МагIарул кицаби ва абиял
ماعارۇل كێښابێ وا ابێيال

А ا

АбичIого тараб рагIи ххазина буго.

ابێڃۈڬۈ تاراب راعێ خازێنا بۇڬۈ

Абундачазда ххадуй лIугьарай, хварай цо гIаданалълъул хабаде ккарайила.

ابۇنداچازدا خادۇي ڶۇهاراي، ځواراي ښۈ عاداناڷۇل ځابادې ڭارايێلا

Абураб нахъ буссунаро, хъвараб бацIцIунаро.

ابۇراب ناڅ بۇصۇنارۈ، څواراب باڞۇنارۈ

Абураб рагIи — реххараб чIор.

ابۇراب راعێ - رېخاراب ڃۈر

Абурай ясалда асскIов гIадин кванай.

ابۇراي ياسالدا اصگۈو عادێن كواناي

Абурассе гуро йикIуней, ячарассейин.

ابۇراصې ڬۇرۈ يێگۇنېي، ياچاراصېيێن

АбухIанипацца хIама биччачIони, ХIанукацца оц биччаларо.

ابۇحانافێڛا حاما بێڿاڃۈنێ، حانۇكاڛا ئۈښ بێڿالارۈ

Авал гьечIеб аххирги букIунаро, аххир гьечIеб авалги букIунаро.

اوال هېڃېب اخێر بۇگۇنارۈ، اخێر هېڃېب اوالڬێ بۇگۇنارۈ

Аварагассул цIцIани парссахъа тIаде унел рукIун ратиларо.

اواراڬاصۇل ڞانێ فارصاڅا طادې ئۇنېل رۇگۇن راتێلارۈ

Авлахъалда гIи тIагIани, тIехIаб гъвалицца бетIерлъи гьабула.

اولاڅالدا عێ طاعانێ، طېحاب غوالێڛا بېطېرڸێ هابۇلا

Агъаз гьечIесс черхх чIвала, чехь квешасс рукъ чIвала.

اغاز هېڃېص چېرخ ڃوالا، چېڮ كوېشاص رۇق ڃوالا

Азарго галул нух цо галудалъун байбихьула.

ازارڬۈ ڬالۇل نۇځ ښۈ ڬالۇداڸۇن بايبێڮۇلا

Азарго оц бугев цо релълъмаххалде ккаравила.

ازارڬۈ ئۈښ بۇڬېو ښۈ رېڷماخالدې ڭاراوێلا

Аздагьодул рокьи росул бералълъухъ ккарабила.

ازداهۈدۇل رۈڨێ رۈسۇل بېراڷۇڅ ڭارابێلا

Алазан рагIалда бицараб кици гохIилI батула.

الازان راعالدا بێښاراب كێښێ ڬۈحێڶ باتۇلا

Алипалълъ би ккун, биялълъ ти ккун.

الێفاڷ بێ ڭۇن، بێياڷ تێ ڭۇن

Алипалълъ таниги, тиялълъ йосила - Тела магIарулав, щвела лъарагIав.

الێفاڷ تانێڬێ، تێياڷ يۈسێلا - تېلا ماعارۇلاو، ۺوېلا ڸاراعاو

Аллагьасс хъвай цо жо буго, вехьассги хIисаб гьабизе ккелаан.

الاهاص څواي ښۈ جۈ بۇڬۈ، وېڮاصڬێ حێساب هابێزې ڭۈلا

Аллагьасс бегIерараб жо зазила, гIадамасс бегIерараб гIучIила.

الاهاص بېعېراراب جۈ زازێلا، عاداماص بېعېراراب عۇ

Аллагьассеги хур рак чIвараб бокьула.

الاهاصېڬێ ځۇر راك ڃواراب بۈڨۇلا

Аллагьассги хъвала, хъвазабуни.

الاهاصڬێ څوالا، څوازابۇنێ

Аллагьассде таваккал тIаме хIамаги бухьун.

الاهاصدې تاواڭال طامې حاماڬێ بۇڮۇن

Аниб берцинаб, доба сурукъаб те, доба берцинаб, аниб сурукъаб ккве (россассе уней ясалда эбелалълъ).

انێب بېرښێناب، دۈبا سۇرۇقاب تې، دۈبا بېرښێناب، انێب سۇرۇقاب ڭوې (رۈصاصې ئۇنېي ياسالدا ئېبېلاڷ)

Аниссан бохх бегьичIони, боххссан ратIа бегьуларо.

انێصان بۈخ بېهێڃۈنێ، بۈخصان راطا بېهۇلارۈ

Анищазул хур бекьун, мискин бечелъиларо.

انێۺازۇل ځۇر بېڨۇن، مێسكێن بېچېڸێلارۈ

Анкь бараб лъалалде лъагIел уна, лъагIел бараб лъалалде гIумру уна.

انڨ باراب ڸالالدې ڸاعېل ئۇنا، ڸاعېل باراب ڸالالدې عۇمرۇ ئۇنا.

Анкьицца гIалалъуналдасса, цо къоялълъ бартилъун лълъикI.

انڨێڛا عالاڸۇنالداصا ښۈ قۈياڷ بارتێڸۇن ڷێگ.

АнцIцIцIул борце, цин къотIе.

انڝڞۇل بۈرښې، ݭێن قۈطې.

Анщинахъе нух лълъие битIулеб, бекьанщинахъе хур лълъие бачIунеб.

انۺێناڅې نۇځ ڷێيې بێطۇلېب، بېڨانۺێناڅې ځۇر ڷێيې باڃۇنېب.

Араб батуларо, тараб щоларо.

اراب باتۇلارۈ، تاراب ۺۈلارۈ.

Араб те, щвараб ккве.

اراب تې، ۺواراب ڭوې.

Араб, хвараб хвезе те, хинаб, цIияб тIаде цIцIай.

اراب، ځواراب ځوېزې تې، ځێناب، ڝێياب طادې ڞاي.

Аралда ххадув хапоге.

ارالدا خادۇو ځافۈڬې.

Аралда ххадув гIандулев вехь. Таралда ххадуб гIандулеб бацI.

ارالدا خادۇو عاندۇلېو وېڮ. تارالدا خادۇب عاندۇلېب باڝ.

Арасс таниги, тарасс кквела.

اراص تانێڬێ، تاراص ڭوېلا.

Ах таниги - цо хIакъ, кIоркIона кваниги - цо хIакъ.

اځ تانێڬێ - ښۈ حاق، گۈرگۈنا كوانێڬێ - ښۈ حاق.

Ах цIеххоге, цIцIибил кванай.

اځ ڝېخۈڬې، ڞێبێل كواناي.

АхIмакъ анищаз бечелъула.

احماق انێۺاز بېچېڸۇلا.

Аххир гьечIеб авал букIунаро, хиси гьечIеб балъ букIунаро.

اخێر هېڃېب اوال بۇگۇنارۈ، ځێسێ هېڃېب باڸ بۇگۇنارۈ.

АхIараб бакIалде инчIони - я барщунилан кколеб, я хIинкъунилан кколеб.

احاراب باگالدې ئێنڃۈنێ يا بارۺۇنێلان ڭۈلېب، يا حێنقۇلێلان ڭۈلېب.

АхIарассул къватIиб, тIупарассул рокъоб. АхIи басра гьабуге.

احاراصۇل قواطێب، طۇفاراصۇل رۈقۈب. احێ باسرا هابۇڬې.

АхIичIого бачIараб гьойде ракьа чухIичIого реххула.

احێڃۈڬۈ باڃاراب هۈيدې راڨا چۇحێڃۈڬۈ رېخۇلا.

АхIичIого вачIарав гьобол вачIаравго нухалълъ уна.

احێڃۈڬۈ واڃاراو هۈبۈل واڃاراوڬۈ نۇځاڷ ئێنا.

АхIун биччаге, вахчун кванаге.

احۇن بێڿاڬې، واځچۇن كواناڬې.

Б ب

Бавудасса гуребила оц лъалеб, бугьудассайила.

باوۇداصا ڬۇرېبێلا ئۈښ ڸالېب، بۇهۇداصايێلا.

Багъарараб гIусалълъе дару - бахъи.

باغاراراب عۇساڷې دارۇ - باڅێ.

Багъарараб хIатIида хIатI рекIуна.

باغراراب حاطێدا حاط رېگۇنا.

Багъарараб квералълъ квасул нухи къала.

باغاراراب كوېراڷ كواسۇل نۇځێ قالا.

Багьа гьечIеб гьанал гьагIу лълъикIаб букIунаро.

باها هېڃېب هانال هاعۇ ڷێگاب بۇگۇنارۈ.

Багьана батизе бигьаяб жо.

باهانا باتێزې بێهاياب جۈ.

Багьана гьечIого барщарав, мухь кьечIого рекъола.

باهانا هېڃۈڬۈ بارۺاراو، مۇڮ ڨېڃۈڬۈ رېقۈلا.

Багьаралда лълъимараб бани, лъеберго къо тIокIаб бала.

باهارالدا ڷێماراب بانێ، ڸېبېرڬۈ قۈ طۈگاب بالا.

БагIараб кколебилан нихьваб борчIизе гурин.

باعاراب ڭۈلېبێلان نێڮوان بۈرڃێزې ڬۇرێن.

Бадиве веццуге, нахъассан какуге.

بادێوې وېڛۇڬې، ناڅاصان كاكۇڬې.

Баккудасса хинлъичIеб бакъалълъ, нахъа хинлъуларо.

باڭۇداصا ځێنڸێڃېب باقاڷ، ناڅا ځێنڸۇلارۈ.

Бакъ агиян къулун, къо агиян ворххун.

باق اڬێيان قۇلۇن، قۈ اڬێيان وۈرخۇن.

Бакъ бокьарал ракьанда, рокьи ккарал рагIалда.

باق بۈڨارال راڨاندا، رۈڨێ ڭارال راعالدا.

Бакъалда хинлъун букIунеблъи ххалкъалдаги лъала.

باقالدا ځێنڸۇن بۇگۇنېبڸێ خالقالداڬێ ڸالا.

Бакъан лълъикIаб буго, цIцIалулеб жоги лълъикIаб батани.

باقان ڷێگاب بۇڬۈ، ڞالۇلېب جۈڬێ ڷێگاب باتانێ.

Бакъ-моцIцI тIерхьараб меххалълъ цIцIваби раккула.

باق - مۈڞ طېرڮاراب مېخاڷ ڞوابێ راڭۇلا.

Бакъидал бацIицца жиндирго тIинчIчI хIурулI квакун кванала.

باقێدال باڝێڛا جێندێرڬۈ طێنڄ حۇرۇڶ كواكۇن كوانالا.

Бакълъухъа оц босе, Аргъванисса куй босе.

باقڸۇڅا ئۈښ بۈسې، ارغوانێصا كۇي بۈسې.

Бакъуцца бухIун ххадуб лълъалъан хур бачIунаро.

باقێڛا بۇحۇن خادۇب ڷاڸان ځۇر باڃۇنارۈ.

Балагь букIуна бачIарабги бачарабги.

بالاه بۇگۇنا باڃارابڬێ باچارابڬێ.

Балагь бачIиндал гьудул реххун тоге.

بالاه باڃێندال هۇدۇل رېخۇن تۈڬې.

Балагьана, батана. Букарана, хъассана.

بالاهانا، باتانا. بۇكارانا، څاسانا، څاصانا.

Балъго рахь босани, тIатун къинлъула.

باڸڬۈ راڮ بۈسانێ، طاتۇن قێنڸۇلا.

Балъгояб тIатIиялдасса тIатараб гьоэр бокьила.

باڸڬۈياب طاطێيالداصا طاتاراب هۈئېر بۈڨێلا.

Балъда нахъа хIалихьат, хIарччда нахъа багьадур.

باڸدا ناڅا حالێڮات، حارڿدا ناڅا باهادۇر.

Басрияб гурдида цIияб къвал гъуни, къоролалълъе гьебги гьвел буго.

باسرێياب ڬۇردێدا ڝێياب قوال غۇنێ، قۈرۈلاڷې هېبڬێ هوېل بۇڬۈ

Басрияб наккдалълъа цIияб бугIа бахъуге.

باسرێياب ناڭداڷا ڝێياب بۇعا باڅۇڬې.

Басрияб тIагIел тIамун гъоркь.

باسرێياب طاعېل طامۇن غۈرڨ.

Басрияб цIцIулалълъул цIияб гъалдибер. ЦIияй бахIаралълъул херав бахIарав.

باسرێياب ڞۇلاڷۇل ڝێياب غالدێبېر. ڝێياي باحاراڷۇل ځېراو باحاراو.

Бархъалиссесс хъабида гIоркь бокьаралълъуб гъола.

بارڅالێصېص څابێدا عۈرڨ بۈڨاراڷۇب غۈلا.

Барщараб пихъалълъе дару — кванай.

بارۺاراب فێڅاڷې دارۇ - كواناي

Барщарассе кьей гьечIеб, кьижарассе тей гьечIеб. (Гьузарассе кьоларо — кьижарассе толаро).

بارۺاراصې ڨېي هېڃېب، ڨێجاراصې تېي هېڃېب.

هۇزاراصۈ ڨۈلارۈ - ڨێجاراصې تۈلارۈ.

Барщидал квинчIеб гIеч гIодобе бортун турула.

بارۺێدال كوێنڃېب عېچ عۈدۈبې بۈرتۇن تۇرۇلا.

Бассарун квералдасса кванан эбел бергьана. Ххенон гьобоялдасса гьанщун лъимал бергьана.

باصارۇن كوېرالداصا كوانان ئېبېل بېرهانا. خېنۈن هۈبۈيالداصا هانۺۇن ڸێمال بېرهانا.

Батараб гьабе, гьабураб кванай.

باتاراب هابې، هابۇراب كواناي.

Батаралълъуб батараб гьабе.

باتاراڷۇب باتاراب هابې.

Баххилав чияссулгун гьудуллъи гьабуни, бищун дуе къваригIараб бакIалда живго гIодов чIчIола.

باخێلاو چێياصۇلڬۇن هۇدۇلڸێ هابۇنێ، بێۺۇن دۇيې قوارێعاراب باگالدا جێوۈ عۈدۈو ڄۈلا.

Бахъараб бералда хъат чIван щибилеб.

باڅاراب بېرالدا څات ڃوان ۺێبێلېب.

Бахъунареб бакIалде туманкI кьвагьуге.

باڅۇنارېب باگالدې تۇمنگ ڨواهۇڬې.

Бахъунареб ццин букIунареб, холареб ракI букIунареб.

باڅۇنارېب ڛێن بۇگۇنارېب، ځۈلارېب راگ بۇگۇنارېب.

Бахьинаб надалдасса гьоко богIол цIоларо. Ххалатаб гарбидасса къвал ххарил бахъуларо.

باڮێناب نادالداصا هۈكۈ بۈعۈل ڝۈلارۈ. خالاتاب ڬاربێداصا قوال خارێل باڅۇلارۈ.

БахIарав чи рогIокълъугеги херав чи канлъукълъугеги.

باحاراو چێ رۈعۈقڸۇڬېڬێ ځېراو چێ كانڸۇقڸۇڬېڬێ.

БахIарго херлъугеги, херлъун хъарсинлъугеги.

باحارڬۈ ځېرڸۇڬېڬێ، ځېرڸۇن څارسێنڸۇڬېڬێ.

БахIарчияссул къайи буго чучаб бутI гIадаб жо.

باحارچێياصۇل قايێ بۇڬۈ چۇچاب بۇط عاداب جۈ.

БахIарчияссул кIиго рачел буго, цоябниги чучани чилъи холеб.

باحارچێياصۇل گێڬۈ راچېل بۇڬۈ، ݭۈيابنێڬێ چۇچانێ چێڸێ ځۈلېب.

БахIарчияссдасса хIинкъуге, хIалихьатав гьудулассдасса цIуне.

باحارچێياصداصا حێنقۇڬې، حالێڮاتاو هۇدۇلاصداصا ڝۇنې.

Бацизе кIолареб кIалтIуги рагьуге, бичизе кIолареб гарацIги баге.

باݭێزې گۈلارېب گالطۇڬێ راهۇڬې، بێچێزې گۈلارېب عاراښڬێ باڬې.

БацI бихьараб хIама хIохьокьаги хIинкъулеб.

باڝ بێڮاراب حاما حۈڮۈڨاڬێ حێنقۇلېب.

БацI унтуе кьижулеб, кьалуе борчIулеб.

باڝ ئۇنتۇيې ڨێجۇلېب، ڨالۇيې بۈرڃۇلېب.

БацI хIинкъизе хIамицца гIундул кIорокIулел.

باڝ حێنقێزې حامێڛا عۇندۇل گۈرۈگۇلېل.

БацIги циги багъана, царацца би чIчIикIана.

باڝڬێ ښێڬێ باغانا، ښاراڛا بێ ڄێگانا.

БацIгун багъун чахъу бергьинаро, чугун дурун, хIама бергьинаро.

باڝڬۇن باغۇن چاڅۇ بېرهێنارۈ، چۇڬۇن دۇرۇن، حاما بېرهێنارۈ.

БацIикьа хIинкъарасс гIи гьабуларо.

باڝێڨا حێنقاراص عێ هابۇلارۈ.

БацIил бетIер тарщида чIчIинтIе.

باڝێل بېطېر تارۺێدا ڄێنطې.

БацIилгун гьудуллъиги те, гьойдулгун махссароги те.

باڝێلڬۇن هۇدۇلڸێڬێ تې، هۈيدۇلڬۇن ماځصاراڬێ تې.

БацIицца гурони цIцIе чIваларо, цIцIецца гурони бурутI гьабиларо.

باڝێڛا ڬۇرۈنێ ڞې ڃوالارۈ، ڞېڛا ڬۇرۈنێ بۇرۇط هابێلارۈ.

БацIицца гьабураб гьойцца куна.

باڝێڛا هابۇراب هۈيڛا كۇنا.

БацIицца кIал чIвараб жо бацIие те.

باڝێڛا گال ڃواراب جۈ باڝێيې تې.

БацIицца цIцIедуе гIадин багьана гьабуге.

باڝێڛا ڞېدۇيې عادێن باهانا هابۇڬې.

Бачалълъ чудук гIадин чи бегьиларо.

باچاڷ چۇدۇك عادێن چێ بېهێلارۈ.

БачIинеб, бачIинареб лъалареб гIурус, бачIинчIого букIунареб хасел.

باڃێنېب، باڃێنارېب ڸارارېب عۇرۇص، باڃێنڃۈڬۈ بۇگۇنارېب خاسېل.

БачIинилан къо бачIунаро, ккелилан зияде кколаро.

باڃێنێلان قۈ باڃۇنارۈ، ڭېلێلان زێيادې ڭۈلارۈ.

БачIунаго лIар кквечIони, лIутун унаго рачIчI щоларо.

باڃۇناڬۈ ڶار ڭوېڃۈنێ، ڶۇتۇن ئۇناڬۈ راڄ ۺۈلارۈ.

БачIунебги борце, унебги борце.

باڃۇنېبڬێ بۈرښې، ئۇنېبڬێ بۈرښې.

Бащалъи гьабунагIан, гьуинлъи цIцIицIкIунеб.

باۺاڸێ هابۇناعان، هۇئێنڸێ ڞێڴۇنېب.

Бащдаб бугIа бичун данде жо босе.

باۺداب بۇعا بێچۇن داندې جۈ بۈسې.

Бегараб бакъун хвараб, бахъараб гIорцIун хвараб. КIалдибе борта, багIар гIеч.

بېڬاراب باقۇن ځواراب، باڅاراب عۈرڝۇن ځواراب. گالدێبې بۈرتا، باعار عېچ.

Бегараб бацI бакъараб, бахъараб бацI гIорцIараб.

بېڬاراب باڝ باقاراب، باڅاراب باڝ عۈرڝاراب.

Бегун кьаралъиларо, кьижун бечелъиларо.

بېڬۇن ڨاراڸێلارۈ، ڨێجۇن بېچېڸێلارۈ.

Бегун хвараб гъалбацIалдасса бакъун хвараб гьой лълъикI.

بېڬۇن ځواراب غالبڝالداصا باقۇن ځواراب هۈي ڷێگ.

Бекани бохх я ххалалъулеб, я къокълъулеб.

بېكانێ بۈخ يا خالاڸۇلېب، يا قۈقڸۇلېب.

Беканиги кьоларев чияссулгун хоно чIваге.

بېكانێڬێ ڨۈلارېو چێياصۇلڬۇن ځۈنۈ ڃواڬې.

Бекарассда гурони боххдул унти лъаларо, бихьарассда гурони гIосол хIара лъаларо.

بېكاراصدا ڬۇرۈنێ بۈخدۇل ئۇنتێ ڸالارۈ، بێڮاراصدا ڬۇرۈنێ عۈسۈل حارا ڸالارۈ.

Бекьарассе бекьараб ракьалдассан буссуна.

بېڨاراصې بېڨاراب راڨالداصان بۇصۇنا.

БекьичIесс хур бецуларо.

بېڨێڃېص ځۇر بېݭۇلارۈ.

БекIкIулеб гьецIохъги валагьуге, бичIулеб цIцIулахъги валагьуге.

بېڴۇلېب هېڝۈڅڬێ والاهۇڬې، بێڃۇلېب ڞۇلاڅڬێ والاۇڬې.

Бер гIункIрукьалълъ бацIцIе.

بېر عۇنگرۇڨاڷ باڞي.

Бер хъантIуге, боцIцIудасса чIухIуге.

بېر څانطۇڬې، بۈڞۇداصا ڃۇحۇڬې.

Беразда гуреб канлъи бихьулеб, рекIкIедайин.

بېرازدا ڬۇرېب كانڸێ بێڮۇلېب، رېڴېدايێن.

Беразда квер лъураб меххалда гьабиялдасса, михъазда квер лъураб меххалълъ гьаби лълъикIаб.

بېرازدا كوېر ڸۇراب مېخالدا هابێيالداصا، مێڅازدا كوېر ڸۇراب مېخاڷ هابێ ڷێگاب.

Беразе макьу ххирияб, рокьуе ссвади ххирияб.

بېرازې ماڨۇ خێرێياب، رۈڨۇيې صوادێ خێرێياب.

Бералда бихьараб битIараб, гIиналда рагIараб гьересси.

بېرالدا بێڮاراب بێطاراب، عێنالدا راعاراب هېرېصێ.

Бералда бихьараб гIадаб даран букIунаро.

بېرالدا بێڮاراب عاداب داران بۇگۇنارۈ.

Бергьараб хьечIого къуралълъе лълъин щоларо.

بېرهاراب ڮېڃۈڬۈ قۇراڷې ڷێن ۺۈلارۈ.

Бергьарассул ярагъ магIида букIаго, къурассул ярагь чвархъулеб.

بېرهاراصۇل ياراغ ماعێدا بۇگاڬۈ، قۇراصۇل ياراغ چوارڅۇلېب.

Бергьунгеги, къогеги, къаццандулел чIчIогеги.

بېرهۇنڬېڬێ، قۈڬېڬێ، قاڛاندۇلېل ڄۈڬېڬێ.

Берцинаб кIалзуе кIиго бутIа бараб.

بېرښێناب گالزۇيې گێڬۈ بۇطا باراب.

Берцинаб бихъиялдасса сурукъаб букъи лълъикIаб.

بېرښێناب بێڅێيالداصا سۇرۇقاب بۇقێ ڷێگاب.

Берцинаб рагIуцца борххатаб мегIер кьухъур гьабула.

بېرښێناب راعۇڛا بۇرخاتاب مېعېر ڨۇڅۇر هابۇلا.

Берцинаб рагIуцца маххул каву рагьула.

بېرښێناب راعۇڛا ماخۇل كاوۇ راهۇلا.

Берцинавги сурула, ссанагIалъи гьечIони, сураралги рокьула, рокьул дангъва бугони.

بېرښێناوڬێ سۇرۇلا، صاناعاڸێ هېڃۈڸێ، سۇرارالڬێ رۈڨۇلا، رۈڨۇل دانغوا بۇڬۈنێ.

БетIер бекилалде къай.

بېطېر بېكێلالدې قاي.

БетIер бичун чед босуге.

بېطېر بێچۇن چېد بۈسۇڬې.

БетIер бокьани, гьа, хIатIал!

بېطېر بۈڨانێ، ها، حاطال.

БетIер бугони тIагъур камуларо, тIажу бугони рухьен камуларо.

بېطېر بۇڬۈنێ طاغۇر كامۇلارۈ، طاجۇ بۇڬۈنێ رۇڮېن كامۇلارۈ.

БетIер квачан хьихье, чехь бакъун хьихье.

بېطېر كواچان ڮێڮې، چېڮ باقۇن ڮێڮې.

БетIер радал батулеб бакIалда лъе.

بېطېر رادال باتۇلېب باگالدا ڸې.

БетIералда лъезе тажалдасса гъоркь лъезе бакI лълъикIаб.

بېطېرالدا ڸېزې تاجالداصا غۈرڨ ڸېزې باگ ڷێگاب.

БетIералдассан тIокIкIинчIеб лълъин, аххадассан тIокIкIунаро.

بېطېرالداصان طۈڴێنڃېب ڷێن، اخاداصان طۈڴۇنارۈ.

БетIергьанчияссул чехь унтичIони, чияр мугъ унтуларо.

بېطېرهانچێياصۇل چېڮ ئۇنتێڃۈنێ، چێيار مۇغ ئۇنتۇلارۈ.

БетIергьанчи хвадилан гIакдае чуриги кьун, чIаго ххутIадилан оцое накку баге.

بېطېرهانچێياصۇل ځوادێلان عاكدايې چۇرێڬێ ڨۇن، ڃاڬۈ خۇطادێلان ئۈښۈيې ناڭۇ باڬې.

Беццав чиясс нух малълъун, нухда витIун ккеларо.

بېڛاو چێياص نۇځ ماڷۇن، نۇځدا وێطۇن ڭېلارۈ.

Бечедассул рокъоб къойил бертин.

بېچېداصۇل رۈقۈب قۈيێل بېرتێن.

Бечелъи хола, махщел холаро.

بېچېڸێ ځۈلا، ماځۺېل.

Бидаяб чу гIадин вукIа, чалияб куй гIадин вукIа.

بێداياب چۇ عادێن وۇگا، چالێياب كۇي عادێن وۇگا.

Бидул чIорто - чIегIераб жо.

بێدۇل ڃۈرتۈ - ڄېعېراب جۈ.

Бидулассул гьой кьарияб, гьардухъанассул къвачIа кIудияб.

بێدۇلاصۇل هۈي، هاردۇڅاناصۇل قواڃا گۇدێياب.

Бикъарав вакъула, вагъарав къола.

بێقاراو واقۇلا، واغاراو قۈلا.

Бикъила - вакъила.

بێقێلا - واقێلا.

Бикъула - вакъула, вакъула - бикъула.

بێقۇلا - واقۇلا، واقۇلا - بێقۇلا.

Бикъуге - хIинкъуге, гьересси бицунге - нечоге.

بێقۇڬې - حێنقۇڬې، هېرېصێ بێݭۇنڬې - نېچۈڬې.

Билараб жо хIатIацца балагьуге, ботIроцца балагье. Гьересси бицунге, дуе ххайирабгIаги.

بێلاراب جۈ حاطاڛا بالاهې. هېرېصێ بێښۇنڬې، دۇيې خايێرابعاڬێ.

Бихъарасс букъе къохьол зоб, (хъабарча) TIурасс бацIцIе квасул кун.

بێڅاراص بۇقې قۈڮۈل زۈب، (څابارچا) طۇراص باڞې كواسۇل كۇن.

Бихьа-бихьараб бицине гуребила рохьобе хIама унеб.

بێڮا - بێڮاراب بێښێنې ڬۇرېبێلا رۈڮۈبې حاما ئۇنېب.

Бихьарассда гурони, балагьалълъул кьогIлъи лъаларо.

بێڮاراصدا ڬۇرۈنێ، بالاهاڷۇل ڨۈعڸێ ڸالارۈ.

Бихьарассда рагIарасс бицунге.

بێڮاراصدا راعاراص بێښۇنڬې.

Бихьарассул рагIи рагIарасс гьересси гьабуге.

بێڮاراصۇل راعێ راعاراص هېرېصێ هابۇڬې.

Бихьизе - хIан, хIанчIизе - муч.

بێڮێزې - حان، حانڃێزې - مۇچ.

Бихьиларилан цIцIогьги гьабуге, рагIиларилан рагIиги бицунге.

بێڮێلارێلان ڞۈهڬێ هابۇڬې، راعۇلارێلان راعێڬێ بێښۇنڬې.

Бихьинчи вокьила кьурун михъ ккурав, Кьурдухъан вокьила ссвери гIатIидав.

بێڮێنچێ وۈڨێلا ڨۇرۇن مێڅ ڭۇراو، ڨۇردۇڅان وۈڨێلا صوېرێ عاطێداو.

Бихьинчи ватани, бихьинчи гIадин вукIа.

بێڮێنچێ واتانێ، بێڮێنچێ عادێن وۇگا.

БихьунгутIи гурони, хIехьонгутIи гьечIеб.

بێڮۇنڬۇطێ ڬۇرۈنێ، حېڮۈنڬۇطێ هېڃېب.

БитIараб бицине бокьани, гьитIинассда гьикъе.

بێطاراب بێݭێنې بۈڨانێ، هێطێناصدا هێقې.

БитIараб бицине ккола, бицараб кквезе ккола.

بێطاراب بێښێنې ڭۈلا، بێښاراب ڭوېزې ڭۈلا.

БитIараб жо лълъецца гъанкъуларо, цIецца бухIуларо.

بێطاراب جۈ ڷېڛا غانقۇلارۈ، ڝېڛا بۇحۇلارۈ.

БитIараб натIид борце, тIекъаб къалмиде реххе.

بێطاراب ناطێد بۈرښې، طېقاب قالمێدې رېخې.

БитIун ккараб - рокьи, мекъсса ккараб - кьал.

بێطۇن ڭاراب - رۈڨێ، مېقصا ڭاراب - ڨال.

БитIун ккани рокьи, мекъсса ккани кьал, КьучI гьечIеб жо буго берзул балагьи.

بێطۇن ڭانێ رۈڨێ، مېقصا ڭانێ ڨال، ڨۇڄ هېڃېب جۈ بۇڬۈ بېرزۇل بالاهێ.

БитIун кIалъай гьабурав кIодолъиялде щола.

بێطۇن گاڸاي هابۇراو گۈدۈڸێيالدې ۺۈلا.

БицанагIан рагIи гIемерлъула, бухъанагIан ракь гIемерлъула.

بێښاناعان راعێ عېمېرڸۇلا، بۇڅاناعان راڨ عېمېرڸۇلا.

Бицани бабалабги, бицани дадалабги.

بێښانێ بابالابڬێ، بێښانێ دادالابڬێ.

Бица-бицарассда ххадув вилълъунге.

بێښا - بێښاراصدا خادۇو وێڷۇنڬې.

Бицанщинаб рагIиги букIунаро, хIамагIанаб бацIги букIунаро.

بێښانۺێناب راعێڬێ، حاماعاناب باڝڬێ بۇگۇنارۈ.

Бицараб рагIи кIочарассда бицарад чиги кIочола.

بێښاراب راعێ گۈچاراصدا بێښاراد چێڬێ گۈڃۈلا.

Бициндал тIекъав лъала, вилълъиндал рекъав лъала.

بێښێندال طېقاو ڸالا، وێڷێندال رېقاو ڸالا.

Бицине вортуге, гьабизе ворта.

بێښێنې وۈرتۇڬې، هابێزې وۈرتا.

Бицун бахъунареб чIамучIаб ххабар, ЧIаран бахъунареб рачIчI ххалатаб хур.

بێښۇن باڅۇنارېب ڃامۇڃاب خابار، ڃاران باڅۇنارېب راڄ خالاتاب ځۇر.

Бицунге рагIи тIаде чи вачIингун къотIизе толеб.

بێښۇنڬې راعێ طادې چێ واڃێنڬۇن قۈطێزې تۈلېب.

Бицунеб меххалълъ гьоцIцIо, гьекъолеб меххалълъ загьру.

بێښۇنېب مېخاڷ هۈڞۈ، هېقۈلېب مېخاڷ زاهرۇ.

Бицухъе букIунеб гъаримаб рагIи, Абухъе букIунеб хIатIал гьечIеб кечI.

بێښۇڅې بۇگۇنېب غارێماب راعێ، ابۇڅې بۇگۇنېب حاطال هېڃېب كېڃ.

Бичараб жо - бортараб жо.

بێچاراب جۈ - بۈرتاراب جۈ.

Босараб жо - батараб жо.

بۈساراب جۈ - باتاراب جۈ.

Бичулеб жоялда тIад ратIал гьанал чIвани, тумен тIокIаб щола.

بێچۇلېب جۈيالدا طاد راطال هانال ڃوانێ، تۇمېن طۈگاب ۺۈلا.

Бичун нух босуге, боцIцIи кьун кьал босуге.

بێچۇن نۇځ بۈسۇڬې، بۈڞێ ڨۇن ڨال بۈسۇڬې.

Бищун гьуинаб жо - макьу.

بێۺۇن هۇئێناب جۈ - ماڨۇ.

Бищун рахIатаб мехх буго дида бахIриги, бахIриялда дунги рихьичIеб мехх.

بێۺۇن راحاتاب مېخ بۇڬۈ دێدا باحرێڬێ، باحرێيالدا دۇنڬێ رێڮێڃېب مېخ.

Бищун ххалатаб жо - мацIцI.

بێۺۇن خالاتاب جۈ - ماڞ.

Бищун чIухIараб жо - хIелеку.

بێۺۇن ڃۇحاراب جۈ - حېلېكۈ.

Богол рагI - ризаб жо.

بۈڬۈل راع - رێزاب جۈ.

Богун вагъарав ххеххго къола.

بۈڬۇن واغاراو خېخڬۈ قۈلا.

БогIол мугьгIан цоязе рокьани, гьалил мугьгIан цоязеги рокьула.

بۈعۈل مۇهعان ښۈيازې رۈڨانێ، هالێل مۇهعان ښۈيازېڬێ رۈڨۇلا.

БогIол рокьи букIунеб.

بۈعۈل رۈڨێ بۇگۇنېب.

Бода гьоркьоб тIон биххани, бетIергьанчияссе тIукъби камула.

بۈدا هۈرڨۈب طۈن بێخانێ، بېطېرهانچێياصې طۇقبێ كامۇلا.

Божарав чи вугилан рекIелI бугеб бицунге.

بۈجاراو چێ وۇڬێلان رېگېڶ بۇڬېب بێښۇنڬې.

Божи бугеб магIардайила хIамил гIундул ххутIарал.

بۈجێ بۇڬېب ماعاردايێلا حامێل عۇندۇل خۇطارال.

Божуда рекIкI гьабуге, гьерссиде реччеб тIоге.

بۈجۇدا رېڴ هابۇڬې، هېرصێدې رېڿېب طۈڬې.

Бокьа-бокьараб гьабунила хIамил гIундул ххалалъарал.

بۈڨا - بۈڨاراب هابۇنێلا حامێل عۇندۇل خالاڸارال.

Бокьани, ццебе къотIун билълъунебила дуниял, бокьани ххадуб цIцIан бачIунебила.

بۈڨانێ، ڛېبې قۈطۇن بێڷۇنېبێلا دۇنێيال، بۈڨانێ خادۇب ڞان باڃۇنېبێلا.

Бокьоб гьечIеб гIи къватIибе бачIунаро.

بۈڨۈب هېڃېب عێ قواطێبې باڃۇنارۈ.

Бокьулареб жо рагIуларо.

بۈڨۇلارېب جۈ راعۇلارۈ.

Бокьунищ хIамида хIучч бахъунеб.

بۈڨۇنێۺ حامێدا حۇڿ باڅۇنېب.

Болъо борххалъана, нух рикIкIалъана.

بۈڸۈ بۈرخاڸانا، نۇځ رێڴاڸانا.

Болъонид хIур кванан, хIамил гIундул чухIун (чIчIахъадерил).

بۈڸۈنێد حۇر كوانان، حامێل عۇندۇل چۇحۇن (ڄاڅادېرێل)

Боржалида ххабар кьара гьабуге.

بۈرجالێدا خابار ڨارا هابۇڬې.

Бортаян гьойда абун, гьаян гIанкIкIида абун.

بۈرتايان هۈيدا ابۇن، هايان عانڴێدا ابۇن.

Бортун араб нусалдасса нахъе ххутIараб лъел лълъикIаб.

بۈرتۇن اراب نۇسالداصا ناڅې خۇطاراب ڸېل ڷێگاب.

Бортун унеб генуда гибигун унеб гIеч речIчIараб.

بۈرتۇن ئۇنېب ڬېنۇدا ڬێبێڬۇن ئۇنېب عېچ رېڄاراب.

Борххатаб магIарде гьури кколаро, берцинай ясалде рагIи холаро.

بۈرخاتاب ماعاردې هۇرێ ڭۈلارۈ، بېرښێناي ياسالدې راعێ ځۈلارۈ.

Борххатаб тIассан биччай, тIуццаб гъоркьан биччай.

بۈرخاتاب طاصان بێڿاي، طۇڛاب غۈرڨان بێڿاي.

Борхьил аздагьо гьабуге.

بۈرڮێل ازداهۈ هابۇڬې.

Борхьил бетIер аздагьо лIугьиналде чIчIинтIе.

بۈرڮێل بېطېر ازداهۈ ڶۇهێنالدې ڄێنطې.

Бохх бекараб цIцIеде рицIцIил гьветI бегараб.

بۈخ بېكاراب ڞېدې رێڞێل غوېط بېڬاراب.

Бохъ валагье, чохъ валагье. БоцIцIи бахIарчияссда хIатIикь букIунеб.

بۈڅ والاهې، چۈڅ والاهې. بۈڞێ باحارچێياصدا حاطێڨ بۇگۇنېب.

БоцIцIи къваригIуна лъабго къоялълъ - хвараб къоялълъги, гIураб къоялълъги, гьобол вачIараб къоялълъги.

بۈڞێ قوارێعۇنا ڸابڬۈ قۈياڷ - ځواراب قۈياڷڬێ، عۇراب قۈياڷڬێ، هۈبۈل واڃاراب قۈياڷڬێ.

БоцIцIудасса чIухIуге, чияр гьумер бухIуге.

بۈڞۇداصا ڃۇحۇڬې، چێيار هۇمېر بۇحۇڬې.

БоцIцIул квешлъи - хIалакълъи, хIамил квешлъи - гIин дали.

بۈڞۇل كوېشڸێ - حالاقڸێ، حامێل كوېشڸێ - عێن دالێ.

БоцIцIул хьон рагIийила, гIакдал рахь руссунила.

بۈڞۇل ڮۈن راعێيێلا، عاكدال راڮ رۇصۇنێلا.

БоцIцIул хIисаб цIцIаге, хIара босе.

بۈڞۇل حێساب ڞاڬې، حارا بۈسې.

БоцIцIухъ гIумру бичуге, чадихъ намус бичуге.

بۈڞۇڅ عۇمرۇ بێچۇڬې، چادێڅ نامۇس بێچۇڬې.

Бугеб бикъун чIчIарассда квешаб къо чIчIаги.

بۇڬېب بێقۇن ڄاراصدا كوېشاب قۈ ڄاڬێ

Бугеб гурони, кьезе кколаро, кьураб гурони квине кколаро.

بۇڬېب ڬۇرۈنێ، ڨېزې ڭۈلارۈ، ڨۇراب ڬۇرۈنێ كوێنې ڭۈلارۈ.

Бугелда ракI рази гьабе, гьечIелде хьулхьудуге.

بۇڬېلدا راگ رازێ هابې، هېڃېلدې ڮۇاڮۇدۇڬې.

Бугъие бугъа камуларо.

بۇغێيې بۇغا كامۇلارۈ.

Бугъил лIаралдасса цIуне, чол малалдасса цIуне, квешав чияссдасса кинабго рахъалълъ цIуне.

بۇغێل ڶارالداصا ڝۇنې، چۈل مالالداصا ڝۇنې، كوېشاو چێياصداصا كێنابڬۈ راڅاڷ ڝۇنې.

БугIа хIурулI бекье, ролълъ хIарщулI бекье.

بۇعا حۇرۇڶ بېڨې، رۈڷ حارۺۇڶ بېڨې.

БукIараб квеш, ккараб лълъикI.

بۇگاراب كوېش، ڭاراب ڷێگ.

БукIаралдасса бугеб лълъикI.

بۇگارالداصا بۇڬېب ڷێگ.

БукIунареб чIанкIкIда кIиго чIаву бадулеб (гьерекIдерил).

بۇگۇنارېب ڃانڴدا گێڬۈ ڃاوۇ بادۇلېب (هېرېگدېرێل).

БурулI чIагIаги, чIвавулI квасги квешав россассда бихьуге.

بۇرۇڶ ڃاعاڬێ، ڃواوۇڶ كواسڬێ كوېشاو رۈصاصدا بێڮۇڬې.

Бусен тамахаб тIамулеб буго, вегизе къвакIараб букIинин ккола.

بۇسېن تاماځاب طامۇلېب بۇڬۈ، وېڬێزې قواگاراب بۇگێنێن ڭۈلا.

Бусен цIилъани, ракI цIилъула.

بێسېن ڝێڸانێ، راگ ڝێڸۇلا.

БухIараб кьечIони, бокьараб щоларо.

بۇحاراب ڨېڃۈنێ، بۈڨاراب ۺۈلارۈ.

БухIаралълъуссайила къехь тIолеб.

بۇحاراڷۇصايێلا قېڮ طۈلېب.

БухIарасс гурони хIал абуларо, унтарасс гурони агь абуларо.

بۇحاراص ڬۇرۈنێ حال ابۇلارۈ، ئۇنتاراص ڬۇرۈنێ اه ابۇلارۈ.

БухIилаго кванаге, квандеги пударуге.

بۇحێلاڬۈ كواناڬې، كواندېڬێ فۇدارۇڬې.

БуцIцIа кIал! БуцIцIинчIони, борта, зар!

بۇڞا گال، بۇڞێنڃۈنێ بۈرتا زار.

В و

Вагъулев ккве чи.

واغۇلېو ڭوې چێ.

Вакъарав вехьассда гирун унеб гьорчо чедилан кколебила.

واقاراو وېڮاصدا ڬێرۇن ئۇنېب هۈرچۈ چېدێلان ڭۈلېبێلا.

Вакъарав квен гьабизеги виччаге, квачарав цIа бакизеги виччаге.

واقاراو كوېن هابێزېڬێ وێڿاڬې، كواچاراو ڝا باكێزېڬێ وێڿاڬې.

Вакъарассда лъорове вугьарав лIугьаравила.

واقاراصدا ڸۈرۈوې وۇهاراو ڶۇهاراوێلا.

Вакъиларилан къаде квенги тоге, роцIцIун бугилан буртинаги тоге.

واقێلارێلان قادې كوېنڬێ تۈڬې، رۈڞۇن بۇڬێلان بۇرتێناڬێ تۈكې.

ВакъичIого кванаге, кеп щвечIого велъуге.

واقێڃۈڬۈ كواناڬې، كېف ۺوېڃۈڬۈ وېڸۇڬې.

Вакъиялълъе дару - кванай, налъиялълъе дару - бецIи.

واقێياڷې دارۇ - كواناي، ناڸێياڷې دارۇ - بېڝێ.

Вакъун вугиш? - ГьечIо. МагIарул бахIарчияссул жавабал.
Къечон вугиш? - ГьечIо. Квачан вугиш? - ГьечIо.

واقۇن وۇڬێۺ؟ - هېڃۈ. ماعارۇل باحارچێياصۇل جاوابال.

قېچۈن وۇڬێۺ؟ - هېڃۈ. كواچان وۇڬێۺ؟ - هېڃۈ.

Валагьарассе бигьаяб жо буго гIодоб расанди.

والاهاراصې بێهاياب جۈ بۇڬۈ عۈدۈب راساندێ.

ВалагьичIого векерарассул квергIаги гIодоб чIвала.

والاهێڃۈڬۈ وېكېراراصۇل كوېرعاڬێ عۈدۈب ڃوالا.

Вас вугев эбелалълъул гIеретI борххуге.

واس وۇڬېو ئېبېلاڷۇل عېرېط بۈرخۇڬې.

Вас гогьдаризавуни, чухъа ххалат лIугьуна, яс гогьдаризаюни, мерго тIалаялда туманкI речIчIула.

واس ڬۈهدارێزاوۇنێ، چۇڅا خالات ڶۇهۇنا، ياس ڬۈهدارێزايۇنێ، مېرڬۈ طالايالدا تۇمانگ رېڄۇلا.

Вас квешав вугониги, нус лълъикIай щваги.

واس كوېشاو وۇڬۈنێڬێ، نۇس ڷێگاي ۺواڬێ.

Вас хварай эбелалълъул гIадаб магIу букIунареб.

واس ځواراي ئېبېلاڷۇل عاداب ماعۇ بۇگۇنارېب.

Васаз кочIолI ахIулареб, ясаз магIилI бахъулареб.

واساز كۈڃۈڶ احۇلارېب، ياساز ماعۇڶ باڅۇلارېب.

Васал чанадулеб чиярги гIадат, Эбел чанадиялълъ чара хун буго.

واسال چانادۇلېب چێيارڬێ عادات، ئېبېل چانادێياڷ چارا ځۇن بۇڬۈ.

Васассе ригьин гьабиги, ясалълъул рагIи бицинги рагIулълъе нуцIцIа рагьи буго.

واساصې رێهێن هابێڬێ، ياساڷۇل راعێ بێښێنڬێ راعۇڷې نۇڞا راهێ بۇڬۈ.

Васассул лъималаз нилIеран абурабила, ясалълъул лъималаз нижеран абурабила.

واساصۇل ڸێمالاز نێڶاران ابۇرابێلا، ياساڷۇل ڸێمالاز نێجېران ابۇرابێلا.

Васниги ясниги гурони чIчIужуялълъ басриял хьалбал гьаруларо.

واسنێڬێ ياسنێڬێ ڬۇرۈنێ ڄۇجۇياڷ باسرێيال ڮالبال هارۇلارۈ.

Вахъине лъаларев гIодов чIчIезавуге. ВахIалда хIатIал рукIунаро, гьарчида берал рукIунаро.

واڅێنې ڸالارېو عۈدۈو ڄېزاوۇڬې. واحالدا حاطال رۇگۇنارۈ، هارچێدا بېرال رۇگۇنارۈ.

Вахъун чIчIун хIалтIарав вегун кваналев.

واڅۇن ڄۇن حالطاراو وېڬۇن كوانالېو.

Ваццан кьабуниги, къотIула, тушманан кьабуниги, къотIула.

واڛان ڨابۇنێڬێ قۈطۇلا، تۇشمانان ڨابۇنێڬێ قۈطۇلا.

Ваццго вацц вугониги къолол бетIер гьабе.

واڛڬۈ واڛ وۇڬۈنێڬێ قۈلۈل بېطېر هابې.

ВацIцIадав вахъинчIони, хъубав тIатунаро.

واڞاداو واڅێنڃۈنێ، څۇباو طاتۇنارۈ.

ВачIаги лъала дида, вачI-вачIги лъала.

واڃاڬێ ڸالا دێدا، واڃ - واڃڬێ ڸالا.

ВачIинеги лъай, инеги лъай.

واڃێنېڬێ ڸاي، ئێنېڬێ ڸاي.

ВачIуневги гIадат, вахъуневги гIадат.

واڃۇنېوڬێ عادات، واڅۇنېوڬێ عادات.

Вегизеги лъай, вахъинеги лъай.

وېڬێزې ڸاي، واڅێنېڬێ ڸاي.

ВелъанагIан гIодизе ккола.

وېڸاناعان عۈدێزې ڭۈلا.

Вере, гъапу рагьуге, гъванкан чияцца къалеб.

وېرې، غافۇ راهۇڬې، غوانكان چێياڛا قالېب.

Вере, тIокIлъуге! ТIокIлъани, камула.

وېرې، طۈگڸۇڬې، طۈگڸانێ كامۇلا.

Вереялълъ гьорчо кколаро.

وېرېياڷ هۈرچۈ ڭۈلارۈ.

Вехь вокьарассе гьойги бокьулеб.

وېڮ وۈڨاراصې هۈيڬێ بۈڨۇلېب.

Вехь гIияда нахъа лълъикIав, гIел руккалилI лълъикIав.

وېڮ عێيادا ناڅا ڷێگاو، عېل رۇڭالێڶ ڷێگاو.

Веццуге, какизе ккезе гурин, какуге, веццизе ккезе гурин.

وېڛۇڬې، كاكێزې ڭېزې ڬۇرێن، وېڛێزې ڭېزې ڬۇرێن.

Векьарухъан къуни, кьал къолеб.

وېڨارۇڅان قۇنێ، ڨال قۈلېب.

ВитIунчияссда нич гьечIеб, гьарчида бер гьечIеб.

وێطۇنچێياصدا نێچ هېڃېب، هارچێدا بېر هېڃېب.

Вихьизе гохIдеги вахун, вахчизе кIкIал балагьуге.

وێڮێزې ڬۈحدېڬێ واځۇن، واځچێزې ڴال بالاهۇڬې.

Виччун чи холаро.

وێڿۇن چێ ځۈلارۈ.

Вокьуларев чиясс гьабураб жо кинабго квешаб.

وۈڨۇلارېو چێياص هابۇراب جۈ كێنابڬۈ كوېشاب.

Вуссине ссвери тIагIунгеги, ссверизе ватIан тIагIунгеги.

وۇصێنې صوېرێ طاعۇنڬېڬێ، صوېرێزې واطان طاعۇنڬېڬێ.

Г ڬ

Гагу хунилан хур бекьичIого толаро.

ڬاڬۇ ځۇنێلان ځۇر بېڨێڃۈڬۈ تۈلارۈ.

Галицца буххун ралъад тIагIинаро.

ڬالێڛا بۇخۇن راڸاد طاعێنارۈ.

Гама лълъикIаб букIиналълъ ракъдада хьвадуларо.

ڬاما ڷێگاب بۇگێناڷ راقدادا ڮوادۇلارۈ.

ГамачI речIчIаниги хоно, хоно речIчIаниги хоно.

ڬاماڃ رېڄانێڬێ ځۈنۈ، ځۈنۈ رېڄانێڬێ ځۈنۈ.

Гамач гебегунилан мугIрул багьа хвеларо.

ڬاماڃ ڬېبېڬۇنێلان مۇعرۇل باها ځوېلارۈ.

ГамачI гъогъол гохIда лълъикI.

ڬاماڃ غۈغۈل ڬۈحدا ڷێگ.

Гамидаги вукIун, гамихъангун вагъуге.

ڬامێدا وۇگۇن، ڬامێڅانڬۇن واغۇڬې.

Гамихъангун кьал гьабуге, кьурулIан най бахъуге.

ڬامێڅانڬۇن ڨال هابۇڬې، ڨۇرۇڶان ناي باڅۇڬې.

Ганщида данде бани, бече тIомода лъола.

ڬانۺێدا داندې بانێ، بېچې طۈمۈدا ڸۈلا.

Гаргадизе лъачIони, гаргадичIого вукIинегIаги лъазе ккола.

ڬارڬادێزې ڸاڃۈنێ، ڬارڬادێڃۈڬۈ وۇگێنېعاڬێ ڸازې ڭۈلا.

ГанчIилI речIчIаниги руз холеб, гамачI речIчIаниги руз холеб.

ڬانڃێڶ رېڄانێڬێ رۇز ځۈلېب، ڬاماڃ رېڄانێڬێ رۇز ځۇلېب.

Гважуда кIалдибе тIил бегьуге.

ڬواجۇدا گالدێبې طێل بېهۇڬې.

Гважуцца рачIчI хьвагIичIони, гьой ххадуб бачIунаро.

ڬواجۇڛا راڄ ڮواعێڃۈنێ، هۈي خادۇب باڃۇنارېب.

Гванзаб хIал, хIораб рахь.

ڬوانزاب حال، حۈراب راڮ.

Гурга кварал, чед кварал чиядаго рагIичIо, Цо квараб дир бакари годекIаниб лъун буго.

ڬۇرڬا كوارال، چېد كوارال چێياداڬۈ راعێڃۈ، ښۈ كواراب دێر باكارێ ڬۈدېگانێب.

Генул гъотIодасса гIеч чIваге.

ڬېنۇل غۈطۈداصا عېچ ڃواڬې.

Гирулеб гьецIоялда хIет бижуларо.

ڬێرۇلېب هېڝۈيالدا حېت بێجۇلارۈ.

ГодекIан цIакъаб жо, хIикматал щвани,
ХIалихьатал чагIаз гIодов чIчIечIони.

ڬۈدېگان ڝاقاب جۈ، حێكماتال ۺوانێ،

حالێڮاتال چاعاز عۈدۈو ڄېڃۈنێ.

ГодекIаниб лълъикIаб жо - миккихIехь.

ڬۈدېگانێب ڷێگاب جۈ - مێڭێحېڮ.

Гозо ссверичIеб жоялълъ чан гьабуларо.

ڬۈزۈ صوېرێڃېب جۈياڷ چان هابۇلارۈ.

ГурдилI цIцIул гьабе, цIцIулалълъ гъабу гьабе.

ڬۇردێڶ ڞۇل هابې، ڞۇماڷ غابۇ هابې.

Горил рагIал гьечIеб, рагIул аххир гьечIеб.

ڬۈرێل راعال هېڃېب، راعۇل اخێر هېڃېب.

ГохIда гьабун хIор чIчIеларо, къан хIамил рачIчI чIчIеларо.

ڬۈحدا هابۇن حۈر ڄېلارۈ، قان حامێل راڄ ڄېلارۈ.

Гудрада тIатIи гIункIкI гIорцIизе гуребила бухьунеб, гудрацца гIункIкI кквезейила.

ڬۇدرادا طاطێ عۇنڴ عۈرڝێزې ڬۇرېبێلا بۇڮۇنېب، ڬۇدراڛا عۇنڴ ڭوېزېـيێلا.

Гулгун хурибе инаро, хума чIарадиларо.

ڬۇلڬۇن ځۇرێبې ئێنارۈ، ځۇما ڃارادێلارۈ.

Гулла-хер гьечIони, чан щоларо.

ڬۇلا - خېر هېڃۈنێ، چان ۺۇلارۈ.

Гуллида гIанкIкI речIчIун буго.

ڬۇلێدا عانڴ رېڄۇن بۇڬۈ.

Гуллицца цо чи чIвала, мацIцIицца нусго чи чIвала.

ڬۇلێڛا ݭۈ چێ ڃوالا، ماڞێڛا نۇسڬۈ چێ ڃوالا.

Гунаш магIна гьабуге, битIаралълъе нух биччай.
(Гунаш магIна абула гIакссалда бичIчIиялде).

ڬۇناش ماعنا هابۇڬې، بێطاراڷې نۇځ بێڿاي.

(ڬۇناش ماعنا ابۇلا عاكصالدا بێڄێيالدې)

Гургинаб тIад чIчIеларо, чIчIинтIараб гириларо.

ڬۇرڬێناب طاد ڄېلارۈ، ڄێنطاراب ڬێرێلارۈ.

Гучид ца бихьичIого, царад магъ хьвагIуларо.

ڬۇچێد ښا بێڮێڃۈڬۈ، ښارال ماغ ڮواعۇلارۈ.

Гъ غ

Гъабу релълъараб бугониги, цIцIибил батIи-батIияб букIуна.

غابۇ رېڷاراب بۇڬۈنێڬێ، ڞێبێل باطێ - باطێياب بۇگۇنا.

Гъадицца гъадил бер бахъулареб. Гъадицца нухъил бер бахъараб.

غادێڛا غادێل بېر باڅۇلارېب. غادێڛا نۇڅێل بېر باڅاراب.

ГъалбацI гьечIеблъи лъани, рохьоб ци басандула.

غالباڝ هېڃېبڸێ ڸانێ، رۈڮۈب ښێ باساندۇلا.

ГъалбацI царае хан буго.

غالباڝ ښارايې ځان بۇڬۈ.

Гъанкъилищан абурабила тIоххоцца, балагьилинхха цоян абурабила родоцца.

غانقێلێۺان ابۇرابێلا طۈخۈڛا، بالاهێلێنخا ښۈيان ابۇرابێلا رۈدۈڛا.

Гъассда кватIани, я гIемер лълъин гьекъола, я лълъадулгун рагIи ккола.

غاصدا كواطانێ، يا عېمېر ڷێن، يا ڷادۇلڬۇن راعێ ڭۈلا.

Гъассда гьудул гьавуге.

غاصدا هۇدۇل هاوۇڬې.

ГъветI бахIаргойин гьетIулеб.

غوېط باحارڬۈيێن هېطۇلېب.

ГъветIалда релълъараб пихъги букIуна.

غوېطالدا رېڷاراب فێڅڬێ بۇگۇنا.

Гъеду къакъадунилан лочнол къадру хвеларо.

غېدۇ قاقادۇنێلان لۈچنۈل قادرۇ ځوېلارۈ.

Гъогъолълъейила гьорчо реххулеб.

غۈغۈڷېيێلا هۈرچۈ رېخۇلېب.

Гъодоцца буххун, ралъад тIагIарабила.

غۈدۈڛا بۇخۇن، راڸاد طاعارابێلا.

ГъотIое къимат пихъ бихьун кьола, гIадамассе хIалтIи бихьун кьола.

غۈطۈيې قێمات فێڅ بێڮۇن ڨۈلا، عاداماصې حالطێ بێڮۇن ڨۈلا.

ГъотIол рагIад хIохьоде ссверичIого букIунаро.

غۈطۈل راعاد حۈڮۈدې صوېرێڃۈڬۈ بۇگۇنارۈ.

ГъотIол ххал гьабуге, пихъ кванай.

غۈطۈل خال هابۇڬې، فێڅ كواناي.

ГъоцIоцца махх ккола, россасс чIчIужу ккола.

غۈطۈڛا ماخ ڭۈلا، رۈصاص ڄۇجۇ ڭۈلا.

Гъутабазда гIазу - гъудузе бертин.

غۇتابازدا عازۇ - غۇدۇزې بېرتێن.

Гь ه

Гьаб кIочараб бихьугегиян абурабила гирун унеб бетIералълъ.

هاب گۈچاراب بێڮۇڬېڬێيان ابۇرابێلا ڬێرۇن ئۇنېب بېطېراڷ.

Гьабигьанассда гьабил дваргъи рагIулареб.

هابێهاناصدا هابێل دوارغێ راعۇلارېب.

Гьабигьанассул чед кIудияб, чанахъанассул гьан кIудияб.

هابێهاناصۇل چېد گۇدێياب، چاناڅاناصۇل هان گۇدێياب.

Гьабизе бокьани, кIоларебги лъаларебги жо букIунаро.

هابێزې بۈڨانێ، گۈلارېبڬێ ڸالارېبڬێ جۈ بۇگۇنارۈ.

Гьабизе Карим - кваназе ГIащат.

هابێزې كارێم - كوانازې عاشات

Гьабизе лъарассе квасул дуниял, квине лъарассе нахул дуниял.

هابێزې ڸاراصې كواسۇل دۇنێيال، كوێنې ڸاراصې ناځۇل دۇنێيال.

Гьабихъги къвачIа махI бахараб рекъарабила. (гIонкIкIол кици).

هابێڅڬێ قواڃا ماح باځاراب رېقارابێلا (عۈنڴۈل كێښێ).

Гьабихъ вугев вакъуларо, корохъ вугев вугьуларо.

هابێڅ وۇڬېو واقۇلارۈ، كۈرۈڅ وۇڬېو وۇهۇلارۈ.

Гьабихъа хъанда гIадин вуссана.

هابێڅا څاندا عادێن وۇصانا.

Гьабихъего ссверулеб дуниял, чадихъего бекулеб.

هابێڅېڬۈ صوېرۇلېب دۇنێيال، چادێڅېڬۈ بېكۇلېب.

ГьабичIеб жоялъул цIцIар рагIиларо.

هابێڃېب جۈياڷۇل ڞار راعێلارۈ.

ГьабичIессе гьечIилан магъилI хIинчIги ахIдола.

هابێڃېصې هېڃێلان ماغێڶ حێنڄڬێ احدۈلا.

ГьабичIони жо букIунаро, бекьичIони хур букIунаро.

هابێڃۈنێ جۈ بۇگۇنارۈ، بېڨێڃۈنێ ځۇر بۇگۇنارۈ.

Гьабулаго квинчIони, кунаго ххутIула.

هابۇلاڬۈ كوێنڃۈنێ، كۇناڬۈ خۇطۇلا.

Гьабун - гьабунила гьидалълъессул гъвала лIугьараб.

هابۇن - هابۇنێلا هێداڷېصۇل غوالا ڶۇهاراب.

Гьабун куцараб квер, кванан куцараб чехь.

هابۇن كۇښاراب كوېر، كوانان كۇښاراب چېڮ.

Гьабуни букIунеб жо буго кеп. КIваричIеб гьабуни, кIваричIеб лIугьуна.

هابۇنێ بۇگۇنېب جۈ بۇڬۈ كېف. گوارێڃېب هابۇنێ، گوارێڃېب ڶۇهۇنا.

Гьабунщиналде бухIун лълъин щвана.

هابۇنۺێنالدې بۇحۇن ڷێن ۺوانا.

Гьабураб квание чи камуларо.

هابۇراب كوانێيې چێ كامۇلارۈ.

Гьабурасс какулеб, кварасс беццулеб.

هابۇراص كاكۇلېب، كواراص بېڛۇلېب.

Гьабурассе гьабизе цо къоги - нусго сон, нусго сонги - цо къо.

هابۇراصې هابێزې ښۈ قۈڬێ - نۇسڬۈ سۈن، نۇسڬۈ سۈنڬێ - ښۈ قۈ.

Гьабурассе гьабураб батула, гьабичIессе гьабичIеб батуларо.

هابۇراصې هابۇراب باتۇلا، هابێڃېصې هابێڃېب باتۇلارۈ.

Гьабухъе букIунеб жо буго дуниял.

هابۇڅې بۇگۇنېب جۈ بۇڬۈ دۇنێيال.

Гьавудила - гIорцIцIила, гIодов чIчIела - вакъила.

هاوۇدێلا - عۈرڞێلا، عۈدۈو ڄېلا - واقێلا.

ГьарудичIони, кваналаро, квалквадичIони, букIунаро.

هارۇدێڃۈنێ، كوانالارۈ، كوالكوادێڃۈنێ، بۇگۇنارۈ.

Гьарудуларел квераз квасул нухи къаларо.

هارۇدۇلارېل كوېراز كواسۇل نۇځێ قالارۈ.

Гьир бакIлъани, хIама чIчIола, хIосс бекани, гьоко чIчIола.

هێر باگڸانێ، حاما ڄۈلا، حۈص بېكانێ، هۈكۈ ڄۈلا.

Гьирда къачIони, къвачIида батуларо.

هێردا قاڃۈنێ، قواڃێدا باتۇلارۈ.

Гьиридасса тIутI бачахъе. Гьури хIалакъазул хIалтIуда цIа рекIуна.

هێرێداصا طۇط باچاڅې. هۇرێ حالاقازۇل حالطۇدا ڝا رېگۇنا.

Гьойдул ххвалчен – чурийила, чодул малълъар - кIалцIийин.

هۈيدۇل خوالچېن چۇرێيێلا، چۈدۇل ماڷار گالڝێيێن.

Гьорол къоялълъ куй биче, цIцIадал къоялълъ чу биче.

هۈرۈل قۈياڷ كۇي بێچې، ڞادال قۈياڷ چۇ بێچې.

ГI ع

ГIака бечIчIизе лъаларелълъ «лолон гьетIун бугилан» абурабила.

عاكا بېڄێزې ڸالارېڷ لۈلۈن هېطۇن بۇڬێلان ابۇرابێلا.

ГIакъуба бихьичIесс къо хIехьоларо.

عاقۇبا بێڮێڃېص قۈ حېڮۈلارۈ.

ГIедал течIони, хведал толеб.

عېدال تېڃۈنێ، ځوېدال تۈلېب.

ГIемераб рокъоб лълъикIаб, рекъараб ургьиб лълъикIаб.

عېمېراب رۈقۈب ڷێگاب، رېقاراب ئۇرهێب ڷێگاب.

ГIемер чIчIейги цIцIар гуро, чIчIечIого вилълъинги рецц гуро.

عېمېر ڄېيڬێ ڞار ڬۇرۈ، ڄېڃۈڬۈ وێڷێنڬێ رېڛ ڬۇرۈ.

ГIолохъанчи диццаги рехханин, херав чиясс дунги рехханилан абурабила нухалълъ.

عۈلۈڅانچێ دێڛاڬێ رېخانێن، ځېراو چێياص دۇنڬێ رېخانێلان ابۇرابێلا نۇځاڷ

ГIор щун букIаго цIцIул бахъе.

عۈر ۺۇن بۇگاڬۈ ڞۇل باڅې.

ГIурай яс рокъой йигони, нусалълъе рахIат толаро. (КIиабилей якьадалълъ нусалълъе рахIат толаро).

عۇراي ياس رۈقۈي يێڬۈنێ، نۇساڷې راحات تۈلارۈ. (گێئابێلېي ياڨاداڷ نۇساڷې راحات تۈلارۈ)

ГIурул рагIалде щвечIого хьитал рахъуге.

عۇرۇل راعالدې ۺوېڃۈڬۈ ڮێتال راڅێڬې.

ГIурул хIарим гIоралълъ уна, лъарал хIарим лъаралълъ уна.

عۇرۇل حارێم عۈراڷ ئۇنا، ڸارال حارێم ڸاراڷ ئۇنا.

ГIухьби гIемераб гIи бацIицца гьурула.

عۇڮبێ عېمېراب عێ باڝێڛا غۇرۇلا.

Д د

Дагьав гаргаде, гIемер хIалтIе.

داهاو ڬارڬادې، عېمېر حالطې.

Дагь кIалъалессул хIалтIи гIемераб.

داه گاڸالېصۇل حالطێ عېمېراب.

ДагIнил цIцIоко кьун, цIцIел хъвайи босуге.

داعنێل ڞۈكۈ ڨۇن، ڞېل څوايێ بۈسۇڬې.

Дадил ургъел гIоркь ккурасс гьабила, гIиял тIалаб тIил ккурасс гьабила.

دادێل ئۇرغېل عۈرڨ ڭۇراص هابێلا، عێيال طالاب طێل ڭۇراص هابێلا.

Дангизеги дун дангун, донкIинивги дун тIамун.

دانڬێزېڬێ دۇن دانڬۇن، دۈنگێنێوڬێ دۇن طامۇن.

Дандежоялълъул хур бекьулареб.

داندېجۈياڷۇل ځۇر بېڨۇلارېب.

Данде ккарав чи чIвараб, чанай араб гьой чIвараб.

داندې ڭاراو چێ ڃواراب، چاناي اراب هۈي ڃواراب.

Даран рекIкIалълъ гьабула, ригьин реццалълъ гьабула.

داران رېڴاڷ هابۇلا، رێهێن رېڛاڷ هابۇلا.

Дармил эбел-эмен гьечIел.

دارمێل ئېبېل - ئېمېن هېڃېل.

Дармицца къей - анкьил ургъел,

Хуруцца къей - лъагIалил ургъел,

Ригьнацца къей - гIумруялълъул ургъел.

دارمێڛا قېي - انڨێل ئۇرغېل،

ځۇرۇڛا قېي - ڸاعالێل ئۇرغېل،

رێهناڛا قېي - عۇمرۇياڷۇل ئۇرغېل.

Дару камураб унти букIунареб, багьана камураб гьересси букIунареб.

دارۇ كامۇراب ئۇنتێ بۇگۇنارېب، باهانا كامۇراب هېرېصێ بۇگۇنارېب.

Дида ракIалда цIцIани, цIцIаназда ракIалда цIцIанкьеро.

دێدا راگالدا ڞانێ، ڞانازدا راگالدا ڞانڨېرۈ.

Дида чанги бакъан лъалаанилан абурабила къоркъоцца, щокъробе лълъин кIанцIун, гъанкъилебилан гуребани.

دێدا چانڬێ باقان ڸالائانێلان ابۇرابێلا قۈرقۈڛا، ۺۈقرۈبې ڷێن گانڝۇن، غانقێلېبێلان ڬۇرېبانێ.

Дие хъвалеб чагъана, чахъабазе бачунеб наку.

دێيې څوالېب چاغانا، چاڅابازې باچۇنېب ناكۇ.

Дие щибан абун буго гъоркьа палугьанасс.

دێيې ۺێبان ابۇن بۇڬۈ غۈرڨا فالۇهاناص.

Дир-дуралълъул бицани, росс-лълъадулцин рагIи ккола.

دێر - دۇراڷۇل بێښانێ، رۈص- ڷادۇلښێن راعێ ڭۈلا.

Дир хур багъарулеб гьечIо, дур гIи багъарулеб буго.

دێر ځۇر باغارۇلېب هېڃۈ، دۇر عێ باغارۇلېب بۇڬۈ.

Дир хIатIал ссвакачIого, дир къваригIел тIубаларо.

دێر حاطال صواكاڃۈڬۈ، دێر قوارێعېل طۇبالارۈ.

Дирго боцIцIи чияеги кьеларо, чияр чулпа диеги бокьиларо.

دێرڬۈ بۈڞێ چێيايـېڬێ ڨېلارۈ، چێيار چۇلفا دێيېڬێ بۈڨێلارۈ.

Дида абилеб дуцца абуни, дицца щиб абилеб!

دێدا ابێلېب دۇڛا ابۇنێ، دێڛا ۺێب ابێلېب.

Дицца кьуни, диеги кьола.

دێڛا ڨۇنێ، دێيېڬێ ڨۈلا.

Диццани как бала, амма дир куйдуз баларо.

دێڛانێ كاك بالا، اما دێر كۇيدۇز بالارۈ.

Долого бекьараб хуралдасса квер босе.

دۈلۈڬۈ بېڨاراب ځۇرالداصا كوېر بۈسې.

Доморун вегарав диндарун вахъуна.

دۈمۈرۇن وېڬاراو دێندارۇن واڅۇنا.

Дуда тIил кьабизегIан чIа кьурдизе.

دۇدا طێل ڨابێزېعان ڃا ڨۇردێزې.

Дуда цо лъала, царада кIиго лъала.

دۇدا ښۈ ڸالا، ښارادا گێڬۈ ڸالا.

Дуда ццин бугони, дандеяссдаги ццурараб гьоло букIунареб.

دۇدا ڛێن بۇڬۈنێ، داندېياصداڬێ ڛۇراراب هۈلۈ بۇگۇنارېب.

Дудаго натI букIаго чияда бугеб рокьоб борцунге.

دۇداڬۈ ناط بۇگاڬۈ چێيادا بۇڬېب رۈڨۈب بۈرښۇنڬې.

Дуени дир РахIматги йокьила, амма кьеларо.

دۇيېنێ دێر راحماتڬێ يۈڨێلا، اما ڨېلارۈ.

Дуего бокьулареб жо чияеги гьабуге.

دۇيېڬۈ بۈڨۇلارېب جۈ چێيايېڬێ هابۇڬې.

Дун вазнивги дицца вазнивги чи дида чабххитIассан ваккаравго лъала (магIладерил кици).

دۇن وازنێوڬێ دێڛا وازنێوڬێ چێ دێدا چابخێطاصان واڭاراوڬۈ ڸالا.

Дун кибе! Дун кибе — ян букIунебила талихI, аххирги рощногохIде кколебила.

دۇن كێبې، دێن كێبې - يان بۇگۇنېبێلا تالێح، اخێرڬێ رۈۺنۈڬۈحدې ڭۈلېبێلا.

Дун хIежалде инилан абурабила мочол мугьалълъ. (гьунар гьечIев веццарухъан).

دۇن حېجالدې ئێنێلان ابۇرابێلا مۈچۈل مۇهاڷ (هۇنار هېڃېو وېڛارۇڅان)

Дун чияда хъваларо, чи дидаги хъваге.

دۇن چێيادا څوالارۈ، چێ دێداڬێ څواڬې.

Дунан абуге, нилIан абе, диран абуге, нилIеран абе.

دۇنان ابۇڬې، نێڶان ابې، دێران ابۇڬې، نێڶېران ابې.

Дунял гьабизе ккани, я рокьи букIине ккола, я жахIда букIине ккола.

دۇنيال هابێزې ڭانێ، يا رۈڨێ بۇگێنې ڭۈلا، يا جاحدا بۇگێنې ڭۈلا.

Дуниял-гIаламги гIуцIцIун, рокIкIен гIицIцIго ххутIулебила.

دۇنيال- عالامڬێ عۇڞۇن، رۈڴېن عێڞڬۈ خۇطۇلېبێلا.

Дуниял къваридав чи вуго чи чIварав чи.

دۇنێيال قوارێداو چێ وۇڬۈ چێ ڃواراو چێ.

Дуниял роцIцIун бугилан буртинаги тоге, вакъиларилан къаде квенги тоге.

دۇنێيال رۈڞۇن بۇڬێلان بۇرتێناڬێ تۈڬې، واقێلارێلان قادې كوېنڬێ تۈڬې.

Дуниял буго гьобо гIадаб жо.

دۇنێيال بۇڬۈ هۈبۈ عاداب جۈ.

Дур-дурун хьонде унарей, хъан-хъамун бакъде унарей.

دۇر- دۇرۇن ڮۈندې ئۇنارېي، څان- څامۇن باقدې ئۇنارېي.

Дур ургъел гьабуларессдеххун ургъел бикьуге, Мун вокьуларезул кумекалде хьул лъоге.

دۇر ئۇرغېل هابۇلارېصدېخۇن ئۇرغېل بێڨۇڬې، مۇن وۈڨۇلارېزۇل كۇمېكالدې ڮۇل ڸۈڬې.

Дур хIал дицца бихьилаан, хIарщукъали, гьадаб Аллагьассул тушман гьаваялда гьечIебани.

دۇر حال دێڛا بێڮێلائان، حارۺۇقالێ، هاداب اللهاصۇل تۇشمان هاوايالدا هېڃېبانێ.

Дур цIцIар ахIичIого, иян жаваб кьоге.

دۇر ڞار احێڃۈڬۈ، ئێيان جاواب ڨۈڬې.

Дураб бихьун дираб, дираб бихьун дураб.

دۇراب بێڮۇن دێراب، دێراب بێڮۇن دۇراب.

Дурго гIайибал рахчун, чиярал къватIир чIваге.

دۇرڬۈ عايێبال راځچۇن، چێيارال قواطێر ڃواڬې.

Дурго рагIад кIодолъун бихьуге.

دۇرڬۈ راعاد گۈدۈڸۇن بێڮۇڬې.

Дурго рагIи ккун чIчIоге, дандеяссухъги гIенекке.

دۇرڬۈ راعێ ڭۇن ڄۈڬې، داندېياصۇڅڬێ عېنېڭې.

Дурго чода барахщун, чияр чу рекIунге.

دۇرڬۈ چۈدا باراځۺۇن، چێيار چۇ رېگۇنڬې.

Дургояб чвантиниб тун, чияр квен кванаге.

دۇرڬۈياب چوانتێنێب تۇن، چێيار كوېن كواناڬې.

Дургун бакъан рекъоларессулгун къайицадахълъи гьабуге.

دۇرڬۇن باقان رېقۈلارېصۇلڬۇن قايێښاداڅڸێ هابۇڬې.

Дургун ракI сукIкIарав, салам кьун нечезаве.

دۇرڬۇن راگ سۇڴاراو، سالام ڨۇن نېچېزاوې.

Дуцца эмен кваназавураб щурминиссан васасс мунги кваназавизе вугев.

دۇڛا ئېمېن كوانازاوۇراب ۺۇرمێنێصان واساص مۇنڬێ كوانازاوێزې وۇڬېو.

Дуццаго дудаго зинкIкIе, чияда зинкIкIани кин букIунаян бихьизе.

دۇڛاڬۈ دۇداڬۈ زێنڴې، چێيادا زێنڴانێ كێن بۇگۇنايان بێڮێزې.

Дуццаго реххичIел ххинкIал хIарччинисса ралагьуге.

دۇڛاڬۈ رېخێڃېل خێنگال حارڿێنێصا رالاهۇڬې.

Дуццаго гьабуралълъулги багьа гьабе.

دۇڛاڬۈ هابۇراڷۇلڬێ باها هابې.

Дуццаго гьабураб лълъикIлъи кIочене те, дуего гьабураб кIочон тоге.

دۇڛاڬۈ هابۇراب ڷێگڸێ گۈچېنې تې، دۇيېڬۈ هابۇراب گۈچۈن تۈڬې.

Ж ج

Жавгьар кисинибги тун, капек балагьуге.

جاوهار كێسێنێبڬێ تۇن، كافېك بالاهۇڬې.

Жадул лIар гьекъезегIан, цIадул лIар гьекъей лълъикIаб.

جادۇل ڶار هېقېزېعان، ڝادۇل ڶار هېقېي ڷێگاب.

Жакъа кунеб квен метералде те, метер гьабизе бугеб хIалтIи жакъа гьабе.

جاقا كۇنېب كوېن مېتېرالدې تې، مېتېر هابێزې بۇڬېب حالطێ جاقا هابې.

Жакъа тани, метер гьабизе ккола.

جاقا تانێ، مېتېر هابێزې ڭۈلا.

ЖамагIаталълъул пуруцц кьурдаги рекIуна.

جاماعاتاڷۇل فۇرۇڛ ڨۇرداڬێ رېگۇنا

Жаниб жо гьечIеб къвачIа гIункIкIацца букъуларо.

جانێب جۈ هېڃېب قواڃا عۇنڴاڛ بۇقۇلارۈ.

Жиб-жиб росулI гьобол лълъикIав.

جێب - جێب رۈسۇڶ هۈبۈل ڷێگاو.

Жиб гьитIинабгIан цIцIунцIцIраялълъ ракь гьобогьуна.

جێب هێطێنابعان ڞۇنڞراياڷ راڨ هۈبۈهۇنا.

Жибго-жибго биччани, ябу чуги бергьуна.

جێبڬۈ- جێبڬۈ بێڿانێ، يابۇ چۇڬێ بېرهۇنا.

Жибго къвакъвадунила мокъокъицца бусен тIатинабулеб.

جێبڬۈ قواقوادۇنێلا مۈقۈقێڛا بۇسېن طاتێنابۇلېب.

Живго гIодов ккарав ххеххго вуцIцIуна.

جێوڬۈ عۈدۈو ڴاراو خېخڬۈ وۇڞۇنا.

Живго жинццаго веццанищ - хвана хIалтIи.

جێوڬۈ جێنڛاڬۈ وېڛانێۺ - ځوانا حالطێ.

Живго цохIо сапаралде унессул берал мугъалда нахъа рукIине ккола.

جێوڬۈ ښۈحۈ سافارالدې ئۇنېصۇل بېرال مۇغالدا ناڅا رۇگێنې ڭۈلا.

Жинда бугеб рухI бихьунила хIанчIчIидасса би баккулеб.

جێندا بۇڬېب رۇح بێڮۇنێلا حانڄێداصا بێ باڭۇلېب.

Жиндего ккараб меххалълъ чучун, чияде ккараб меххалълъ хIамалъун.

جێندېڬۈ ڭاراب مېخاڷ چۇچۇن، چێيادې ڭاراب مېخاڷ حاماڸۇن.

Жиндирго рокъоб къадаццаги кумек гьабула.

جێندێرڬۈ رۈقۈب قاداڛاڬێ كۇمېك هابۇلا.

Жиндирго чорххолI гьечIеб чияцца босуларо.

جێندێرڬۈ چۈرخۈڶ هېڃېب چێياڛا بۈسۇلارۈ.

Жинццаго бухъаралълъубе живго ккола.

جێنڛاڬۈ بۇڅاراڷۇبې جێوڬۈ ڭۈلا.

Жинццаго живго квегъарав каламалълъулI цIунула.

جێنڛاڬۈ جێوڬۈ كوېغاراو كالاماڷۇڶ ڝۇنۇلا.

Жого гьечIого жо букIунаро.

جۈڬۈ هېڃۈڬۈ جۈ بۇگۇنارۈ.

Жого гьечIого ссанде рахъу щваларо.

جۈڬۈ هېڃۈڬۈ صاندې راڅۇ ۺوالارۈ.

З ز

Загьруги лъазабе гьекъечIого тезе.

زاهرۇڬێ ڸازابې هېقېڃۈڬۈ تېزې.

ЗагIипассде къавукъунге, къадарав чияссулгун хоноги чIваге.

زاعێفاصدې قاوۇقۇنڬې، قاداراو چێياصۇلڬۇن ځۈنۈڬێ ڃواڬې.

Заз бекьани, заз бижула, унти бекьани, толо бижула.

زاز بېڨانێ، زاز بێجۇلا، ئۇنتێ بېڨانێ، تۈلۈ بێجۇلا.

Заман букIана боз щолареб.

زامان بۇگانا بۈز ۺۈلارېب.

Заман бачIана дарай гIолареб.

زامان باڃانا داراي طۈلارېب.

Заманалълъ гурони чи квегъуларо.

زاماناڷ ڬۇرۈنێ چێ كوېغۇلارۈ.

Заман нилIеда рекъечIони, цилълъ заманалда рекъезе ккола.

زامان نێڶېدا رېقېڃۈنێ، ښێڷ زامانالدا رېقېزې ڭۈلا.

Заназда кьурдуге, майданалда кьурде.

زانازدا ڨۇردۇڬې، مايدانالدا ڨۇردې.

ЗахIмат бихьичIого рахIат бокьарасс бекьичIого лъилъе нилI гьечIого хур.

زاحمات بێڮێڃۈڬۈ راحات بۈڨاراص بېڨێڃۈڬۈ ڸێڸې چێڶ هېڃۈڬۈ ځۇر.

ЗахIмат бокьичIого рахIат бокьарасс бакьулIа гIункIрукьалълъ кьурун бацIцIе кIал.

زاحمات بۈڨێڃۈڬۈ راحات بۈڨاراص باڨۇڶا عۇنگرۇڨاڷ ڨۇرۇن باڝې گال.

ЗахIмат бихьун щвараб шагьи чIобого щвараб гъурущалдасса кIудияб.

زاحمات بێڮۇن ۺواراب شاهێ ڃۈبۈڬۈ ۺواراب غۇرۇۺالداصا گۇدێياب.

ЗахIматалълъ цагъур цIола, царгъицца рукъзал рала.

زاحماتاڷ ښاغۇر ڝۈلا، ښارغێڛا رۇقزال رالا.

Зобалда кьвагьараб ракьалда тIатарабила.

زۈبالدا ڨواهاراب راڨالدا طاتارابێلا.

Зобалълъул кьералълъухъ валагьуге, ракьул куцалълъухъ валагье.

زۈباڷۇل ڨېراڷۇڅ والاهۇڬې، راڨۇل كۇښاڷۇڅ والاهې.

Зулму гьабуге - мун кьижула, дуцца зулму гьабурав ворчIун вукIуна.

زۇامۇ هابۇڬې - مۇن ڨێجۇلا، دۇڛا زۇلمۇ هابۇراو وۈرڃۇن وۇگۇنا.

Зулмучияссда зулмучи гъеждассан ваккун вукIуна.

زۇلمۇچێياصدا زۇلمۇچێ غېجداصان واڭۇن وۇگۇنا.

Зурма рекъезе къали кIутIулеб.

زۇرما رېقېزې قالێ گۇطۇلېب.

И ئێ

Инаро дун хIорихъе хIатIазде бакъ щвечIого, (кIкIухIалассул кици) хIетIеги бахъиларо гурга кодоб кьечIого.

ئێنارۈ دۇن حۈرێڅې حاطازدې باق ۺوېڃۈڬۈ، (ڴۇحۇلاصۇل كێښێ) حېطېڬێ باڅێلارۈ ڬۇرڬا كۈدۈب ڨېڃۈڬۈ.

Инссул гьоболги тоге, эбелаб нухги тоге.

ئێنصۇل هۈبۈلڬێ تۈڬې، ئېبېلاب نۇځڬێ تۈڬې.

Инссул рател бичарасс бачагохIал росула.

ئێنصۇل راتېل بێچاراص باچاڬۈحال رۈسۇلا.

Инссул хIатI босуларев вас вукIунаро.

ئێنصۇل حاط بۈسۇلارېو واس وۇگۇنارۈ.

ИнчIого къоги беццуге, вихьичIого чиги веццуге.

ئێنڃۈڬۈ قۈڬێ بېڛۇڬې، وێڮێڃۈڬۈ چێڬێ وېڛۇڬې.

Исана сон савуд хварабгIаги.

ئێسانا سۈن ساوۇد ځوارابعاڬێ.

Их бащалъизегIан божи бугеб хур тоге.

ئێځ باۺاڸێزېعان بۈجێ بۇڬېب ځۇر تۈڬې.

Их лълъамалъичIого, лълъидир бакъвалъуларо.

ئێځ ڷاماڸێڃۈڬۈ، ڷێدێر باقواڸۇلارۈ.

Их тIеренаб бачIани, тIил бегIераб букIуна.

ئێځ طېرېناب باڃانێ، طێل بېعېراب بۇگۇنا.

Ихдал кьижани, кьиндал вакъула.

ئێځدال ڨێجانێ، ڨێندال واقۇلا.

Ихдалил лълъалъ - гъотIол карае, Хасалил лълъалъ - кьолбое.

ئێځدالێل ڷاڸ - غۈطۈل كارايې، ځاسالێل ڷاڸ - ڨۈلبۈيې.

Ихдалил къоялълъ лъагIалицца кваназарула.

ئێځدالێل قۈياڷ ڸاعالێڛا كوانازارۇلا.

Ицикоги кетоги цого жойила.

ئێښێكۈڬێ كېتۈڬێ ښۈڬۈ جۈيێلا.

Иццазулин лъар лIугьунеб, лъаразулин гIор лIугьунеб.

ئێڛازۇلێن ڸار ڶۇهۇنېب، ڸارازۇلێن عۈر ڶۇهۇنېب.

Иццул бетIер — тIохил гомог.

ئێڛۇل بېطېر - طۈځێل ڬۈمۈڬ.

ИчIгоялълъ гьабе, лъабгоялълъ кванай.

ئێڃڬۈياڷ هابې، ڸابڬۈياڷ كواناي.

К ك

Каву къасси рахай, радал ричIе.

كاوۇ قاصێ راځاي، رادار رێڃې.

Каву тезегIан тIехх, тIох тезегIан карш.

كاوۇ تېزېعان طېخ، طۈځ تېزېعان كارش.

Какни базабунин, алхIамгIаги цIцIализабе кIолеб батани.

كاكنێ بازابۇنێن، الحامعاڬێ ڞالێزابې گۈلېب باتانێ.

Капек камун шагьи босуларо, шагьи камун гъуруш босуларо.

كافېك كامۇن شاهێ بۈسۇلارۈ، شاهێ كامۇن غۇرۇۺ بۈسۇلارۈ.

Камиллъигун моцIцI тIасса бекула.

كامێلڸێڬۇن مۈڞ طاصا بېكۇلا.

Каранццайин МухIама реххарав.

كارانڛايێن مۇحاما رېخاراو.

КартIинибе квер бегьани, гIонкIкIоццаги хIанчIула.

كارطێنێبې كوېر بېهانێ، عۈنڴۈڛاڬێ حانڃۇلا.

Карщ бухIун тIей - хIисабин.

كارۺ بۇحۇن طېي - حێسابێن.

Катида ццебе мохмохги тоге, гIун ххадуй ясги рокъой тоге.

كاتێدا ڛېبې مۈځمۈځڬێ تۈڬې، عۇن خادۇي ياسڬێ رۈقۈي تۈڬې.

Катие махссара, гIонкIкIое - гажи.

كاتێيې ماځصارا، عۈنڴۈيې - ڬاجێ.

Катил кумек бугони, гIункIкIазул хIал кколаро.

كاتێل كۇمېك بۇڬۈنێ، عۇنڴازۇل حال ڭۈلارۈ.

Кваназе бокьараб меххалълъ катицца тIинчI рахъдалълъ чIвачIвалебила.

كوانازې بۈڨاراب مېخاڷ كاتېڛا طێنڃ راڅداڷ ڃواڃوالېبێلا.

Кваназе лъачIони, хIалакълъула, хIалтIизе лъачIони, мискинлъула.

كونازې ڸاڃۈنێ، حالاقڸۇلا، حالطێزې ڸاڃۈنێ، مێسكێنڸۇلا.

Кванан гIорцIцIичIев чIчIикIун гIорцIцIиларо.

كوانان عۈرڞێڃېو ڄێگۇن عۈرڞێلارۈ.

Кванан рахъараб меххалълъ рукъ чиярлъула.

كوانان راڅاراب مېخاڷ رۇق چێيارڸۇلا.

Кваналареб хIамицца ХIоццо мегIер бегуларо.

كونالارېب حامێڛا حۈڛۈ مېعېر بېڬۇلارۈ.

КваначIого хIалтIуге, хIалтIичIого кванаге.

كوناڃۈڬۈ حالطۇڬې، حالطێڃۈڬۈ كواناڬې.

КваначIого хIалтIуге - черхх нахъе ккола, хIалтIичIого кванаге - рукъ нахъе ккола.

كواناڃۈڬۈ حالطۇڬې - چېرخ ناڅې ڭۈلا، حالطێڃۈڬۈ كواناڬې - رۇق ناڅې ڭۈلا.

КвинчIониги гьан кьарияб лълъикIаб, кьечIониги мадугьал бечедав лълъикIав.

كوێنڃۈنێڬێ هان ڨارێياب ڷێگاب، ڨېڃۈنێڬێ مادۇهال بېچېداو ڷێگاو.

Кварабги гьекъарабги - нилIер, квинчIого, гьекъечIого тараб - чияр.

كوارابڬێ هېقارابڬێ - نێڶېر، كوێنڃۈڬۈ، هېقېڃۈڬۈ تاراب - چێيار.

Кваралълъ эххеде, хуралълъ гIебеде.

كواراڷ ئېخېدې، ځۇراڷ عېبېدې.

КвартIил гIуж лъунилан гIарцул къимат холаро.

كوارطێل عۇج ڸۇنێلان عارښۇل قێمات ځۈلارۈ.

Квасул куналълъ зоб кквеларо, зулмучиясс ракь кквеларо.

كواسۇل كۇناڷ زۈب ڭوېلارۈ، زۇلمۇچێياص راڨ ڭوېلارۈ.

Квачан цо рас бортизегIан, хинлъун цIцIоко хIулизе бокьилилан абурабила царацца.

كواچان ښۈ بۈرتێزېعان، ځێنڸۇن ڞۈكۈ حۇلێزې بۈڨێلێلان ابۇرابێلا ښاراڛا.

Квен гьабизе жо тIагIараб меххалълъ, жибги бичеян абулебила хьагиццаги!

كوېن هابێزې جۈ طاعاراب مېخاڷ، جێبڬێ بێچېيان ابۇلېبێلا ڮلڬێڛاڬێ

Квен дудаго ццебесса кванай.

كوېن دۇداڬۈ ڛېبېصا كواناي.

Квен цIеххон гьобол вачIунарев.

كوېن ڝېخۈن هۈبۈل واڃۇنارېو.

Квер багъаричIони, кIал багъаруларо.

كوېر باغارێڃۈنێ، گال باغارۇلارۈ.

Квер кIобокIунилан килищ бортуларо.

كوېر گۈبۈگۇنێلان كێلێۺ بۈرتۇلارۈ.

Квер ракул цIечIони, кIал нахул цIоларо.

كوېر راكۇل ڝېڃۈنێ، گال ناځۇل ڝۈلارۈ.

Кверал хIалтIула, бетIералълъ малълъула.

كوېرال حالطۇلا، بېطېراڷ ماڷۇلا.

Квералълъ бичизеги кIолареб, кIалалълъ бичизеги бегьулареб.

كوېراڷ بێچێزېڬێ گۈلارېب، گالاڷ بێچێزېڬێ بېهۇلارېب.

Квеш хIалтIарассул - хIамицца, ХIал барассул - гьакицца.

كوېش حالطاراصۇل - حامێڛا، حال باراصۇل - هاكێڛا.

Квешаб нухдассан рещтIунилан хварав чи цониги вихьичIо, рекIун хварав гIемер вихьана.

كوېشاب نۇځداصان رېۺطۇنێلان ځواراو چێ ښۈنێڬێ وێڮێڃۈ، رېگۇن ځواراو عېمېر وێڮانا.

Квешалде мутIигIассда хIакъаб жо бичIчIуларо.

كوېشالدې مۇطێعاصدا حاقاب جۈ بێڄۇلارۈ.

Квешассдассан квешлъи, лълъикIассдассан лълъикIлъи.

كوېشاصداصان كوېشڸێ، ڷێگاصداصان ڷێگڸێ.

Квешассдассан квешлъи, хьагидасса лахI.

كوېشاصداصان كوېشڸێ، ڮادێداصا لاح.

Квешассе вагIза гьабе, гьуинлъи берцин гьабун.

كوېشاصې واعزا هابې، هۇئێنڸێ بېرښێن هابۇن.

Квешлъиялълъ лълъикIлъи гьабуларо, гважуцца кьегIер гьабуларо.

كوېشڸێياڷ ڷێگڸێ هابۇلارۈ، ڬواجۇڛا ڨېعېر هابۇلارۈ.

Квинарищан абураб жо — кванагеян абураб жо, гьекъеларищан абураб жо — гьекъогеян абураб жо.

كوێنارێۺان ابۇراب جۈ - كواناڬېيان ابۇراب جۈ، هېقېلارێۺان ابۇراب جۈ - هېقۈڬېيان ابۇراب جۈ.

Кето хIалакъассеги хIама, кьарияссеги яс кьоге.

كېتۈ حالاقاصېڬێ حاما، ڨارێياصېڬێ ياس ڨۈڬې.

Кибе гъугъаниги, Гъунибе цIцIад.

كێبې غێغانێڬێ، غۇنێبې ڞاد.

Кибе ун букIараб, гьитIинаб, кIудияб балагьизейищ?

كێبې ئۇن بۇگاراب، هێطێناب، گۇدێياب بالاهێزېيێۺ؟

Киве аниги ххадув, хабалълъеги цадахъ.

كێوې انێڬێ خادۇو، ځاباڷېڬێ ښاداڅ.

КигIан битIарабгIаги, мунго дуццаго беццуге.

كێعان بێطارابعاڬێ، مۇنڬۈ دۇڛاڬۈ بېڛۇڬې.

КигIан гIадалавниги, гIебеде нух бокьила, ГIемерго гьагавниги, гьакил шагьра бокьила.

كێعان عادالاونێڬێ، عېبېدې نۇځ بۈڨێلا، عېمېرڬۈ هاڬاونێڬێ، هاكێل شاهرا بۈڨێلا.

КигIан дунго битIаниги, каратI битIуларин диран абулебила борхьицца.

كێعان دۇنڬۈ بێطانێڬێ، كاراط بێطۇلارێن دێران ابۇلېبێلا بۈرڮێڛا.

КигIан лълъухьаниги къотIуларо тIухьиялълъ жо.

كێعان ڷۇڮانێڬێ قۈطۇلارۈ طۇڮێياڷ جۈ.

КигIан хьихьаниги бацI рохьобе гурони балагьуларо.

كێعان ڮێڮانێڬێ باڝ رۈڮۈبې ڬۇرۈنێ بالاهۇلارۈ.

Кидаго вехь гванзаб чол бетIергьан.

كێداڬۈ وېڮ ڬوانزاب چۈل بېطېرهان.

Кидадай дун херлъила, бахIараб меххалълъ гьарурал гьунарал рицине.

كێداداي دۇن ځېرڸێلا، باحاراب مېخاڷ هارۇرال هۇنارال رێښێنې.

Кинабго оцода гуребила рекIелI ракьа букIунеб.

كێنابڬۈ ئۈښۈدا ڬۇرېبێلا رېگېڶ راڨا بۇگۇنېب.

Кинавго чиясс пуни гьури багъарулеб.

كێناوڬۈ چێياص فۇنێ هۇرێ باغارۇلېب.

Кинидассанго байбихье хвезегIан цIцIалде.

كێنێداصانڬۈ بايبێڮې ځوېزېعان ڞالدې.

Кинисса гьабуниги — дие гъедо. (Кинисса гьабуниги, дие мекъсса ккола).

كێنێصا هابۇنێڬێ دێيې غېدۈ. (كێنێصا هابۇنێڬێ دێيې مېقصا ڭۈلا).

Кисса катие бахъухъ (КвинчIо катицца бахъухъ).

كێصا كاتێيې باڅۇڅ (كوێنڃۈ كاتێڛا باڅۇڅ).

Кисса щварабали лъалареб боцIцIи, кибе арабали лъачIого тIагIуна.

كێصا ۺوارابالێ ڸالارېب بۈڞێ، كێبې ارابالێ ڸاڃۈڬۈ طاعۇنا.

Киссан гирарабги гьорчо кIкIалахъе.

كێصان ڬێرارابڬێ هۈرچۈ ڴالاڅې.

Кодоб кватIани, болъонил цIцIоко цIцIеллъун бихьулебила.

كۈدۈب كواطانێ، بۈڸۈنێل ڞۈكۈ ڞېلڸۇن بێڮۇلېبێلا.

Кодоб кквезе гIоркь гуреб, гIодоб лъезе тIино гуреб. (ХIассил кколареб рагIи, рагIалде бахъунареб хIалтIи).

كۈدۈب ڭوېزې عۈرڨ ڬۇرېب، عۈدۈب ڸېزې طێنۈ ڬۇرېب. (حاصێل ڭۈلارېب راعێ، راعالدې باڅۇنارېب حالطێ).

Кодобе кьураб рукIкIен тIад гьабураб маргъалалдасса лълъикIаб.

كۈدۈبې ڨۇراب رۇڴېن طاد هابۇراب مارغالالداصا ڷێگاب.

Колол гьойда хIапизе лъалареб.

كۈلۈل هۈيدا حافێزې ڸالارېب.

Корохъ гьабизе яс, гьабихъе ине нус.

كۈرۈڅ هابێزې ياس، هابێڅې ئێنې نۇس.

Куркьби рижани, хIинчI босада чIчIоларо.

كۇرڨبێ رێجانێ، حێنڄ بۈسادا ڄۈلارۈ.

Кутул гьечIеб гьорор гIункIкIал расандула.

كۇتۇل هېڃېب هۈرۈر عۇنڴال راساندۇلا.

Къ ق

Къад кьерххун, къасси роцIцIен — хур-ххералълъе балагь, Херав чияссул бахIарай лълъади - рукъалълъе балагь.

قاد ڨېرخۇن، قاصێ رۈڞېن - ځۇر- خېراڷې بالاه، ځېراو چێياصۇل باحاراي ڷادێ - رۇقاڷۇل بالاه.

Къададаги гIундул ругел, гIалххудаги берал ругел.

قاداداڬێ عۇندۇل رۇڬېل، عالخۇداڬێ بېرال رۇڬېل.

Къадал кьучIчI хIамайила, хIуби кьекIкIелила.

قادال ڨۇڄ حامايێلا، حۇبێ ڨېڴېلێلا.

Къадарал жал гьаризе бегьулареблъи лъазе кколеб гIадин, къадараб цIцIар лъеларедухъ хьвадизеги лъазе ккола.

قادارال جال هارێزې بېهۇلابڸێ ڸازې ڭۈلېب عادێن، قاداراب ڞار ڸېلارېدۇڅ ڮوادێزېڬێ ڸازې ڭۈلا.

Къаденахъе мегIерги бегуге, бакъанида росоги тоге.

قادېناڅې مېعېرڬێ بېڬۇڬې، باقانێدا رۈسۈڬێ تۈڬې.

Къан хIамил рачIчI чIчIоларо, хIурул гьабун чед чIчIоларо.

قان حامێل راڄ ڄۈلارۈ، حۇرۇل هابۇن چېد ڄۈلارۈ.

Къандалъоялълъубе реххун гIебу бахчиларо.

قانداڸۈياڷۇبې رېخۇن عېبۇ باځچێلارۈ.

Къараласс гважи беццун бичараб.

قارالاص ڬواجێ بېڛۇن بێچاراب.

Къарз ваццасе гьабуге гьоркьоблъи хунгутIизе.

قارز واڛاصې هابۇڬې هۈرڨۈبڸێ ځۇنڬۇطێزې.

Къассд бихьун гIамалила, гIамал бихьун хIалтIийила.

قاصد بێڮۇن عامالێلا، عامال بێڮۇن حالطێيێلا.

Къассд кканщинаб жоги щоларо, тIалаб гьабунщинаб жоги батуларо.

قاصد ڭان ۺێناب جۈڬێ ۺۈلارۈ، طالاب هابۇن ۺێناب جۈڬێ باتۇلارۈ.

Къасси бусада лъечIеб бетIер радал тIаде босизе батуларо, (Къасси вега, радал вахъа).

قاصێ بۇسادا ڸېڃېب بېطېر رادال طادې بۈسێزې باتۇلارۈ، (قاصێ وېڬا، رادال واڅا).

КъачIеб ххариниб ххер бижуларо.

قاڃېب خارێنێب خېر بێجۇلارۈ.

КъваригIани ахIизе, ХIохьочида цIцIар лъала.

قوارێعانێ احێزې حۈڮۈچێدا ڞار ڸالا.

КъваригIел ккун ахIулеб меххалълъ ХIажимурадил Давуд, къваригIараб жо гьечIеб меххалълъ ХIинкIил Давуд.

قوارێعېل ڭۇن اجۇلېب مېخاڷ حاجێمۇرادێل داوۇد، قوارێعاراب جۈ هېڃېب مېخاڷ حێنگێل داوۇد.

КъваригIинчIеб жо босани, къваригIараб бичизе ккола.

قوارێعێنڃېب جۈ بۈسانێ، قوارێعاراب بێچێزې ڭۈلا.

КъватIул цIцIогьор кIулацца ккола, рукъалълъул цIцIогьор ссунццаго кколаро.

قواطۇل ڞۈهۈر گۇلاڛا ڭۈلا، رۇقاڷۇل ڞۈهۈر صۇنڛاڬۈ ڭۈلارۈ.

Къебед чIвалароан, къасси бетIер къаданиб жоялда лъун букIарабани.

قېبېد ڃوالارۈئان، قاصێ بېطېر قادانێب جۈيالدا ڸۇن بۇگارابانێ.

Къед биххараб меххалълъ бахъинчIеб хIур нахъа бахъунаро.

قېد بێخاراب مېخاڷ باڅێنڃېب حۇر ناڅا باڅۇنارۈ.

Къинаб квер хIорго тани, хIажатаб жо щоларо.

قێناب كوېر حۈرڬۈ تانێ، حاجاتاب جۈ ۺۈلارۈ.

Къинал кверал хIор гьарун, хIалихьалъи баччуге.

قێنال كوېرال حۈر هارۇن، حالێڮاڸێ باڿۇڬې.

Къо радалго буго.

قۈ رادالڬۈ بۇڬۈ.

Къого бихьичIого чилъи бокьарасс, Ярагъго гьечIого рагъде къассд гьабе.

قۈڬۈ بێڮێڃۈڬۈ چێڸێ بۈڨاراص، ياراغڬۈ هېڃۈڬۈ راغدې قاصد هابې.

Къойилго букIуна дун аниб (хIамил хIакъалълъулI).

قۈيێلڬۈ بۇگۇنا دۇن انێب (جامێل حاقاڷۇڶ).

Къокъид арав ххутIарав, ххалат арав вуссарав.

قۈقێد اراو خۇطاراو، خالات اراو وۇصاراو.

КъотIун гIодобе реххун бугониги, чол боххалда божуге.

قۈطۇن عۈدۈبې رېخۇن بۇڬۈنێڬێ، چۈل بۈخالدا بۈجۇڬې.

КъочIчIоде гIебо гIадин ккана.

قۈڄۈدې عېبۈ عادێن ڭانا.

Къуларассе раччи, баччарассе магь.

قۇلاراصې راڿێ، باڿاراصې ماه.

Къулиладайилан могьода гьикъарай, къотIиладайилан сумада гьикъарай.

قۇلێلادايێلان مۈهۈدا هێقاراي، قۈطێلادايێلان سۇمادا هێقاراي.

КъулчIизе кIолареб жо хIанчIуге.

قۇلڃێزې گۈلارېب جۈ حانڃۇڬې.

Къурассул рекIел унти - бергьарав чIвалеб чIор.

قۇراصۇل رېگېل ئۇنتێ - بېرهاراو ڃوالېب ڃۈر.

Кь ڨ

Кьабураб зар гьанада унтула, абураб рагIи рекIеда унтула.

ڨابۇراب زار هانادا ئۇنتۇلا، ابۇراب راعێ رېگېدا ئۇنتۇلا.

Кьарияб чу — лълъикIаб чу, хIалакъаб чу — квешаб чу.

ڨارێياب چۇ - ڷێگاب چۇ، حالاقاب چۇ - كوېشاب چۇ.

Кьвагьизе ккани, цIцIун букIине ккола.

ڨواهێزې ڭانێ، ڞۇن بۇگێنې ڭۈلا.

Кьвагьи гьечIеб бакIалде гIарада баге.

ڨواهێ هېڃېب باگالدې عارادا باڬې.

Кьвагьун бахъунареб бакIалда гIуж баге.

ڨواهۇن باڅۇنارېب باگالدا عۇج باڬې.

Кьерххаде хъвараб ххер роцIцIаде бакIарула.

ڨېرخادې څواراب خېر رۈڞادې باگارۇلا.

Кьерхханкъо къалъуларо, къокъав чи херлъуларо.

ڨېرخانقۈ قاڸۇلارۈ، قۈقاو چێ ځېرڸۇلارۈ.

Кьерххахъе зоб букIунаро, рещтIухъе бо букIунаро.

ڨېرخاڅې زۈب بۇگۇنارۈ، رېۺطۇڅې بۈ بۇگۇنارۈ.

Кьижарав чи — хварав чи.

ڨێجاراو چێ - ځواراو چێ.

Кьижарассе инссул бутIа кьечIеб.

ڨێجاراصې ئێنصۇل بۇطا ڨېڃېب.

Кьили чIванилан гIорцIмадул айгъир бахъинаро.

ڨێلێ ڃوانێلان عۈرڝمادۇل ايغێر باڅێنارۈ.

Кьодукьа гурелила хIинкъулел, гIурукьайила.

ڨۈدۇڨا ڬۇرېرێلا جێنقۇلېل، عۇرۇڨايێلا.

Кьолаго босе, кьабулаго лълъуте.

ڨۈلاڬۈ بۈسې، ڨابۇلاڬۈ ڷۇتې.

Кьолессда гьарула, гьабулессда малълъула.

ڨۈلېصدا هارۇلا، هابۇلېصدا ماڷۇلا.

Кьураб босун барще.

ڨۇراب بۈسۇن بارۺې.

Кьураб квералда лъала, квараб чехьалда лъала.

ڨۇراب كوېرالدا ڸالا، كواراب چېڮالدا ڸالا.

Кьурассул квералда гурони кварассул кIалалда лъаларо.

ڨۇراصۇل كوېرالدا ڬۇرۈنێ كواراصۇل گالالدا ڸالارۈ.

Кьурда хоно чIваге.

ڨۇردا ځۈنۈ ڃواڬې.

Кьурдун ссвакаравги кванде, гIодун ссвакаравги кванде.

ڨۇردۇن صواكاراوڬێ كواندې، عۈدۇن صواكاراوڬێ كواندې.

Кьуру биххана, борохь нахъе тана.

ڨۇرۇ بێخانا، بۈرۈڮ ناڅې تانا.

КI گ

КIал биччан къоялълъ гьечIеб хоно дие щай? Щал богIое те.

گال بێڿان قۈياڷ هېڃېب ځۈنۈ دێې ۺاي؟ ۺال بۈعۈيې تې.

КIал бугеб чода, чу бугев лъелго.

گال بۇڬېو چۈدا، چۇ بۇڬېو ڸېلڬۈ.

КIал цIунарав воххула, хехлъарав пашманлъула (КIал гIемерав воххичIо, вуцIцIарав пашманлъичIо).

گال ڝۇناراو وۈخۇلا، خېخڸاراو فاشمانڸۇلا (گال عېمېراو وۈخێڃۈ، وۇڞاراو فاشمانڸێڃۈ).

КIалги хъатги Хъандулалълъе, хъатиниб жо Денгассе.

گالڬێ څاتڬێ څاندۇلاڷې، څاتێنێب جۈ دېنڬاصې.

КIалдибе борта багIаргIеч. КIкIвахI буго сахлъиялълъул тушман, хIалтIи буго гьелълъул гьудул.

گالدێبې بۈرتا باعارعېچ. ڴواح بۇڬۈ ساځڸێياڷۇل تۇشمان، حالطێ بۇڬۈ هېڷۇل هۇدۇل.

КIал цIуне, бер цIуне, чияр бицунев вукIунге.

گال ڝۇنې، بېر ڝۇنې، چێيار بێښۇنېو وۇگۇنڬې.

КIалалълъ рии бицун, рекIелI хасел ккоге.

گالاڷ رێئێ بێښۇن، رېگېڶ ځاسېل ڭۈڬې.

КIалалълъ реххулаго, ххвалчаде квер бегьуге.

گالاڷ رېخۇلاڬۈ، خوالچادې كوېر بېهۇڬې.

КIалдисса цаби гъиналде пиштIе, гьаракь кIудияб бахъине.

گالدێصا ښابێ غێنالدې فێشطې، هاراڨ گۇدێياب باڅێنې.

КIалдиссан араб бадиб речIчIула.

گالدێصان اراب بادێب رېڄۇلا.

КIалдиссан унеб калам пайда гьечIеб бицунге, ГIияда гъорлI речIчIараб бацI гIадинан вукIунге.

گالدێصان ئۇنېب كالام فايدا هېڃېب بێښۇنڬې، عێيادا غۈرڶ رېڄاراب باڝ عادێنان وۇگۇنڬې.

КIалзул гьуриялда гьод букIунаро, Гьагал рагIабазда дун божуларо.

گالزۇل هۇرێيالدا هۈد بۇگۇنارۈ، هاڬال راعابازدا دۇن بۈجۇلارۈ.

КIалзул рагIи ругьнадасса ссудула.

گالزۇل راعێ رۇهناداصا صۇدۇلا.

КIалцIи бани, чу бекерула, чури тIуни гьой багъула.

گالڝێ بانێ، چۇ بېكېرۇلا، چۇرێ طۇرێ هۈي باغۇلا.

КIалъалареб кIал букIунареб, бакъвалареб ракI букIунареб.

گاڸالارېب گال بۇگۇنارېب، باقوالارېب راگ بۇگۇنارېب.

КIанцIани бохх бекулеб, борххалъуде вахуге.

گانڝانێ بۈخ بېكۇلېب، بۈرخاڸۇدې واځۇڬې.

КIанцIун вахъунареб бакIалда хIучч хъваге.

گانڝۇن واڅۇنارېب باگالدې حۇڿ څواڬې.

КIкIвахI месед гуро, хIалхьи гIарац гуро.

ڴواح مېسېد ڬۇرۈ، حالڮێ عاراښ ڬۇرۈ.

КIкIвахIалълъ вас гьавуларо. кIкIвахIалълъ унтизавула, хIалтIуцца сах гьавула.

ڴواحاڷ واس هاوۇلارۈ، ڴواحاڷ ئۇنتێزاوۇلا، حالطۇڛا ساځ هاوۇلا.

КIиго балагь тIаде ккани, бигьаяб тIасса бище.

گێڬۈ باله طادې ڭانێ، بێهاياب طاصا بێۺې.

КIиго бетIерги рекъани, ункъго кверги хIалтIани, рукъ ццебе тIола.

گێڬۈ بېطېرڬێ رېقانێ، ئۇنقڬۈ كوېرڬێ حالطانێ، رۇق ڛېبې طۈلا.

КIиго бетIергьанчи разияб гуреб даран битIун кколаро.

گێڬۈ بېطېرهانچێ رازێياب ڬۇرېب داران بێطۇن ڭۈلارۈ.

КIиго гIанкIкIида ххадув векерани, цонигияб щоларо.

گێڬۈ عانڴێدا خادۇو وېكېرانێ، ښۈنێڬێياب ۺۈلارۈ.

КIиго чи данде гъуни, гъветI чIчIезе кколеб.

گێڬۈ چێ داندې غۇنێ، غوېط ڄېزې ڭۈلېب.

КIиго чIчIужу йигев чияссул рукъ лълъухьичIого ххутIулеб.

گێڬۈ ڄۇجۇ يێڬېو چێياصۇل رۇق ڷۇڮێڃۈڬۈ خۇطۇلېب.

КIиго чIчIужу ячине бацI биччан те.

گێڬۈ ڄۇجۇ ياچێنې باڝ بێڿان تې.

КIиго ххарил квацIиялълъул кинаб тIасса бищилебали лъачIого, хIама бакъуда хварабила.

گێڬۈ خارێل كواڝێياڷۇل كێناب طاصا بێۺێلېبالێ ڸاڃۈڬۈ، حاما باقۇدا ځوارابێلا.

КIилълъилалълъул гьин гуро, ГьетIарассул си гуро.

گێڷێلاڷۇل هێن ڬۇرۈ، هېطاراصۇل سێ ڬۇرۈ.

КIиябго бералда чияр лъимал рихьараб меххалълъ, цояб бералданиги нилIерго лъималги рихьизе ккола.

گێيابڬۈ بېرالدا چێيار ڸێمال رێڮاراب مېخاڷ، ښۈياب بېرالدانێڬێ نێڶېرڬۈ ڸێمالڬێ رێڮێزې ڭۈلا.

КIудияб оцоцца рахъ кIудияб цIцIала.

گۇدێياب ئۈښۈڛا راڅ گۇدێياب ڞالا.

КIудияб унти макьицца унеб, гьитIинаб унти кваницца унеб.

گۇدێياب ئۇنتێ ماڨێڛا ئۇنېب، هێطێناب ئۇنتێ كوانێڛا ئۇنېب.

КIудияв чи хвани, рукъ бухIула, гьитIинав чи хвани, керен бухIула.

گۇدێياو چێ ځوانێ، رۇق بۇحۇلا، هێطێناو چێ ځوانێ، كېرېن بۇحۇلا.

КIудиял ургъалабаз гьитIинал ургьалаби кьеркьезарула.

گۇدێيال ئۇرغالاباز هێطێنال ئۇرغالابێ قېرېزارۇلا.

КIкIухIал гIодов вукIун кьижула, вегун кванала.

ڴۇحال عۈدۈو وۇگۇن ڨێجۇلا، وېڬۇن كوانالا.

КIкIухIал гIодов чIчIунги ссвакала.

ڴۇحال عۈدۈو ڄۇنڬێ صواكالا.

КIкI ڴ

КIкIара боржани, гьоко къирула.

ڴارا بۈرجانێ، هۈكۈ قێرۇلا.

Кк ڭ

Кколареб къо босун хвараб хIама.

ڭۈلارېب قۈ بۈسۇن ځواراب حاما.

Кколаребила чIегIераб цер, кквезе ккани, ункъабго цадахъ кколебила.

ڭۈلارېبێلا ڄېعېراب ݭېر، ڭوېزې ڭانێ، ئۇنقابڬۈ ښاداڅ ڭۈلېبێلا.

Л ل

Лабалда хурги бекьуге, бугъаоцги хьихьуге.

لابالدا ځۇرڬێ بېڨۇڬې، بۇغائۈښڬێ ڮێڮۇڬې.

Лабаллъуда хур гьабуге, лъарал рагIалда рукъ гьабуге.

لابالڸۇدا ځۇر هابۇڬې، ڸارال راعالدا رۇق هابۇڬې.

Лагъ гIадин хIалтIе, хан гIадин кванай.

لاغ عادێن حالطې، ځان عادێن كواناي.

Ладе валагьарассе — рахъу, бухъулессе — кани.

لادې والاهاراصې - راڅۇ، بۇڅۇلېصې - كانێ.

Лал тIамизе бегьулареб къоялълъ къед гьабизеги бегьуларо.

لال طامێزې بېهۇلارېب قۈياڷ قېد هابێزېڬێ بېهۇلارۈ.

Ламадур кьуни, дадила, кьечIони, Тиш ХIасан.

لامادۇر ڨۇنێ، دادێلا، ڨېڃۈنێ، تێش حاسان.

Лачен боржаралълъуб гъеду рещтIуна.

لاچېن بۈرجاراڷۇب غېدۇ رېۺطۇنا.

Лачен — чанабе, гъеду — рощноде.

لاچېن - چانابې، غېدۇ - رۈۺنۈدې.

Лаченги чучула чи гIемерлъани, чаранги биуна цIа гьалаглъани.

لاچېنڬێ چۇچۇلا چێ عېمېرڸانێ، چارانڬێ بێئۇنا ڝا هالاڬڸانێ.

Ле, гIакълу дагь, тIуруге, гIи тун гIангис киниги. ГIадамал тун хьвадани, хьитал хун басралъулин.

لې، عاقلۇ داه، طۇرۇڬې، عێ تۇن عانڬێس كێنێڬێ. عادامال تۇن ڮوادانێ، ڮێتال ځۇن باسراڸۇلێن.

Ле ян абурассда я, — ян абизе кIоларев чи къватIиве вахъунге.

لې يان ابۇراصدا يا، - يان ابێزې گۈلارېو چێ قواطێوې واڅۇنڬې.

Лочнол бетIералда чаргъеду чIчIезабуге.

لۈچنۈل بېطېرالدا چارغېدۇ ڄېزابۇڬې.

Лъ ڸ

Лъабго къоялълъищ хьихьилел? Лъабго моцIцIалълъищ?—ан гьикъулебила царацца тIанчIазда.

ڸابڬۈبڬۈ قۈياڷێۺ ڮێڮێلېل؟ ڸابڬۈ مۈڞاڷێۺ؟ - ان هێقۇلېبێلا ښاراڛا

طانڃازدا.

Лъабкъого сон барав чи — лъилъизе мехх щвараб гьохъил хур.

ڸابقۈڬۈ سۈن باراو چێ - ڸێڸێزې مېخ ۺواراب هۈڅێل ځۇر.

ЛъабцIцIул къинлъичIого гIака лъалареб.

ڸابڞۇل قێنڸێڃۈڬۈ عاكا ڸالارېب.

ЛъазегIан ххарбил багьа — нусго томен, лъан ххадуб — цо капек.

ڸازېعان خاربێل باها - نۇسڬۈ تۈمېن، ڸان خادۇب - ښۈ كافېك.

Лъай гьечIевгун ургъани, ургъалабалълъе ккола.

ڸاي هېڃېوڬۇن ئۇرغانێ، ئۇرغالاباڷې ڭۈلا.

Лъалареб бакIалда адабги гьабуге, гIорцIцIулареб бакIалда вакъиги лъазабуге.

ڸالارېب باگالدا ادابڬێ هابۇڬې، عۈرڞۇلارېب باگالدا واقێڬێ ڸازابۇڬې.

Лъаларилан аби — кIалзуе бигьалъи, кIоларилан аби — чорххое бигьалъи.

ڸالارێلان ابێ - گالزۇيې بێهاڸێ، گۈلارێلان ابێ - ڃۈرخۈڷې بێهاڸێ.

Лъалев чияссе гьабида гIентIеро базе бигьаяб жо.

ڸالېو چێياصې هابێدا عېنطېرۈ بازې بێهاياب جۈ.

Лъалесс малълъараб гьабичIев мурадалде щоларо.

ڸالېص ماڷاراب هابێڃېو مۇرادالدې ۺۈلارۈ.

Лъалесс чу босе, лъаларесс куса босе.

ڸالېص چۇ بۈسې، ڸالارېص كۇسا بۈسې.

ЛъарагIалда чехь ццурав, чачаналда мугъ ццурав (хур бекьизе кIкIухIалав чи).

ڸاراعالدا چېڮ ڛۇراو، چاچانالدا مۇغ ڛۇراو.

ЛъарагIассул гьакицца гIанкIкI ккурабила.

ڸاراعاصۇل هاكێڛا عانڴ ڭۇرابێلا.

ЛъарагI мацIцI бицунилан цIцIамухIор бетиларо.

ڸاراع ماڞ بێښۇنێلان ڞامۇحۈر بېتێلارۈ.

Лъаракьа гурелила хIинкъулел, гIурукьайила.

ڸاراڨا ڬۇرېلێلا حێنقۇلېل، عۇرۇڨايێلا.

ЛъаралтIе гIор кIанцIана.

ڸارالطې عۈر گانڝانا.

Лъезе лъаларесс тIагъур бахъуге.

ڸېزې ڸالارېص طاغۇر باڅۇڬې.

Лъималазда релъул даги бихьуге, ццидал расги бихьуге.

ڸێمالازدا رېڸۇل داڬێ بێڮۇڬې، ڛێدال راسڬێ بێڮۇڬې.

Лъималазул унти эбел-инссул гьумер ничараб жо.

ڸێمالازۇل ئۇنتێ ئېبېل- ئێنصۇل هۇمېر نێچاراب جۈ.

Лъимал гьаричIессда рокьи лъалареб, лъимал хвечIессда рухIел лъалареб.

ڸێمال هارێڃېصدا رۈڨێ ڸالارېب، ڸێمال ځوېڃېصدا رۇحېل ڸالارېب.

Лъун бихьараб кьили лълъикIаб, къвагьун бихьараб ярагъ лълъикIаб.

ڸۇن بێڮاراب ڨێلێ ڷێگاب، قواغۇن بێڮاراب ياراغ ڷێگاب.

Лълъ ڷ

Лълъадал берищ? Рокьол гIусищ?

ڷادال بېرێۺ؟ رۈڨۈل عۇسێۺ؟

Лълъади лълъикIав лълъикI вуго, лълъади квешав квеш вуго.

ڷادێ ڷێگاو ڷێگ وۇڬۈ، ڷادێ كوېشاو كوېش وۇڬۈ.

Лълъади ячине анцIгоявгун ургъе, йиччазе нусгоявгун ургъе.

ڷادێ ياچێنې انڝڬۈياوڬۇن ئۇرغې، يێڿازې نۇسڬۈياوڬۇن ئۇرغې.

Лълъадул букIунила букарараб бакI цо-цо бухичIони рукен (букари) ссунареб (къотIулареб).

ڷادۇل بۇگۇنێلا بۇكارارب باگ ښۈ- ښۈ بۇځێڃۈڬۈ رۇكېن (بۇكارێ) صۇنارېب (قۈطۇلارېب).

Лълъадулгун кколеб къеццалдасса тIагIан гьечIеб дандежо букIунареб.

ڷادۇلڬۇن ڭۈلېب قېڛالداصا طاعان هېڃېب داندېجۈ بۇگۇنارېب.

Лъебелазул кун, куралазул рукъи (кIиябго бецарулеб буго).

ڸېبېلازۇل كۇن، كۇرالازۇل رۇقێ (گێيابڬۈ بېښارۇلېب بۇڬۈ)

Лълъеда бараб полоп гIадаб жойила росс-лълъадиялда гьоркьоб кколеб кьал.

ڷېڛا باراب فۈلۈف عاداب جۈيێلا رۈص- ڷادێيالدا هۈرڨۈب ڭۈلېب ڨال.

Лълъеде мугъ чIваге, гьерссиде ракI гьоге.

ڷېدې مۇغ ڃواڬې، هېرصێدې راگ هۈڬې.

Лълъеда гьабун накъиш чIчIоларо.

ڷېدې هابۇن ناقێش ڄۈلارۈ.

Лълъецца гьобо, цIецца кор.

ڷېڛا هۈبۈ، ڝېڛا كۈر.

ЛълъикI букIаго, «патихIа!»

ڷێگ بۇگاڬۈ، "فاتێحا"

ЛълъикI хьвадарав квеш холаро, квеш хьвадарав лълъикI холаро.

ڷێگ ڮواداراو كوېش ځۈلارۈ، كوېش ڮواداراو ڷێگ ځۈلارۈ.

ЛълъикIаб батани, канае, квешаб батани, цIцIадуе.

ڷێگاو باتانێ، كانايې كوېشاب باتانێ ڞادۇيې.

ЛълъикIаб дару кьогIаб букIунеб.

ڷێگاب دارۇ ڨۈعاب بۇگۇنېب.

ЛълъикIаб гьудуллъи ххазинаялдасса лълъикIаб.

ڷێگاب هۇدۇلڸێ خازێنايالداصا ڷێگاب.

ЛълъикIаб жоялълъе къей гьечIеб, къадаралълъе бергьенлъи гьечIеб.

ڷێگاب جۈياڷې قېي هېڃېب، قاداراڷې بېرهېنڸێ هېڃېب.

ЛълъикIабги бихьаги, квешабги бихьаги.

ڷێگابڬێ بێڮاڬێ، كوېشابڬێ بێڮاڬێ.

ЛълъикIаб рагIуда мал баге.

ڷێگاب راعۇدا مال باڬې.

ЛълъикIаб хIама бакIаб букIуна.

ڷێگاب حاما باگاب بۇگۇنا.

ЛълъикIаб цIарагIалда цIадул бетIер букIуна.

ڷێگاب ڝاراعالدا ڝادۇل بېطېر بۇگۇنا.

ЛълъикIав бахIарчияссул вас къадараванги тоге, къадарав чияссул вас бахIарчиянги тоге.

ڷێگاو باحارچێياصۇل واس قاداراوانڬێ تۈڬې، قاداراو چێياصۇل واس باحارچێيانڬێ تۈڬې.

ЛълъикIалда мал бани, квешалда къвал базе ккола.

ڷێگالدا مال بانێ، كوېشالدا قوال بازې ڭۈلا.

ЛълъикIассул лълъикIлъиги, квешассул квешлъиги кидаго кIочонареб.

ڷێگاصۇل ڷێگڸێ، كوېشاصۇل كوېشڸێڬێ كێداڬۈ گۈچۈنارېب.

ЛълъикIлъи бихьарассул кар, квешлъи бихьарассул малълъ.

ڷێگڸێ بێڮاراصۇل كار، كوېشڸێ بێڮاراصۇل ماڷ.

ЛълъикIлъиялда ццебе — квешлъи, квешлъиялда ццебе — лълъикIлъи.

ڷێگڸێيالدا ڛېبې - كوېشڸێ، كوېشڸێيلدا ڛېبې - ڷێگڸێ.

Лълъин бахунеб меххалълъ гурони чахъдада бацI кIочонареб.

ڷێن باځۇنېب مېخاڷ ڬۇرۈنێ چاڅدادا باڝ گۈچۈنارېب.

Лълъин гьечIеб магIарда чу кIутIулареб, къачIеб магIардасса ххер бецулареб.

ڷێن هېڃېب ماعاردا چۇ گۇطۇلارېب، قاڃېب ماعارداصا خېر بېښۇلارېب.

Лълъин дагьлъигун, гьабил гIузраби тIатуна, херлъигун чорххол гIузраби тIатуна.

ڷێن داهڸێڬۇن، هابێل عۇزرابێ طاتۇنا، ځېرڸێڬۇن چۈرخۈل عۇزرابێ طاتۇنا.

Лълъин рахънибе ккола, чи нухде ккола.

ڷێن راڅنێبې ڭۈلا، چێ نۇځدې ڭۈلا.

Лълъин цIцIоровулI цо бурутI.

ڷێن ڞۈرۈوۇڶ ښۈ بۇرۇط.

ЛIурдул гъезе араб гъвала гIундул къотIун бачIарабила.

ڶۇردۇل غېزې اراب غوالا عۇندۇل قۈطۇن باڃارابێلا.

ЛълъутIарав щив, букъарав хвад. (маххщаликъав устар гIад гьавун).

ڷۇتاراو ۺێو، بۇقاراو ځواد. (ماخۺالێقاو ئۇستار عاد هاوۇن)

м م

МархIабаян кьабуниги, къотIула, махIамаян кьабуниги къотIула.

مارحابايان ڨابۇنێڬێ، قۈطۇلا، ماحامايان ڨابۇنێڬێ قۈطۇلا.

Ма дуе, ма дие (даран лълъикIаб, маян дуццаги кьураб, маян диццаги кьураб).

ما دۇيې، ما دێيې (داران ڷێگاب، مايان دۇڛاڬێ ڨۇراب، مايان دێڛاڬێ ڨۇراب).

Ма, ссахIан гIака бачIунеб, кье, ссахIан чу бачIунеб.

ما، صاحان عاكا باڃۇنېب، ڨې، صاحان چۇ باجۇنېب.

Мавул — кьей, кьовул — божи (маян кьураб жоялде божи цIцIикIкIараб).

ماوۇل - ڨېي، ڨۈوۇل - بۈجێ (مايان ڨۇراب جۈيالدې بېجێ ڞێڴاراب)

Магъал гьанахъ гьоэр щоларо (нилIее къваригIараб къоялълъ лълъикIалълъулI квешаб щолареб).

ماغال غاناڅ هۈئېر ۺۈلارۈ (نێڶېيې قوارێعاراب قۈياڷ ڷێگاڷۇڶ كوېشاب ۺۈلارېب).

Магьахъ балагьун кьурде.

ماهاڅ بالاهۇن ڨۇردې.

Магъил ургъел гьабулагойила хIанчIчIил боххдул тIеренлъарал.

ماغێل ئۇرغېل هابۇلاڬۈيێلا حانڄێل بۈخدۇل طېرېنڸارال.

Магьихъ ралагьуге, гьакихъ ралагье.

ماهێڅ رالاهۇڬې، هانێڅ رالاهې.

МагIарда чан букIаго, чурун хьаг цIеда лъоге.

ماعاردا چان بۇگاڬۈ، چۇرۇن ڮاڬ ڝېدا ڸۈڬې.

МагIарде гъуниги, хIамида заз гурони букъулареб.

ماعاردې غۇنێڬێ، حامێدا زاز ڬۇرۈنێ بۇقۇلارېب.

МагIарде гIазу бани, гIурдаде саву ккола.

ماعاردې عازۇ بانێ، عۇردادې ساوۇ ڭۈلا.

МагIарзухъан кIалдибегIан къокъаб жойила гьересси.

ماعارزۇڅان گالدێبېعان قۈقاب جۈيێلا هېرېصێ.

МагIарухъ хур хвани, хьиндалазул пихъги хола.

ماعارۇڅ ځۇر ځوانێ، ڮێندالازۇل فێڅڬێ ځۈلا.

МагIу рекъезе — рагIи, риба хIалаллъизе — хIила. (МагIу рекъезе — далай).

ماعۇ رېقېزې - راعێ، رێبا حالاڸێزې - حێلا. (ماعۇ رېقېزې - دالاي)

Мадугьалассул хIелеку хъазлъун бихьулебила.

مادۇهالاصۇل حېلېكۇ څازڸۇن بێڮۇلېبێلا.

Макьие ссабру гьечIеб, рокьуе берцинлъи гьечIеб.

ماڨێې صابرۇ هېڃېب، رۈڨۇيې بېرݭێنڸێ هېڃېب.

Макьу толеб жо — ургъел, гIадан холеб жо — ххиял.

ماڨۇ تۈلېب جۈ - ئۇرغېل، عادان ځۈلېب جۈ - خێيال.

Мала-Нассрудинил далай лIугIаниги, чIанда ххабаралълъе лIугIел букIунаро.

مالا ناصرۇدێنێل دالاي ڶۇعېل بۇگۇنارۈ.

Маялълъа ццебеялда ххадуб.

ماياڷا ڛېبېيالدا خادۇب.

Малълъараб гьабе, гьикъараб бице.

ماڷاراب هابې، هێقاراب بێښې.

Малълъараб гьабуни, дагIба кколаро.

ماڷاراب هابۇنێ، داعبا ڭۈلارۈ.

Малълъараб гьабичIев ХIавал ГIалицца.

ماڷاراب هابێڃېو حاوال عالێڛا.

Малълъарассул кIал бекуларо, кIанцIарассул бохх гурони.

ماڷاراصۇل گال بېكۇلارۈ، گانڝاراصۇل بۈخ ڬۇرۈنێ.

Малълъизе чи тIагIунаро, малълъараб босани.

ماڷێزې چێ طاعۇنارۈ، ماڷاراب بۈسانێ.

МалълъичIеб гьабуге, гьикъичIеб бицунге.

ماڷێڃېب هابۇڬې، هێقێڃېب بێښۇنڬې.

МалълъичIого хIалтIи гьабуге, ахIичIого кваназе унге.

ماڷێڃۈڬۈ حالطێ هابۇڬې، احێڃۈڬۈ كوانازې ئۇنڬې.

Маргьабацца кантIула, магьалуялълъ кIвекIула.

مارهاباڛا كانطۇلا، ماهالۇياڷ گوېگۇلا.

МаслихIаталълъ рекъезарула, мацIцIицца ратIа гьарула.

ماسلێحاتاڷ رېقېزارۇلا، ماڞێڛا راطا هارۇلا.

Махссара гьабе бакI бихьун.

ماځصارا هابې باگ بێڮۇن.

Махссара гьабе махссара лъалев чияссе.

ماځصارا هابې ماځصارا ڸالېو چێياصې.

Махссара лълъикIаб кIиго чи велъараб.

ماځصارا ڷێگاب گێڬۈ چێ وېڸاراب.

Маххул нуцIцIа цIцIулал нуцIцIаялде ккараб.

ماخۇل نۇڞا ڞۇلال نۇڞايالدې ڭاراب.

Махщалицца квен гьабуларо, жинццаго кьола.

ماځۺالێڛا كوېن هابۇلارۈ، جێنڛاڬۈ ڨۈلا.

MахI квеш — сег, сум квеш — огоб.

ماحالدا حال بۇگاڬۈ حېط بۈسې.

МахIалда хIал букIаго хIетI босе.

ماحالدا حال بۇگاڬۈ حېط بۈسې.

МацIцI гIадамассул кунге хIайваналълъул кун.

ماڞ عاداماصۇل كۇنڬې حايواناڷۇل كۇن.

МацIцIалда ракьа гьечIо, амма гьелълъ ракьа бекула.

ماڞالدا راڨا هېڃۈ، اما هېڷ راڨا بېكۇلا.

МацIцIалде гьоцIцIо тIун гьодилI жо баге.

ماڞالدې هۈڞۈ طۇن هۈدێڶ جۈ باڬې.

МацIцIалда кIолаго, кIудиялде ваккуге.

ماڞالدا گۈلاڬۈ، گۇدێيالدې واڭۇڬې.

МацIцIид чи чIвала, цIцIогьод оц хъола.

ماڞێڛا چێ ڃوالا، ڞۈهۈڛا ئۈښ څۈلا.

Маялда мал бани, кьеялда кьили чIвазе кколеб.

مايالدا مال بانێ، ڨېيالدا ڨێلێ ڃوازې ڭۈلېب.

Маян кьураб босичIони, кьеян гьаризе кколеб.

مايان ڨۇراب بۈسێڃۈنێ، ڨېيان هارێزې ڭۈلېب.

МегIер бичилалде ххер биче, ххер бичилалде хьацI биче (цин къадараб биче, ххадуб гурони лълъикIаб бичугеян абураб жо).

مېعېر بێچێلالدې خېر بێچې، خېر بێچێلالدې ڮاڝ بێچې (ښێن قاداراب بێچې، خادۇب ڬۇرۈنێ ڷێگاب بێچۇڬېيان ابۇراب جۈ)

МегIер кIкIванищ, гIор кIкIванищ? (яшав гьабизе, гIадамазулгун хIал рекъезабизе гьедигIан бакIаб-захIматаб жоян абураб магIна).

مېعېر ڴوانێۺ، عۈر ڴوانێۺ؟ (ياشاو هابێزې، عادامازۇلڬۇن حال رېقېزابێزې هېدێعان باگاب- زاحماتاب جۈيان ابۇراب ماعنا).

МегIер мегIералде кколареб, гIадан гIадамассде кколев.

مېعېر مېعېرالدې ڭۈلارېب، عادان عاداماصدې ڭۈلېو.

МегIер мегIералде щун бугилан абуни, божа, гIадамасс ругьунаб гIамал тун бугилан абуни божуге.

مېعېر مېعېرالدې ۺۇن بۇڬێلان ابۇنێ، بۈجا، عاداماص رۇهۇناب عامال تۇن بۇڬێلان ابۇنێ بۈجۇڬې.

МегIер радал беге, гIор къаденахъе бахе.

مېعېر رادال بېڬې، عۈر قادېناڅې باځې.

МегIергун барщун гIанкIкI тIубаларо.

مېعېرڬۇن بارۺۇن عانڴ طۇبالارۈ.

Месед балагьизе арав бухъулаго хваравила.

مېسېد بالاهێزې اراو بۇڅۇلاڬۈ ځواراوێلا.

Месед хъванилан хъирмил багьа холаро.

مېسېد څوانێلان څێرمێل باها ځۈلارۈ.

Меседил кверазул багьа гьечIеб, гьел ричун росизе щоларел.

مېسېدێل كوېرازۇل باها هېڃېب، هېل رێچۇن رۈسێزې ۺۈلارېل.

Метер гьабулеб жоялде жакъа ургъе.

مېتېر هابۇلېب جۈيالدې جاقا ئۇرغې.

Метер гьабилилан хIалтIиги тоге, регIараб меххалълъ гьабилилан гIаданлъиги тоге.

مېتېر هابێلێلان حالطێڬێ تۈڬې،

Метер кунеб мохмохалдасса жакъа кунеб гьоэр лълъикIаб.

مېتېر كۇنېب مۈځمۈځالداصا

Метер къоялълъул хIисаб гьабичIев нахъа пашманлъула.

مېتېر قۈياڷۇل حێساب هابێڃېو ناڅا فاشمانڸۇلا.

Метер семиялдасса жакъа рагъи лълъикIаб.

مېتېرالدې سېمێيالداصا جاقا راغێ ڷێگاب.

Метерисса бохха цер.

مېتېرێصا بۈخا ښېر.

Минуталълъ нахъа ххутIарав сагIаталълъ ххадув гъоларев.

مێنۇتاڷ ناڅا خۇطاراو ساعاتاڷ خادۇو غۈلارېو.

Мискинлъиялълъе дару хIалтIийила, хIинкъиялълъе дару таваккалила.

مێسكێنڸێيالدې دارۇ حالطێيێلا، حێنقێياڷې دارۇ تاواڭالێلا.

МичIчI бекьаралълъуб — мичIчI, жух бекьаралълъуб — жух.

مێڄ بېڨاراڷۇب - مێڄ، جۇځ بېڨاراڷۇب - جۇځ.

МичIчIил кьолбода кьагIрил тIегь баларо.

مێڄێل ڨۈلبۈدا ڨاعرێل طېه بالرۈ.

Могьой гьали, гьанай кватIи.

مۈهۈي هالێ، هاناي كواطێ.

Мокъиде хъазги бахинабун, хIелкида къинлъеян абуге.

مۈقێدې څازڬێ باځێنابۇن، حېلكێدا قێنڸېيان ابۇڬې.

Мокъокъида чIор речIчIани, чIоролида зунула.

مۈقۈقێدا ڃۈر رېڄانێ، ڃۈرۈلێدا زۇنۇلا.

Мокърукь бетIер тункичIого, гIадамассда гIакълу щоларо.

مۈقرۇڨ بېطېر ڃۈر تۇنكێڃۈڬۈ، عاداماصدا عاقلۇ ۺۈلارۈ.

Мохмохида нах бахунге.

مۈځمۈځێدا ناځ باځۇنڬې.

Мохмохиде хьул лъун, хьолбодасса ватIалъуге.

مۈځمۈځێدې ڮۇل ڸۇن، ڮۈلبۈداصا واطاڸۇڬې.

Мохмохил маргьа бице, дада, мохмох кварал гIадин рукIине.

مۈځمۈځێل مارها، دادا، مۈخمۈخ عادێن رۇگێنې.

МоцIцI нилIехъан бугони, цIцIвабзазул ургъел кколаро.

مۈڞ نێڶېڅان بۇڬۈنێ، ڞوابزازۇل ئۇرغېل ڭۈلارۈ.

МочIолIан рагIи бугин, рагIал чIван вилълъа.

مۈڃۈڶان راعێ بۇڬێن، راعال ڃوان وێڷا.

Мугъ биччичIого хур биччуларо.

مۇغ بێڿێڃۈڬۈ ځۇر بێڿۇلارۈ.

Мугъ чIвазе къед бугони, зарул тирххи букIуна.

مۇغ ڃوازې قېد بۇڬۈنێ، زارۇل تێرخێ بۇگۇنا.

Мугъалълъ баччиялдасса чехьалълъ баччи лълъикIаб (квен).

مۇغاڷ باڿێيالداصل چېڮاڷ باڿێ ڷێگاب (كوېن).

Мугъзада чед букIаго, чехь бакъизе биччаге.

مۇغزادا چېد بۇگاڬۈ، چېڮ باقێزې بێڿاڬې.

МугIрул гIин цIцIодораб, гIалхул бер цIцIодораб.

مۇعرۇل عێن ڞۈرۈراب، عالخۇل بېر ڞۈدۈراب.

МугIрул каву гIатIидаб.

مۇعرۇل كاوۇ عاطێداب.

МугIрул рукъги, рукъалълъул хIубиги гьабуге (Буртинаги чIчIужуги).

مۇعرۇل رۇقڬێ، رۇقاڷۇل حۇبێڬێ هابۇڬې (بۇرتێناڬێ ڄۇجۇڬێ).

Мун гъалбацI ватани, гIадамал гIанкIкIал гуро.

مۇن غالباڝ واتانێ، عادامال عانڴال ڬۇرۈ.

Мун квазавурав чи — мун вокьулев чи, мун гьекъезавурав — мун риххарав чи.

مۇن كوانازاوۇراو چێ - مۇن وۈڨۇلېو چێ، مۇن هېقېزاوۇراو چێ - مۇن رێخاراو چێ.

Мун кида биххилебан гьикъанила къадада. ХIарщуда гьикъеян жаваб кьунила къадацца.

مۇن كێدا بێخێلېبان هێقانێلا قاداد. حارۺۇدا هێقېيان جاواب ڨۇنێلا قاداڛا.

Мун кида холебан гьикъараб меххалълъ, нахуда гьикъеян абунила къородиссессул лакаялълъ.

مۇن كێداځۈلېبان هێقاراب مېخاڷ، ناځۇدا هێقېيان ابۇنێلا قۈرۈدێصېصۇل لاكاياڷ.

Мун лълъикIабилан абуни, хIамикIертги боххулебила.

مۇن ڷێگابێلان ابۇنێ، حامێگېرطڬێ بۈخۇلېبێلا.

Мун цIцIализе иналде, дун цIцIалун вуссун вукIана.

مۇن ڞالێزې ئێنالدې، دۇن ڞالۇن وۇصۇن وۇگانا.

Мунги хан, дунги хан, чуязе ххер лълъицца балеб?

مۇنڬێ ځان، دۇنڬێ ځان چۇيازې خېر ڷێڛا بالېب.

Мунго дудаго лъачIого чияда гIайиб чIваге.

مۇنڬۈ دۇداڬۈ ڸاڃۈڬۈ چێيادا عايێب ڃواڬې.

Мунго дуццаго веццуге, ххалкъалда веццизаве.

مۇنڬۈ دۇڛاڬۈ وېڛۇڬې، خالقالدا وېڛێزاوې.

Мунго цIакъавилан ккун, чи хIакъир гьавуге.

مۇنڬۈ ڝاقاوێلان ڭۇن، چێ حاقێر هاوۇڬې.

Мунилан холев дун, хабалълъе дун восагиян мун.

مۇنێلان ځۈلېو دۇن، ځاباڷې دۇن وۈساڬێيان.

Мун лълъил гьакида рекIаниги, кечI гъоссул бакъаналда ахIе.

مۇن ڷێل هاكێدا رېگانێڬێ، كېڃ غۈصۇل باقانالدا احې.

Мунищ наиб? Дунищ наиб?

مۇنێۺ نائێب؟ دۇنێۺ نائێب؟

МутагIиллъун вугев васассда битIараб гьумер бихьуге.

مۇتاعێلڸۇن وۇڬېو واساصدا بێطاراب هۇمېر بێڮۇڬې.

Мухь гуреб жо кьун, вехь гурев чи тоге (вехь те, мухь кьун те).

مۇڮ ڬۇرېب جۈ ڨۇن، وېڮ ڬۇرېو چێ تۈڬې (وېڮ تې، مۇڮ ڨۇن تې)

МухIама хIалтIун, ХIажицца кIутIун.

مۇحاما حالطۇن، حاجێڛا گۇطۇن.

Нагагь лъаларилан лъабго хьит гьабурабила.

ناڬاه ڸالارێلان ڸابڬۈ ڮێت هابۇرابێلا.

Наги тIутIги цадахъ хIалтIуларо.

ناڬێ طۇطڬێ ښاداڅ حالطۇلارۈ.

Наги тIутIги цо тIалинир хIалтIиларо.

ناڬێ طۇطڬێ ښۈ طالێنێر حالطێلارۈ.

НагIадалаялълъул бетIер чIахъаги.

ناعادالاياڷۇل بېطېر ڃاڅاڬێ.

Наккдалълъ бахчун варани тIубаларо.

ناڭداڷ باځچۇن وارانێ طۇبالارۈ.

Наку щвараб меххалълъ щибго кьурдула.

ناكۇ ۺواراب مېخاڷ ۺێبڬۈ ڨۇردۇلا.

Налъи бецIиялълъ берцин гьабула, гIадан битIараб бициналълъ берцин гьавула.

ناڸێ بېڝێياڷ بېرښێن هابۇلا، عادان بێطاراب بێݭێناڷ بېرښێن هاوۇلا.

Нассибалдасса ратIалъиларо, гIажалалдасса хвассарлъиларо.

ناصێبالداصا راطاڸێلارۈ، عاجالالداصا ځواصارڸێلارۈ.

Нах гIемерлъун карщ холаро.

ناځ عېمېرڸۇن كارۺ ځۈلارۈ.

Нах тIад ккола, тIухьи гъоркь ккола.

ناځ طاد ڭۈلا، طۇڮێ غۈرڨ ڭۈلا.

Нухда букIараб гьой чуруде ккани, чури хIехьолебила, чуруда букIараб нахде ккани, нах хIехьоларебила.

نۇځدا بۇگاراب هۈي چۇرۇدې ڭانێ، چۇرێ حېڮۈلېبێلا، چۇرۇدا بۇگاراب ناځدې ڭانێ، ناځ حېڮۈلارېبێلا.

Нахда чIчIечIеб гъуд родода чIчIолеб.

ناځدا ڄېڃېب غۇد رۈدۈدا ڄۈلېب.

Нахъ буссун дудаго речIчIулеб чIор реххуге.

ناڅ بۇصۇن دۇداڬۈ رېڄۇلېب ڃۈر رېخۇڬې.

Нахъа бугеб куйдасса кодоб бугеб гIечго лълъикI.

ناڅا بۇڬېب كۇيداصا كۈدۈب عېڃڬۈ ڷێگ.

Нахъа гъезегIан тунила къоркъода рачIчI гъечIого ххутIараб.

ناڅا غېزېعان تۇنێلا قۈرقۈدا راڄ غېڃۈڬۈ خۇطاراب.

Нахъассан чухъа ккурассул чухъил квенчIел дуццаги ккве.

ناڅاصان چۇڅا ڭۇراصۇل چۇڅێل كوېنڃېل دۇڛاڬێ ڭوې.

Нахъе валагьун гьури биччай, ццеве валагьун гьорчо биччай.

ناڅې والاهۇن هۇرێ بێڿاي، ڛېوې والاهۇن هۈرچۈ بێڿاي.

Нахъе валагьун кIалъай, ццеве валагьун вилълъа.

ناڅې والاهۇن گاڸاي، ڛېوې والاهۇن وێڷا.

Нахъе лъураб жо лъималазегIаги батулеб.

ناڅې ڸۇراب جۈ ڸێمالازېعاڬێ باتۇلېب.

Нахъе тараб квен катицца уна.

ناڅې تاراب كوېن كاتێڛا ئۇنا.

Нахъе тараб порччое гьобол лълъикIав вачIуна.

ناڅې تاراب فۈرڿۈيې هۈبۈل ڷێگاو واڃۇنا.

Нахъеги бицани, рузманалълъе гIела (цого жо такрар гьабиялде).

ناڅېڬێ بێښانێ، رۇزماناڷې عېلا (ښۈڬۈ جۈ تاكرار هابێيالدې).

НацIцIие квешезе цIцIаха бухIуге.

ناڞێې كوېشېزې ڞاځا بۇحۇڬې.

Наял рагъила — гьоцIцIо тIагIина.

نايال راغێلا - هۈڞۈ طاعێنا.

НекIссияб сон гуро, сонссияб къо гуро.

نېگصێياب سۈن ڬۇرۈ، سۈنصێياب قۈ ڬۇرۈ.

НекIссияб сонги букIунареб, сонссияб къоги букIунареб.

نېگصێياب سۈنڬێ بۇگۇنارېب، سۈنصێياب قۈڬێ بۇگۇنارېب.

НилI кьижаниги, мегъ кьижулареб.

نێڶ ڨێجانێڬێ، مېغ ڨێجۇلارېب.

НилIго нилIехъангойилан абун буго гIатIаххинкIаз.

نێڶڬۈ نێڶېڅانڬۈيێلان ابۇن بۇڬۈ عاطاخێنگاز.

НилIедасса бечедаб бакIалдассан ригьин гьабизегIан, гьорода бадире рилълъин лълъикIаб.

نێڶېداصا بېچېداب باگالداصان رێهێن هابێزېعان، هۈرۈدا بادێرې رێڷێن ڷێگاب.

НилIерго рагIиян абун буго цIцIаргьабаз.

نێڶېرڬۈ راعێيان ابۇن بۇۈ ڞارهاباز.

НилIер къвачIицца кколареб чияр цIцIалкIицца кколаро.

نێڶېر قواڃێڛا ڭۈلارېب چێيار ڞالگێڛا ڭۈلارۈ.

НилIер чияда, чияр нилIеда.

نێڶېر چێيادا، چێيار نێڶېدا.

НилIерго хьитинибе ккечIеб цIаялълъ хIетIе бухIуларо.

نێڶېرڬۈ ڮێتێنێبې ڭېڃېب ڝاياڷ حېطې بۇحۇلارۈ.

НилIер цабзаз кквечIеб чияр кIутIбуз кколаро.

نێڶېر ښابزاز ڭوېڃېب چێيار گۇطبۇز ڭۈلارۈ.

НилIер чехь унтун букIин чияда лъалареб.

نێڶېر چېڮ ئۇنتۇن بۇگێن چێيادا ڸالارېب.

НилIер чехьги чияр тIеххги бугилан чохьол чIоло чучуге.

نێڶېر چېڮڬێ چێيار طېخڬێ بۇڬێلان چۈڮۈل ڃۈلۈ چۇچۇڬې.

НилIерабго чинква (чинкир), чияраб курак.

نێڶېرابڬۈ چێنكوا (چێنكێر)، چێياراب كۇراك.

НилIерго лъарал гьаракь бугони, чияр гIоралълъул хъуй рагIуларо.

نێڶېرڬۈ ڸارال هاراڨ بۇڬۈنێ، چێيار عۈراڷۇل څۇي راعۇلارۈ.

НилIерго хIал нилIедаго лъала.

نێڶېرڬۈ حال نێڶېداڬۈ ڸالا.

НилIецца квараб чияр, чияцца квараб нилIер.

نێڷېڛا كواراب چێيار، چێياڛا كواراب نێڶېر.

НилIеццаго абураб бокьулеб, чияцца абураб бокьулареб. (Нису тIамун тIехх кванан рукIин лълъикI, тIад вугев чияссе наку чIвазегIан)

نێڶېڛا ابۇراب بۈڨۇلېب، چێياڛا ابۇراب بۈڨۇلارېب. (نێسۇ طامۇن طېخ كوانان رۇگێن ڷێگ، طاد وۇڬېو چێياصې ناكۇ ڃوازېعان).

НилIеццаго гьабичIеб нилIее батуларо.

نێڶېڛاڬۈ هابێڃېب نێڶېيې باتۇلارۈ.

НилIецца цIцIали лъабго къоялълъ тани, цIцIалиялълъ нилI лъабго моцIцIалълъ тола.

نێڶېڛا ڞالێ ڸابڬۈ قۈياڷ تانێ، ڞالێياڷ نێڶ ڸابڬۈ مۈڞاڷ تۈلا.

Нич гьечIелълъуб яхI гьечIеб.

نێچ هېڃېڷۇب ياح هېڃېب.

Носоцца гуреб къотIулеб, квералълъин.

نۈسۈڛا ڬۇرېب قۈطۇلېب، كوېراڷێن.

Нохъо тун, нохъо бацIцIалъиларо, нохъо чороклъулеб гIамал течIони.

نۈڅۈ تۇن، نۈڅۈ باڞاڸێلارۈ، نۈڅۈ چۈرۈكڸۇلېب عامال تېڃۈنێ.

НугI гьечIеб жо — гьересси.

نۇع هېڃېب جۈ - هېرېصێ.

Нусалда бичIчIизе ясалда абулеб.

نۇسالدا بێڄێزې ياسالدا ابۇلېب.

Нусго томеналълъул багьаябги букIуна гьересси.

نۇسڬۈ تۈمېناڷۇل باهايابڬێ بۇگۇنا هېرېصێ.

Нух бекьуге, хур бекье.

نۇځ بېڨۇڬې، ځۇر بېڨې.

Нух гьечIеб кьуру букIунареб, кьо гьечIеб гIор букIунареб.

نۇځ هېڃېب ڨۇرۇ بۇگۇنارېب، ڨۈ هېڃېب عۈر بۇگۇنارېب.

Нух къваридав чи — хьитал къарав чи.

نۇځ قوارێداو چێ - ڮێتال قاراو چێ.

Нух лълъикIабани, нухда ххер бижилаан.

نۇځ ڷێگابانێ، نۇځدا خېر بێجێلائان.

Нух цо гьабе, роцен кIиго гьабе.

نۇځ ښۈ هابې، رۈښېن گێڬۈ هابې.

Нухда иналде гьалмагъ валагье.

نۇځدا ئێنالدې هالماغ والاهې.

Нухда унаго, радал ххеххго вахъа, бакъанида ххеххго рещтIа.

نۇځدا ئۇناڬۈ، رادال خېخڬۈ واڅا، باقانێدا خېخڬۈ رېۺطا.

Нухда лълъин, лълъеда гьобо.

نۇځدا ڷێن، ڷېدا هۈبۈ.

Нухлул ххалалъиялде валагьуге, чIчIолеб бакIалде валагье.

نۇځلۇل خالاڸێيالدې والاهۇڬې، ڄۈلېب باگالدې والاهې.

Нухъа бахъаралълъуб хъвек рещтIуна.

نۇڅا باڅاراڷۇب څوېك رېۺطۇنا.

НуцIцIа гъезегIан гъелдареч, хур бачIинегIан пурчIина.

نۇڞا غېزېعان غېلدارېچ، ځۇر باڃێنېعان فۇرڃێنا.

НуцIцIил кIалтIаго — хIеж, хIобокьго — алжан (лълъадилъун ячинессей яс мадугьалихъго ятараб меххалълъ).

نۇڞێل گالطا - حېج، حۈبۈڨڬۈ - الجان (ڷادێڸۇن ياچێنېصېي ياس مادۇهالێڅڬۈ ياتارب مېخاڷ).

﷽

دۇن ماعارۇلاو وۇڬۈ

ДУН МАГIАРУЛАВ ВУГО

МагIарул кицаби ва абиял
ماعارۇل كێښابێ وا ابێيال

МагIарул кицаби ва абиял ماعارۇل كێښابێ وا ابێيال

МагIарул кицаби ва абиял
ماعارۇل كێښابێ وا ابێيال