ДУН МАГIАРУЛАВ ВУГО

​

1. «Уйилан» тезе лъачIев къаралав къо бакъинегIан вагъизе ккаравила.

• «uyilan» te#e ;azew qaralaw qo baqinefan wavi#e Karawila.

2. Умумуз дуниял лъималазе гьабулеб, лъималаз дуниял жидеего гьабулеб.

• umumu# duniyal ;imala#e habuleb, ;imala# duniyal $ideyego habuleb.

3. Умумузул адаб тарасс ххалкъалълъул нусцIцIул толеб.

• umumu#ul adab taraS {alqa:ul nus~ul toleb.

4. Умумузул кици цониги гIодоб ххутIулареб.

• umumu#ul kici conigi fodob {uTulareb.

5. Умумузул малълъ – магъилIе балеб цIцIад.

• umumu#ul ma: - mavi/e baleb ~ad.

6. Умумузул хIурмат тарассе – нагIана.

• umumu#ul \urmat taraSe - nafana.

7. Умумул кинал рукIаралали бицунге, мунго кинав вугевали бице.

• umumul kinal rujaralali bicunge, mungo kinaw wugewali bice.

8. Ун бахъунареб сагIат, тун бахъунареб нух.

• un ba]unareb safat, tun ba]unareb nu[.

9. Унареб гIеретIалълъухъ балагьун, унеб парччи толареб.

• unareb fereTa:u] balahun, uneb _arXi tolareb.

Кициялълъул магIна буго, росс щоларей кIудияй яццалълъухъ балагьун, росс щолей гьитIинай яцц рокъой тогеян абураб.

kiciya:ul mafna bugo, roS &olarey judiyay yaCa:u] balahun, roS &oley hiTinay yaC roqoy togeyan aburab.

10. Унареб гIарацги гьаруларей ясги цого жойила.

• unareb faracgi harularey yasgi cogo $oyila.

11. Унаревила кIкIвахIал рохьове, ани, рохьго баччун, вачIуневила.

• unarewila Jwa\al ro%owe, ani, ro%go baXun, wazunewila.

12. Унго-унгояв гьудул – лIугIел гьечIеб ххазина.

• ungo-ungoyaw hudul - /ufel hezeb {a#ina.

13. «Унго, кийгIагидай дун тоххлъарай, ссундулIдай дицца гъалатI биччараб?» – ан ракI унтун абулебила эбелалълъ, санаде яхинчIей ясалълъул гьитIинабго гъалатI бихьидалги.

• «ungo, kiyfagiday dun to{;aray, Sundu/day diCa valaT biXarab?» - an raj untun abulebila ebela:, sanade ya[inzey yasa:ul hiTinabgo valaT bi%idalgi.

14. Унев-унев вукIунев,

Унеб бакIги лъаларев.

Кваналевги чIчIоларев,

Кунеб жоги лъаларев.

unew-unew wujunew,

uneb bajgi ;alarew.

kwanalewgi Zolarew,

kuneb $ogi ;alarew.

15. Унелълъул ццеве валагье, кIалъалелълъул нахъ валагье.

• une:ul Cewe walahe, ja;ale:ul na] walahe.

16. Унессе нух битIаги, чIчIолессе рукъ битIаги.

• uneSe nu[ biTagi, ZoleSe ruq biTagi.

17. Ункъабго хъахIалълъул ункъабго къотIаги.

• unqabgo ]a\a:ul unqabgo qoTagi.

ЦIцIоралдасса, давлаги гьабун, лIутун вачIунев вукIун вуго цо магIарулав. Гьессда ххадур ахIуд рахъун рачIунел рукIун руго кIартIулал, эменги лъабго васги. Инссуцца лъималазда абун буго жиндие магIарулассул чол ссипат-ссурат гьабеян. Лъималаз бицун буго гьеб чу ункъабго хIетIеги хъахIаб магIарул гIаларча бугилан. Цинги инссуцца лъималазда абун буго - «Ункъабго хъахIалълъул ункъабго къотIаги! Гьеб магIарул гIаларчаялда ххадур нилI гъоларо, нахъ русса», – ян.

Цо-цояз абула ункъабго хIетIе хъахIаб чол бетIергьанчи холевилан. Гьелълъие гIолойила гьеб тайпаялълъул чоде хьандараб гьаб кици бугебилан.

~oraldaSa, dawlagi habun, /utun wazunew wujun wugo co mafarulaw. heSda {adur a\ud ra]un razunel rujun rugo jarTulal, emengi ;abgo wasgi. inSuCa ;imala#da abun bugo $indiye mafarulaSul xol Si_at-Surat hebeyan. ;imala# bicun bugo heb xu unqabgo \eTegi ]a\ab mafarul falarxa bugilan. cingi inSuCa ;imala#da abun bugo - «unqabgo ]a\a:ul unqabgo qoTagi! heb mafarul falarxayalda {adur ni/ volaro, na] ruSa», - yan %andarab hab kici bugebilan.

18. Ункъабго хIетIе хъахIаб чуги босуге, чараб гьойги хьихьуге.

• unqabgo \eTe ]a\ab xugi bosuge, xarab hoygi %i%uge.

19. Ункъида вукIана – кIийиде ккана, кIийида вукIана – лъабиде ккана, гIагарда вукIана – рикIкIаде ккана.

• unqida wujana - jiyide Kana, jiyida wujana - ;abide Kana, fagarda wujana - riJade Kana.

20. Унтараб бакI беццабила (ссундаго тункулеб).

• untarab baj beCabila (Sundago tunkuleb).

21. Унтараб гIусалда тIадила мацIцI ссверулеб.

• untarab fusalda Tadila ma~ Sweruleb.

22. Унтарав чи меседил таххалдассаги разилъуларевила.

• untaraw xi mesedil ta{aldaSagi ra#i;ularewila.

23. Унтарав чияссе берцинаб рагIиги сахлъи буго.

• untaraw xiyaSe bercinab rafigi sa[;i bugo.

24. Унтарал щинал холарел, херал бахIарлъуларел.

• untaral &inal [olarel, [eral ba\ar;ularel.

25. Унтарассда кванил тIагIам лъалареб, рокьи ккарассда макьил тIагIам лъалареб.

• untaraSda kwanil Tafam (mef) ;alareb, ropi KaraSda mapil Tafam (mef) ;alareb.

26. Унтарассда къаданив къо щваравила.

• untaraSda qadaniw qo &warawila.

27. Унтарассе – бусен, хварассе – хоб.

• untaraSe - busen, [waraSe - [ob.

28. Унтарассе маххссара щай, ссвакарассе расанди щай?

• untaraSe ma{Sara &ay, SwakaraSe rasandi &ay?

29. Унти балъго гьабурав ххеххгого тIатун хола.

• unti ba;go haburaw {e{gogo Tatun [ola.

30. Унти – барти.

• unti - barti.

31. Унти бицарасс бакъул кеп босула, баххчун тарасс хабалIе нух босула.

• unti bicaraS baqul ke_ bosula, ba{xun taraS [aba/e nu[ bosula.

32. Унти гьечIеб черхх букIунареб, ургъел гьечIеб ракI букIунареб.

• unti hezeb xer{ bujunareb, urvel hezeb raj bujunareb.

33. Унти – квачалълъ, балагь – кIалалълъ.

• unti - kwaza:, balah - jala:.

34. Унти лълъикIаб жони, гьелда гьеб цIцIар лъелароанила.

• unti :ijab $oni, helda heb ~ar ;elaroanila.

35. Унти раххнацца чIвалебила, рукIкIацца бищулебила.

• unti ra{naCa zwalebila, ruJaCa bi&ulebila.

36. Унти сахлъулебила, гIамал ххутIулебила.

• unti sa[;ulebila, famal {uTulebila.

37. Унтиги, тушманги, цIаги хIакъираллъун рихьугейила.

• untigi, tu^mangi, `agi \aqiral;un ri%ugeyila.

38. Унтидалги херлъидалгийила хвел ракIалде щолеб.

• untidalgi [er;idalgiyila [wel rajalde &oleb.

39. Унтизе нилIго лълъикI, хвезе чIчIужу лълъикI.

• unti#e ni/go :ij, [we#e Zu$u :ij.

40. Унтизе унти ххутIичIев, хвезе хIара ххутIичIев.

• unti#e unti {uTizew, [we#e \ara {uTizew.

41. УнтичIеб бакI ххутIичIев, хвезе къоялги щвечIев.

• untizeb baj {uTizew, [we#e qoyalgi &wezew.

42. УнтичIев зигардуларев, бухIичIев гIодуларев.

• untizew #igardularew, bu\izew fodularew.

43. УнтичIессда сахлъиялълъул къимат лъалареб, живго херлъичIессда херлъиги бичIчIулареб.

• untizeSda sa[;iya:ul qimat ;alareb, $iwgo [er;izeSda [er;igi biZulareb.

44. УнтичIессда унтул бицунге, тIехх тIагIинчIессда тIоххол бицунге.

• untizeSda untul bicunge, Te{ TafinzeSda To{ol bicunge.

45. УнтичIого хогеги, хваразда урхъараб къо бачIунгеги!

• untizogo [ogegi, [wara#da ur]arab qo bazungegi!

46. Унтулареб бетIер хабалI гурони букIунареб.

• untulareb beTer [aba/ guroni bujunareb.

47. Унтулареб гьан букIунареб, бакъвалареб ракI букIунареб.

• untulareb han bujunareb, baqwalareb raj bujunareb.

48. Унтулареб гьаналдасса цIунаги, чурулареб боцIцIудасса цIунаги.

• untulareb hanaldaSa `unagi, xurulareb bo~udaSa `unagi.

49. Унтулареб черхх букIунареб, дару гьечIеб унти букIунареб.

• untulareb xer{ bujunareb, daru hezeb unti bujunareb.

50. Унтулеб бакI гьечIого, инсан зигардуларо.

• untuleb baj hezogo, insan #igardularo.

51. УнтулI хIалценгIанги, берталълъа камуларев, бакIвалиялда къечI гIадин, къулгьу-алхIамалда рекIун вукIунев.

• untu/ \alcenfangi, berta:a kamularew, bajwaliyalda qez fadin, qulhu-al\amalda rejun wujunew.

52. Унтун ххалалъугеги, херлъун басралъугеги (Ххалатаб чIвагеги, чIамучIаб ккогеги).

• untun {ala;ugegi, [er;un basra;ugegi ({alatab zwagegi, zamuzab Kogegi).

53. Ургъалида тIаде тIенкелгIанай ясги гьаюнила.

• urvalida Tade Tenkelfanay yasgi hayunila.

54. Ургъалицца черхх чIварабила, чоцца гьор кварабила.

• urvaliCa xer{ zwarabila, xoCa hor kwarabila.

55. Ургъел бегьуларев, багьа кьун, восуларев.

• urvel behularew, baha pun, wosularew.

56. Ургъел бикьуларев вокьулев хваги,

Рокьул бицунарей йокьулей хваги.

urvel bipularew wopulew [wagi,

ropul bicunarey yopuley [wagi.

57. Ургъел гуребаб ургъеллъугеги, рухIел гуребаб рухIеллъугеги.

• urvel gurebab urvel;ugegi, ru\el gurebab ru\el;ugegi.

58. Ургъел гьечIеб жо ракIалда чIчIолареб.

• urvel hezeb $o rajalda Zolareb.

59. Ургъел гьечIеб жоялълъе шакдари дагьаб.

• urvel hezeb $oya:e ^akdari dahab.

60. Ургъел гьечIессул гIумру ххалатаб, хIалтIи бокьуларессул гьанта ххалатаб.

• urvel hezeSul fumru {alatab, \alTi bopulareSul hanta {alatab.

61. Ургъел гьечIессул макьу щулияб.

• urvel hezeSul mapu &uliyab.

62. Ургъел гьитIинассул гIагIай кIудияб.

• urvel hiTinaSul fafay judiyab.

63. Ургъел кьижараб, рокьи борчIараб.

• urvel pi$arab, ropi borzarab.

64. Ургъел кIудияссе сордо кIудияб.

• urvel judiyaSe sordo judiyab.

65. Ургъел макьигъдулеб, рокьи гьабудулеб.

• urvel mapivduleb, ropi habuduleb.

66. Ургъел тIасса ингун, беццаб бералда канлъи бихьулеб.

• urvel TaSa ingun, beCab beralda kan;i bi%uleb.

67. УргъичIого вагъани, вагъичIого холев (къолев).

• urvizogo wavani, wavizogo [olew (qolew).

68. УргъичIого иш гьабулелги рукIунелила гIадамал, ишго гьечIого, ургъулелги рукIунелила гIадамал.

• urvizogo i^ habulelgi rujunelila fadamal, i^go hezogo, urvulelgi rujunelila fadamal.

69. УргъичIого кьвагьараб рагIи – ишан кквечIого, речIчIараб чIор.

• urvizogo pwaharab rafi - i^an Kwezogo, reZarab zor.

70. УргъичIого кIалъарав кIицIцIул холев.

• urvizogo jalaraw ji~ul [olew.

71. УргъичIого рагIи бицунге, чIамичIого квен кванаге.

• urvizogo rafi bicunge, zamizogo kwen kwanage.

72. УргъичIого реххараб рагIиялълъухъ ххонжрол жаваб щвезе бегьулеб.

• urvizogo re{arab rafiya:u] {on$rol $awab &we#e behuleb.

73. УргъичIого тIамураб цо галиялълъ тIолабго гIумруялда гIуж лъолеб.

• urvizogo Tamurab co galiya: Tolabgo fumruyalda fu$ ;oleb.

74. Ургъун бецце, беццараб кIалалълъ какизе ккезе гурин.

• urvun beCe, beCarab jala: kaki#e Ke#e gurin.

75. Ургъун гьабе, аралда ххадуб ракI бухIуге.

• urvun habe, aralda {adub raj bu\uge.

76. Ургъун гьабуралълъул рогьо дагьаб.

• urvun habura:ul roho dahab.

77. Ургъун гьагIеян абурабила игьалиссесс хIамида.

• urvun hafeyan aburabila ihaliSeS \amida.

78. Ургъун рагIи бицунев, борцун гали тIамулев.

• urvun rafi bicunew, borcun gali Tamulew.

79. Ургъун рагIи гъваридаб, гъвалил тIатIи биццатаб.

• urvun rafi vwaridab, vwalil TaTi biCatab.

80. Ургъун хIалтIичIони, хIассил кколаро,

Кверда гьечIеб гьунар камиллъуларо.

urvun \alTizoni, \aSil Kolaro,

kwerda hezeb hunar kamil;ularo.

81. Ургьиб циги ккун, царал рачIчI кIалдибги ккун.

• urhib cigi Kun, caral eaZ jaldib Kun.

82. Ургьибе борохь биччани, тIулищ кваналеб, ракIищ борлIилебан гьикъулебила.

• urhibe boro% biXani, Tuli& kwanaleb, raji& bot/ileban hiqulebila.

83. Ургьибе ккараб жоялде саву кколареб.

• urhibe Karab $oyalde sawu Kolareb.

84. Ургьибеги лIугьунеб, нахъеги бачIунеб борохь.

• urhibegi /uhuneb, na]egi bazuneb boro%.

85. Урхъукье вачIа, дадал!

• ur]upe waza, dadal!

86. Устар лъала, къайи бихьун.

• ustar ;ala, qayi bi%un.

87. Устарассда релълъараб букIуна хIалтIиги.

• ustaraSda re:arab bujuna \alTigi.

88. Устарассул къед квешаб, къебедассул нус квешаб (Устарассул хьит гьечIеб, къебедассул нус гьечIеб).

• ustaraSul qed kwe^ab, qebedaSul nus kwe^ab (ustaraSul %it hezeb, qebedaSul nus hezeb).

89. Устарассул роцц - роццго устарабила.

• usataSul roC - roCgo ustarabila.

Цо чияссул ххвалчен гьетIун букIанила. Гьебги босун, битIизабизе къебедассухъе анила.

co xiyaSul {walxen heTun bujanila. hebgi bosun, biTi#abi#e qebedaSu]e anila.

Къебедасс ххвалчен, кIиябго квералълъ аххалъи-тIаралъиги ккун, цо кIиго нухалълъ роццалда тунканила.

qebedaS {walxen, jiyabgo kwera: a{a;i-Tara;igi Kun, co jigo nu[a: roCalda tunkanila.

- ВахI, гьебни дихъагоги бажарулеб хIалтIи букIун буго. Дицца дуе гьедигIан гьитIинаб хIалтIухъ мухьги кьеларо, – ян абунила ххвалчадул бетIергьанасс.

- wa\, hebni di]agogi ba$aruleb \alTi bujun bugo. diCa duye hedifan hiTinab \alTu] mu%gi pelaro, - yan abunila {walxadul beTerhanaS.

- Бажарулеб батани, махха, дуццаго битIизабе, – янги абун, накалдаги тункун, къебедасс ххвалчен бетIергьанассухъе кьунила.

- ba$aruleb batani, ma{a, duCago biTi#abe, - yangi abun, nakaldagi tunkun, qebedaS {walxen beTerhanaSu]e punila.

Ххвалчадул бетIергьан, къебедго гIадин, накалдаги тункун, ххвалчен битIизабизе лIугьанила. КигIанни гьесс жигар бахъаниги, ххвалчен, гьетIун гурони, битIизабизе кIун гьечIо. ЦIакъго гьесс хIал гьабидал, бекунги ун буго. Валлагьин, унтарассул роцц - роццго устараб букIунеб букIун бугилан абурабила чара хварав ххвалчадул бетIергьанасс.

{walxadul beTerhan, qebedgo fadin, nakaldagi tunkun, {walxen biTi#abi#e /uhanila. kifanni heS $igar ba]anigi, {walxen heTun guroni biTi#abi#e jun hezo. `aqgo heS \al habidal, bekungi un bugo. walahin, ustaraSul roC - roCgo ustarab bujuneb bujun bugilan aburabila xara [waraw {walxadul beTerhanaS.

90. Устарассул хIатIалги устарал.

• ustaraSul \aTalgi ustaral.

91. Устарги вукIуна, хIуртIаустарги вукIуна.

• ustargi wujuna, \urTaustargi wujuna.

92. Устарзаби гIемер рукIуна, маххщел бугел дагьал рукIуна.

• ustar#abi femer rujuna, ma{&el bugel dahal rujuna.

93. «Ухха» гIемерассул гIакълу мукъссанаб, калам лълъамияссул керен махIцараб.

• «u{a» femeraSul faqlu muqSanab, kalam :amiyaSul keren ma\carab.

94. Уххи дуцца гьабидал, моцIцIаби диццайищ гъелел?

• u{i duCa habidal, mo~abi diCayi& velel?

95. Учузаб жо босизегIан бечедав гьечIила живан абулебила жугьутIасс.

• uxu#ab $o bosi#efan bexedaw hezila $iwan abulebila $uhuTaS.

96. Учузабги лълъикIабги жо букIунаребила.

• uxu#abgi :ijabgi $o bujunarebila.

97. Учузго кьолеб лълъикIаб жоги лълъикIго кколеб ххеххаб жоги букIунареб.

• uxu#go poleb :ijab $ogi :ijgo Koleb {e{ab $ogi bujunareb.

98. Уяб батани, цIун бачIаги!

• uyab batani, `un bazagi!