rasul`

نێجېيېڬێ بۈڨۇن بۇڬۈ نێجېرڬۈ ڸێمالازدا كێنالڬۈ دارسال ماعارۇل ماڞاڷ ماڷێزې` الاهاص څوان باتانێ ښۈ كێدانێڬێ هېب زامان باڃێنې بۇڬۈ` dirgo _ikrabi ni$eyegi bopun bugo ni$ergo ;imala#da kinalgo darsal mafarul maVa: ma:i#e` alahaS ]wan batani, co kidanigi heb #aman bazine bugo`

رۈسۇڶې ۺوانێڬێ، شاهارالدې ۺوانێڬێ، عۇرۇص راڨالدې ۺوانێڬێ، باطێياب فاچالێڅالدې ۺوانێڬێ مۇن ۺێب مێلاتاڷۇر چێ وۇڬێن ڝېخاراب مېخالدا دۇن ماعارۇلاو وۇڬێلان ابێلا دڛا، دێر راڮدال ماڞڬێ ماعارۇل ماڞ بۇڬێلان ابێلا دێڛا` الاهاصې رېڛ، دۇن بۇصۇرمانچێ وۇڬۈ` ڃاڅاڬێ ماعارۇلال، ڃاڅاڬێ ماعارۇل ماڞ` dun mafarulaw wugo` rosu/e &wanigi, ^aharalde &wanigi, furuSi/e &wanigi, cogidab _axali]alde &wanigi mun &ib milata:ul xi hiqarab me{alda, dun mafarulawin wugila abila diCa, dir ra%dal maVgi mafarul maVilan abila diCa` alahaSe reC, dun buSurmanxi wugo` za]agi mafarulal, za]agi mafarul maV`

imam Ga#imu\adide daGiStan _asa;un, _itnabi ViJun, _asiqa#ul kwer&el &ula;un Kedal, ^arifat Ganqulel, fadatal raKun, fadlu [un bujana {alqalda $anib` {an#aba#ul #ulmu, \alucarab \al, \e%eyaldaSa un ulka-rapalda` erken;i {iriyal Tadmafarulal, Toja: muTif;i#e habuna inkar` _axayaSul xuqbu# xur]arab Ta;i xuri#e {walxaCa habuna {iyal` {an#aba#ul #ulmu #arupe baxun, #a\ma;i re{i#e ra]ana raFde` rajal xaramula# xuyal polona, xab]ade ra]ine raxelal qana` raGul baydaba#da biya#u] ru\a] ba]i#e erken;i urGun qazana` tali\ qarab waTan vi;i#abi#e, Vwa;un kawka#alda kunzana co Var` ka_ura#ul #ulmu TaSa re{i#e Ta;i gwanGarab nur bakana genub` ka_ur gawura#da gux bi%i#abun, gurana cengi Ge$ Ga#awata:e` Ga#i#aba#ul bo dandegi habun, din heze#da Guri bana Giradu/` {alqa:e erken;i Talab haburaw, ToCeweSew imam Ga#imu\amad` Ga#awata:ego emen;i habun, islama:ul bayra] bor{araw Galbav` bixaSul din vunun xaxanalde &un, xangi tu^manaSul beTer qoTaraw` biTarab nu[alde {alq baxune:ul {walxen bixaS puraw \aqaw bahadur` ku_rudul, #ulmudul asir;ude Kun, islam Ta;iyalda ya#i];ule:ul, ya;uni erken;i yagi [welilan, {walxen ;aliniSa qwaTibe Varaw` imamata: kurpbi TiriTule:ul, ToCebeSeb gamaz poZoda ;uraw` purul _arSa#da Tad &ula;abi ran, ^arifat qaza#e qerparaw &unGa#` imam qosara#ul goriniwe Kun, genderil qwari;u] qan&araw amir` qolo &ugo sona: ^amilil raGuy, &uliyab puZ na]e tun araw imam` orda^ila#ul safid xab]adu/ moV 2022 son

شامێل ۺێو چێيالێ ڸازې بۈڨارال، ڸالڅې احۇل ڬۈحدا داهاب لاحزاتاڷ. دۈڷۇل ۺۇلاڸاباز، ۺۈباز، ڨۇراباز ڨېلا نۇجېي جاواب جۇدېر راڅاڷان. رالاهې صوېرۇڅې، سێرتاز بێښێنا، صوېرۇن چالما قاراو چێياصۇل خابار، چانڬێ باهادۇراص بێ عۈدۈب طۇرال، بايدابازداڬێ هېزێي هابێلا نۇعڸێ. هېنێر شاهێدڸاراز ۺۇرێلا نۇجېي، شارێعات ڝۇناراو ڞۇمێل حاقاڷۇڶ، ڝېر عادێن عالاخاڷ بايان هابێلا، باحارچێياو ئێمام ۺێو ڭۈلېوالێ. ۺێباب ڃێمێخاڷښێن ڃۇحۇن بێښێنا، ڃالعێنڃۈڬۈ خوالچېن ڷێڛا ڮواعاراب، ڸارڸۇن بێ چواخارال چابخاڷ بێڮێلا، چانڬێ عاجائێبڸێ عۈدێزارۇلېب. عۇرۇساز هارۇرال غازێزابازۇل زانال هېڃېل ځۈباز ڝۇرال ځابالاز، خالق زێياراتاڷې داندې باگارۇن، بێښۇنا حاقێقات قۈيێل بۇگاراب. قۈلۈ ۺۇڬۈ سۈناڷ واغاراو ئێمام، اواراڬاص ڬۇرێۺ قابۇل هاوۇراو، قواطێر ئۇلكابازۇل خالقازدا ڬۇرێۺ، هېصۇل خوالچېناڷ نێڶ ڸازې هارۇرال. واغاراو غێرادۇڷ غالباڝ كێنێڬێن، غازاوات اللهاص امرۇڸۇن هابۇن، ئۇحۇد مېعېرالدا اواراڬ عادێن، احۇل ڬۈحدا شامێل شارێعات ڝۇنۇن. شامێل ۺێو چێيالێ ڸازې بۈڨارال، ڸالڅې احۇلڬۈحدا داهاب لاحزاتاڷ، دۇعا هابۇن هارې بېطېرهاناصدا، باراكات، شافاعات ۺواڬێ يان هېصۇل. ئۈرداشێلازۇل ساعێد، ۲۰۲۰ سۈن، طێنڃۇڶ مۈڞ. ^amil &iw Kolew` ^amil &iw xiyali ;a#e boparal, ;al]e a\ul go\da dahab la\#ata:` do:ul &ula;aba#, &oba#, puraba# pela nu$ey $awab $uder ra]a:an` ralahe Sweru]e, sirta# bicina, Swerun xalma qaraw xiyaSul {abar, xangi bahaduraS bi fodob Tural, baydaba#dagi he#iy habila nuf;i` henir ^ahid;ara# &urila nu$ey, ^arifat vunaraw Vumil \aqa:u/, ver fadin fala[a: bayan habila, ba\arxiyaw imam &iw Kolewali` &ibab zimi{a:cin zu\un bicina, zalfinzogo {walxen :iCa %wafarab, ;ar;un bi xwa{aral xab]a: bi%ila, xangi fa$aib;i fodi#aruleb` furusa# harural Ga#i#aba#ul #anal hezel [oba# vural [abala#, {alq #iyarata :e dande bajarun, bicuna \aqiqat qoyil bujarab` qolo &ugo sona: wavaraw imam, awaragaS guri& qabul hawuraw, qwaTir ulkaba#ul {alqa#da guri&, heSul {walxena: ni/ ;a#e harural` waGaraw Giradu: Galbav kinigin, Ga#awat alahaS amru;un habun, u\ud meferalda awarag fadin, a\ul go\da ^amil ^arifat vunun` ^amil &iw xiyali ;a#e boparal, ;al]e a\ul go\da dahab la\#ata:, dufa habun hare beTerhanaSda, barakat, ^a_afat &wagi yan heSul` orda^ila#ul safid 2020 son, Tinzu/ moV

ri:a dungun cada] Gunib mafarde kez ]wana orda^ila#ul safidiCa ;i;aru/ moVa:ul 2020 sonalda, kez Valuleb bugo {iramu\amadila#ul {iramu\amadiCa`

fiSinro/ Kola fiSingo habi] {arab ro/, kar^gi abizogo ni/ergo mafarul \ixi abun :ij` Vali#e ;alareS ;a#abe viyab awar ali_`

بێۺۇنڬۈ قۇواتاب ياراغ` هێطێناو زۇلفۇقارڬێ هېصۇل گۇداداڬێ` نادێر- شاهاصۇل چافارزابێ راغ ڭېلالدې صۇغراڶې راڃێناڷۇل قاجارازداصا بېرهێناڷۇل خابار` هېب بۇڬۈ ڛېبېڬۈ ڭاراب ڶۇها - باڅێن` ئێراناڷۇل شاه نادێر عېمېرال بۈيالڬۇن هێطێناب داغێستانالدې طادې گانڝانا` طۈلابڬۈ دۇنيالالدا كوېرۺېل هابێزې بۇگانا هېصۇل قاصد` ماعارۇلازې بۈڨێڃۈ لاغڸێيالدې ڭېزې` نادێرێل راغۇڅابێنێ طۈلابڬۈ ماعارۇل خالقالداصا ڞێڴۇن رۇگانا` ڛېرې راتارال رۈسابێ ڃۇرحۇن، رۇحۇن نادێر- شاه عاندالازۇل راڨالدې ۺوانا` ښۈ رۈسدال راڨالدې عاڬارڸۇلېل رۇگانا قاجارال` څاحڸێ بارالداصا سۈردۈ رۈهێنېعان حالطانا هېب رۈسدال عادامال` رۈسۇ صوېرۇن صانڬار بانا هېز، تۇشمان جانێوې ڭېزې غوارێدال ئۈرال رۇڅانا، خالچابێ چارخێدا ڭۇنا، قۈلدابێ تاڨێيابێ قاڃانا` هېب رۈسۇڶ زۇلفۇقارێلان ڞار بۇڬېو ښۈ هێطێناو واس وۇگانا` عێياڷاجال ڮێڮۇن، رۈڮۈصا عۇڃ - مێڄێل باگارۇن، ئېبېل- ئێنصۇيې كۇمېك هابۇلائان هېص` هېصۇل وۇگانا ڞۈدۈراو گۇدادا` غاصدا عۈدۈو ڄاراو زۇلفۇقارێڛا گۇدادادا هێقانا` - داحاداد، نادێر- شاه ۺێو ڭۈلېو؟ نێڶېداصا هېصێيې قوارێعۇن بۇڬېب ۺێب؟ - نادێر- شاه ڭۈلا، دێر واس، چێيار بێياڷ عۈرڞۇلارېب تۇراراب هۈي، - يان ابۇنا گۇداداڛا، نێڶېڛانێ هېڷۇل ڬاجال غۇرێلا` بێچانتې نادێر- شاهاصۇل عېمېرال بۈيالڬێ رۇگێنې، ڷێگاب ياراغڬێ بۇگێنې` نێڶېرڬێ بۇڬېب بۈڨاراو تۇشماناصداصا بېرهۇنېب ياراغ` - هېب ۺێب ياراغ، داحادادا؟ - هېب بۇڬۈ، دێر واس، نێڶېرڬۈ راڨالدې بۇڬېب رۈڨێ` هېلداصا كۇتاكاب ياراغ دۇنيالالدا هېڃۈ` رادال خېخكۈڬۈ طادې واڅاراو زۇلفۇقار ڬۈردۇڅان قواطێوې والاهانا` - بالاهې، داحادادا، نۈڶ دۇرڃێمېعېراڷۇل طۈهێب رۈڮ بێجۇن بۇڬۈ، - يان احانا هېص ڝاق تاماشاڸۇن` - هېب رۈڮ ڬۇرۈ، زۇلفۇقار، نادێر- شاهاصۇل راغۇڅابازۇل خۇچدۇل رۇڬۈ` گۇدادا، غېجدې څابارچاڬێ رېخۇن، ماعێدا بان بۇگاراب خوالچېنڬێ بۈسۇن، عېدېعۇن قواطێوې ڶۇهۇنېو وۇگانا` - داحاداد، دۇنڬێ وێڷێنا دۇدا ښاداڅ، - ان خانطان طادې واڅانا زۇلفۇقار` دۇن باطاڬۈ بێڮێنچێ كۇرېوێۺ` - مۇن ۺێبڬێ بۈسۇن واغێلېو؟ دۇر ياراغ هېڃۈ كۇرێ` - بۇڬۈ دێر ياراغ، دێيېڬێ بۈڨۇلا نێڶېرڬۈ راڨ` دۇڛاڬې ابۇنا ڬۇرێ بێۺۇنڬۈ قۇواتاب ياراغ واطانالدې بۇڬېب رۈڨێ بۇڬێلان، - ڶۇهانا زۇلفۇقار گۇدادال څابچێل قوالڬێ ڭۇن` گۇدادادا ښاداڅ هېوڬێ قواطێوې واڅانا` نادێر- شاهاصدا راگالدې ڭۇن بۇگانا، رێڴېن عېمېرال راغۇڅابازۇڨاڬێ حێنقۇن رۈسدال عادامال جێدېدا داندې راغێلارێلان` راغڬۈ هابێڃۈڬۈ ماعارۇلال كوېردې رۈسێزې بۈڨۇن بۇگانا هېصێيې` هېدێنڸێدال نادێر- شاهاص جێندێرڬۈ چافارزابێ رۈسۇڶې رێطانا` نادێر- شاهاصۇل چافارزابازۇڅې رالاهێزې ڬۈدېگانێرې عېمېرال عادامال راگارانا` كێنابڬۈ جۈ بێڮێزېڬێ ڸازېڬێ بۈڨۇلېو زۇلفۇقارڬێ غۈطۈدېڬێ واځۇن هېزۇڅ والاهۇن وۇگانا` عېمېراب مېخاڷ قاڛاندانا چافارزابێڬێ رۈسدال حۇرمات بۇڬېل عادامالڬێ` هېزدا هۈرڨۈو وۇگانا زۇلفۇقارێل گۇداداڬێ` ښۈ چافاراص ئێشان هابۇرابڬۈ، ښۈ قاجاراو مۈچۈل تارهاڬێ غېجدا ڃوان رۈسدال عادامازدا اصگۈوېعان واڃانا` ښێنڬێ تارها هېزدا ڛېبې رېخانا` تارهێنێصا قواطێبې رېخۇن باڃانا مۇچ` "هاڷۇل ماعنا ۺێب؟" – ان فێكرۇ هابۇنا هێطێناو زۇلفۇقارێڛا` ښۈڬێدال عادامالڬێ ۺێبڬۈ بێڄۇلارۈڬۈ هېڷۇڅ رالاهۇن خۇطانا` زۇلفۇقارێل گۇدادا ښۈ باڸڬۈڸێ ڸاراب عادێن هێمانا` ښێنڬێ هېص غۈطۈدا وۇڬېو واساگۈدې ئێشان هابۇنا` - خېخڬۈ رۈقۈوېڬێ ئۇن حېلېكۈ باچۇن واڃا، - يان بۇيۇرانا گۇداداڛا` بېردا وێڮۇلارېب كۇښاڷ وېكېرانا زۇلفۇقار رۈقۈوې` قوالاڨ حۇلاراب حېلېكۈڬێ ڭۇن خېخكۈڬۈ طادې ۺوانا` گۇداداڛا حېلېكۈ تارهێنێصا قواطێبې باراب مۈچۈدې طادې بێڿانا` حېلكێڛا هېب مۇه ښۈ- ښۈ ڭۇن بێۺێزې بايبێڮانا` ڛێنڬێ باڅۇن نادێر- شاهاصۇل چافارزابێ چۇيازدې راخۇن هېنێصا ناڅې انا` زۇلفۇقارێدا بێڄێڃۈ قاجارازۇل ڛێن ۺاي باڅارابالێ` هېب گۇدادادا هێقێزې بۈڨۇن بۇگانا هېصێيې، صاناعات ڭېڃۈ` تۇشماناصۇل بۈياز رۈسۇ صوېرۇن ڭۇنا` بايبێڮانا ڬۇرحېل هېڃېب راغ` ڃۈرال رېڃانا، خوالچابازۇل زوارغێ باڅانا` زۈبال باعارڸانا` ڨۇرابێ سۈرۈدانا` عۇرڿێنخېر باعارڸانا، ڸارال صۇرماڸانا` ڸابڞۇل باق طېرڮانا، ڸابڞۇل مۈڞ باڭانا` نادێر- شاهاصۇل بېرهێنالدا راگ ڄۈلېب بۇگانا` قاجارال جېڬێ عېمېر رۇگانا، ماعارۇلال داهڸۇلېل رۇگانا` راگالدا هېڃۈڬۈ رێڴاداصان چۇيازۇل ۺانگلازۇل طوارقێ راعێزې ڶۇهانا` هېل رۇگانا غۈب رۈسدال عادامازې كۇمېكاڷې راڃۇنېل ماعارۇلازۇل ښۈڬێدال رۈسابازۇل راغۇڅابێ` هانجې هېل كێنالڬۈ ښۈڸانا، ښاداڅ طادېڸانا تۇشماناصدې` طۇرگانا چێيار راڨال راڅۇنېل، طۇرێزې بايبێڮانا قاجاراز` طۇرۇن ئۇنېل راغۇڅاباز جێدېداڬۈ خادۇر ماعارۇلال راڃۇنڬۇطێزې، ۺواراب داولا عۈدۈبې بالېب بۇگانا` نادێر- شاهاصۇل بۈياز داغێستان تېزابێزېعان ښۈنێڬێ ماعارۇلاو ڸالڅێڃۈ` - داحادادا، دۈل قاجاراز نۇجېدا ڛېبې مۈچۈل ڝۇراب تارها ۺاي رېخۇن بۇگاراب؟ - ان ڝېخانا زۇلفۇقارێڛا ښۈ سۈردۈياڷ` - قاجارازې بۈڨۇن بۇگانا جێدېر راغۇڅابێ هېب تارهێنێب مۇچعانڬێ عېمېر رۇڬێلان ابێزې` - بێڄانا، بێڄانا، - يان احدانا زۇلفۇقار` - حېلكێڛا مۇه بێۺۇلېب عادێن ښۈ- ښۈ ڭۇن غۇرێزې رۇڬێلا نۇجېر رێڴېن عېمېرال راغۇڅابێ` - هېب ڬۇرێۺخا، داحادادا، مۈچۈدې حېلېكۈ بێڿاياڷۇل ماعنا ۺێب؟ نێڶېر بێۺۇنڬۈ قۇواتاب ياراغڬێ هېڃێۺخا، داحادادا؟ - بۇڬۈ، دێر واس، بۇڬۈ، - يان ابۇنا هێمۇلاڬۈ گۇداداڛا، كێداڬۈ راگالدې ۺوا، ڝۇنێزېڬێ ڝۇنې هېب ياراغ` دۇرڬۈ ڸێمالازۇڅې هېب ڨېزې گۈچۈن تۈڬې` دۇغرێچێلازۇل مۇرتازاعالێ`

مېتېر، راڿارۇڶ مۈڞاڷۇل ۲۰ قۈياڷ قاطار فاچالێڅالدا بايبێڮێزې رۇڬۈ دۇنيالاڷۇل تۈرعۈمالاڷۇل حايال` قاطارالدا صوېرۇڅ رۇڬېل فاچالێڅال` قاطار فاچالێڅاڷۇل رێڨێ`

АхIмадилазул МухIамад Цого-цо суал буго суалазул суаллъун` - Кин Аллагьассда ццеве, мехх щведал, эххетилев? ЛIугIулеб нухтIа вуго, зобалазухъ валагьун, Аллагьассе гьабулеб дугIадул заман ххутIун` РагIулеб буго гьаракь ракьалълъул гIумруялълъул` - ГIемер ххабар бицунге, ххириял кIалал тоге` Мунагьазул цIураб мехх цIцIар дир ахIулеб буго` - Аллагьассе какал ран, камил гьабе гIумруйин` ГIумруялълъул бигъараб гIомо бичулев вуго` - Бечед кIочон тогейин, Аллагь рекIелI цIунейин` Аллагьасда бихьула, Аллагьасда рагIула, Аллагьассда лълъикI лъала, - лълъил, кинаб божи бугеб` Кьижун руго гIадамал, гIедегIун буго заман, Занал руго ралагьун, ахIул ишарабилъун` Гьезда гъоркь баххчун буго нилIер суал ишара` - Аллагьасс кьураб гIумру Аллагьассе щай кьечIеб? Суалазулги суал кьолеб буго диего` - Аллагьассда ццеве мун кин эххетизе вугев?

هابێهان، راداڨڬۈ طادېڬێ واڅۇن، ڷێل- ڷێلنێڬێ بۇعا - رۈڶ خێنې، هابێڅې قۈقانێلا` عاجائێبڸانێلا هابێهان - قواطێصان راځاوۇڅې نۇڞاڬێ بۇڬێلا، جانێو چێ وۇگێنې رېس هېڃێلا` هادێناب داعبا-قېڛ راعانێلا هېنێصان - - هۈبۈياڷې بێۺۇنڬۈ دۇن قوارێعۇنا! جانێبې بۇعا- رۈڶ بازې دۇن بۇگێنڃېبانێ، هۈبۈڬێ بۇگێنارۈئان! – ان احدۈلېب بۇڬێلا هابێطاقالێ` - دۇن بۇگێنڃېبانێ، دۇدا جانێبې باراب حالۇڅېن چواخۇن عۈدۈبې باڃێنائان! دۇداصاڬێ دۇن حاجاتاب بۇڬۈ هۈبۈياڷې! – ڄانێلا ڬۈمۈڬ` - وا- ها- ها! – يان بېڸانڅانێلا هېلدا طاد عېنطېرۈ` – دۇن گانڝۈلارېبانێ، ڬۈنڬێنێصا عۈدۈبې ښۈنێڬێ مۇه بۈرتێلارۈئان جێبڬۈ ڄێنطێزې! - گانڝېزېيالێ دۇڛا مادار هابۇلا، عېنطېرۈ! هېب دۇر گانڝېياڷۇل فايدا ۺێب؟ رۈرتارال مۇهازدا طادڬێ خېنۈن، دێڛاڷێدال خانجۇ هابۇلېب! – ان دواردوانێلا طاصاهۈبۈ` - داندې ڄېزې دۇن بۇگێنڃېبانێ، ښۈ مۇهنێڬێ دۇڛاڬێ څۇرێلارۈئانخا، طاصاهۈبۈ! – يان حێنڛڬۈ بۇربۇدانێلا غۈرڨاهۈبۈ` - دێڛا نۇجېدا هۈرڨۈب باگ رېقېزابێڃۈنێ، كێنابڬۈ حالۇڅېن ڷارانێبې ئۇنا ڬۇرێ! – يان هێمانێلا هابێل بۈرخارۈ` - دۇن صوېرۇلارېبانێ، يا طاصا هۈبۈ خېنېلارۈئان، يا عېنطېرۈ باساندێلارۈئان` هېدێنڸێدال هابێل ڨۇڄڬۈ دۇن ڭۈلا! – يان ڃۇحۇن گاڸانێلا راكێبۈڨۈصان راكوا` - قوارێداب دێر گالدێصان حالۇݭۇن ڷێم رېڄۇلارېبانێ، مۇن صوېرێزېښێن صوېرێلارۈئان! – ئێن ڄانێلا رۈعۈرۈ` – دۇداصاڬێ دۇن حاجاتاب بۇڬۈ هۈبۈياڷې! - مالاه، بېطېرڃاڅاد رۈعۈرۈ، هېلې مۇنڬۈ مۇگۇرڸۇلېب بۇڬۈ، دۇدا جانێصان راكواياڷۇل ماڸرازدا رېڄێزې دۇن بۇگێنڃېبانێ، يا راكوا خېنېلارۈئان، يا هېڷ طاصاهۈبۈ جێنداڬۈ ښاداڅ صوېرێزابێلارۈئان` اصلێياب جۈ دۇن بۇڬۈ! – يان ڃۇحۇن چوالچوادانێلا ڷێم` – دۇن هېڃېب باگالدا هۈبۈڬێ بۇگۇنارۈ ڬۇرێ! هابێهان هاراهێنان هابێل راڅدې واځانێلا` هېص هابێل قۈلۈنێبې ئۇنېب ڷێم ناڅې بېڬانێلا` راڅداصا غۈرڨېڬێ واڃۇن، هابێهان هابێرۈقۈوې ڶۇهانێلا` - هاخا، هانجېڬێ بێڮێزابې نۇجېرڬۈ هۇنار! – ان احانێلا هېص` صۇنڛانێڬێ هېصێيې جاواب ڨېڃێلا` عاداماز ابۇڅې، ڷێم بېڬاراب هۈبۈ عادێن، صێحقۈطۇن ڄانێلا كێنالڬۈ` ساعێد عالێخاناصالازۇل` habihangi hobogi` habihan radapgo Tadegi wa]un, :il-:ilnigi bufa-ro/ {ine

رێئێدال ڨێجاراي ڨارا عاشۇرا` غاصدا كېتۇ ڨارێياي، بۈڨۈب بۈڞێ حالاقاي` فانق هابێزې ڷێم ۺوېڃېي، ڷېڶې بازې ڞام ۺوېڃېي` عاكايێالن ڭۇن حاما بېڄاراي` ڞێلێڞ ځوېلېبێلان ڷېڮۈلارېي، ڷێم طاعێنېبێلان چېردۈلارېي` گوېڨماخڬۇن بارۺاراي، رۇڴېنڬۇن ڨالڸاراي` رێئێدال خاصبێكا، خاسالۈ قواطۇلبێكا` نۇځ بێڮێدال ڮێت بۇقاراي، هۈبۈل واڃێندال رۇق ڷۇڮاراي` Jwa\al;aral ruXaba#ul \aqa:u/ abiyal` riidal pi$aray para fa^ura` GaSda ketu pariyay, bopob boVi \alaqay` _anq habi#e :im &wezey, :e/e ba#e Vam &wezey` fakayilan Kun \ama bezaray` ViliV [welebilan :e%olarey, :im Tafilebilan xerdolarey` jwepma{gun bar&aray, ruJengun pal;aray` riidal {aSbika, {asalo qwaTulbika` nu[ bi%idal %it buqaray, hobol wazindal ruq :u%aray`