ДУН МАГIАРУЛАВ ВУГО

КЪАЙИЦАДАХЪАЛ

​

РукӀанила, рукӀинчӀила цо Церги, Циги, БацІги. Къайицадахъаллъун рукӀун, гьезул бекьаризе цо гамушги букӀанила. Кутнада гьадаб гамушги бан, МукӀучихханассул ракьалда рекьарулел рукӀанила ихдал гьел. Рекьи лӏугӀараб меххалълъ квинеян абун, гьез цо хъаба нахулги, цо хъаба гьацӀцӏулги, цо хъаба урбадулги танила рохьоб жидерго къавуда баххчун. Рокъор ругел цӏцӏорорагӏаз рахӀат хвезабун букӀанила Царал. Гьабизе хӀила ургъулаго, кӀиго-лъабгониги къо банила гьалълъ.

Цо къоялълъ, тӀадран рекьарулаго, гьезда асскӀоссан цо чи унев вукӀанила, ахӀулаго кечІгун, гьазухъги валагьулаго.

Цицца гьикъанила:

- Ялъачи, гьадав чиго щибизе ахІдолев, - ан.

Дун инагури цӀеххезе гьабсагӀатанги абун, бортун анила Цер. Ццевесса чиги тӀерхьанила, ххадуб Церги тӀагӀанила. Цо заманалдассан баккун бачӀанила Цер, бигьа гьабун, цӀакъ ургъелги ккун.

- Щиб лӏугьараб, щай ургъел чІвараб? - ан гьикъанила Цицца.

- Лӏугьараб жони нилӏ киналго роххизе гӀадинаб буго, диде тӀадени ккараб намус буго кӀудияб, - ан жаваб гьабунила Царацца.

- ВахІ, нилӏ киналго роххулеб, мун пашманлъулеб жо щиб гьеб, - ан абунила БацӀицца.

- Нилӏер гьав Мукучихханассе вас гьавун вугин абун, роххел бицине витун вукӀун вуго гьадав чи, гьев васассда цӀцӏар лъезе дунги ахӀулеб буго. Гьанже, гьессда лъезе цӀцӏар батуларого, дир яхӀ хун буго. Лъаларо, инего инчӀогойищ чӀчӏелебали, - ян жаваб кьунила гьелълъ.

- Воре, воре, инчӀого бегьиларо; гъоссул ракьги бекьун, цӀцӏар лъезе ахӀараб меххалълъ, инчӀого бегьулеб жо гуро, - ян абунила БацӀиццаги Циццаги.

Хьвархьвалаго анила Цер гьезда бихьулебгӀан бакӀалдассан. ГохІги бегун, хъархъазулӏе ккейгун, кӀваралълъ бекеранила гьеб. Рокъобе щварабго, Цер лӏугьанила, рагьун хъубигун, гьоцӀцӏо-нах чӏчӏикӀизе. ЛълъикӀ лъабалдаго тӀассаги чӀчӏикӀун, нахъеги щула гьарун кӀалтӀабигун, гьелги тун, билълъанила нахъбуссун, ахӀулаго кечІгун. Гьеб тӀаде щварабго, цӀехханила Циццаги БацӀиццаги цӀцӏар щибин лъурабилан.

- КӀалтӀубахъ абун лъуна, ян абунила Царацца, щибниги нечечӀого.

ЦӀакъ лълъикӀаб цӀцӏар лъун бугин абун, хващтӀан рекьаризе лӏугьанила.

Нахъияб къоялълъ балагьулеб букӀанила Цер рахъ-рахъалде. Вихьанила гьелда цІакъго рикӏкӀадассан унев цо чи. Валлагь, гьадав чиги дида ххадув вачӀунев чи вугоянги абун, бекеранила Цер, Циги БацІги ххадур ралагьунги тун. ГохІда нахъаги тирун, нахъбуссун бачӀанила Цер.

МукӀучихханассе цоги вас гьавун рагӀула, гьессдаги цӀцӏар лъезе кколеб буго диццаян ххабар бачӀун буго хханассдассан абун, цӀакъ ине бокьуларого гӀадин, зигардизе лӏугьанила Цер. ИнчӀого бегьилароян абун, Циццаги БацӀиццаги балагьизабунила Цер.

Бурбудулаго анила Цер, бокьулареб ххвелги гьабун, гохӀде нахъени щварабго, ххазабунила гьелълъ. Рокъобе щвейгун, рагьанила гьелълъ лъабабго хъабаялъул кӀал, лӏугьанила чӀчӏикӀаризе. Танкан бакьулӏалдассаги эххе ккезарунила хъуби. АхӀулаго кечӀгун, билълъанила гьеб бигьа гьабун къайцадахъазде асскӀобе. ТӀаде щвейгун, гьез цӀехханила гьелда цӀцӏар щибин лъурабилан.

- Бакьхен абун лъуна, - ян жаваб гьабунила гьелълъ.

Лъабабилеб нухалълъ анила Цер, гьадавго МукӀучихханассул васассул багьанаги бачун. Лъабабилеб нухалълъ Царацца лъабабго хъаба бацІцӀад гьабун гӀодоб лъунила.

Нахъбуссун бачӀун, къайцадахъаз щиб цӀцӏар лъурабилан, цӀеххараб меххалълъ, абунила гьелълъ хханассул васассда цӀцӏар ТӀагӀен абун лъунин.

Рекьиги лӏугӀун, паракъалъун, рилълъанила гьел рокъоре. Цидаги БацӀидаги ракӀалда бугила, гӀодобе биччан ракӀгин, гьоцІцӏо-нах, урба чӀчӏикӀизе, киндай гьеб хӀилаялдасса чӀвачӀого борчӀилебан, Царада ракӀалдаги бугила.

Щванила рокъоре, росанила ццере хъуби, ругила чӀан-чӀорого! Квалквадулел гъол рукӀаго, Царацца тӀурун биччан танила. Ххадур ралагьун къайцадахъалги ххутӀанила.