ДУН МАГIАРУЛАВ ВУГО

КІИГО НУХЛУЛАВ

​

Сапаралдасса тӀадвуссун, рокьове вачӀунев вукӏанила цо кӀудияв чи. Гьессда цадахъ кканила цӏцӏалун вачӀунев цо гӀолохъанчиги. Ххабар-кӀалалда рилълъун рачӀунаго, гӀолохъанчиясс кӀудияв чияссда абунила:

- КӀудияв чи, нилӏго ссвакачӀого рукӀине, цоцазда рекӀун рилълъани, лълъикӀ букӀинарищ? - ан.

- Мун гӀадаллъунищ, гӀадамал цоцазда рекӀун рилълъунеб гӀадатищ бугеб? - ан абунила кӀудияв чиясс, васассул суалалда гӀажаиблъиги гьабун.

Васасс щибго жаваб кьечӀила. Гьедин лълъикӀалан бакӀалде рилълъараб меххалда, цӀакъ берцинго бижараб, лъилъизе мехх щвараб ролӏул хурзабазда асскӀоре кканила гьел.

КӀудияв чиясс абунила:

- Огь, баркаман, лълъикӀго бижун бугеб куц бихьулищ гьаб ролӏ! - ан.

Васасс гьессда гьикъанила:

- КӀудияв чи, гьаб тӀорщел кварабдай буго, квинчӀебдай бугеб? - ан.

- Мун гӀадаллъунищ вугев, жеги лъилъизего лъиличӀеб тӀорщел кин квараб букӀунеб? - ан жаваб кьунила кӀудияв чиясс.

Вас, щибго абичӀого, чӀчӏанила. Гьедин таманалго рилълъараб меххалда, гьел щванила цо росу рагӀалде. Гьениб хабалалӏ хварав чи вукъулеб жамагӀат бугоанила. КӀудияв чияс абунила:

- Валлагь, цо хвел букъулел чаги рихьулахха гьанир, - ан.

Васасс кӀудияв чияссда гьикъанила:

- Хварав чидай вукъулев вугев, хвечӀев чидай? – ан.

Херав чияссул ццин бахъанила, гьессги гӀолохъанчияссда абунила:

- Мун гӀадаллъунищ вугев? ХвечӀел чагӀи рукъулеб гӀадатищ бугеб? - ан.

КватӀичӀого кӀудияв чиги гӀолохъанчиги щванила кӀудияв чияссул росулӏе. КӀудияв чиясс вас къасси жиндихъе сордо базе гьоболлъухъ ахӀанила. Васассги хӀукму гьабунила къасси гьенив чӀчӏезе. Жаниве лӏугьунеб меххалълъ, кӀудияв чияссул рокъой цо берцинай яс ятанила. ГӀолохъанчиясс, гьелде ишанги гьабун, цин цо килищ, цинги кӀиго килищ ццебе ккунила. Ясалълъ васассда ццебе цо килищ ккунила. Инссуда гьезул ишанал рихьанила. Кин бугониги, гьоболги вугелълъул, гьев васасдеххун рагӀи абичӀого танила.

Къасси гьенивги вукӀун, радал гьезулгун къо-мехх лълъикӏги гьабун, вас нухда вахъанила.

Гьев ун ххадуб, инссуцца ясалда абунила:

- Валлагь, тӀубан гӀакълу камилав чияссда релълъунаро гьадав вас, - ан.

Ясалълъ цӀехханила, щай дуцца гьедин абулебан. Инссуцца гьелда бицанила васасс нухда рачӀунаго жиндиего кьурал суалал. Ясалълъ инссуда абунила:

- Эмен, гьев чи дуда вичІчӀун гьечӀо, гьевни гӀакъилав чи вукӀине ккола, - ян.

Инссуцца гьикъанила дуда ричІчӀулелищ гьессул суалалилан. Ясалълъ абунила ричІчӀулилан. Инссуцца яс тӀамунила гьел суалазул магӀна бицине.

Ясалълъ абунила:

- СсвакачӀого рукӀине, цоцазда рекӀун, рилълъинин абураб жоялълъул магӀна ккола, нух теялълъе, цоцазе лълъикӀал ххарбал рицунаго, рилълъинин абураб. Квараб хурдай, квинчӀеб хурдай абураб суалалълъул магӀна ккола, хур бачӀинегӀан, тӀорщелги тӀагӀун, хурул бетӀергьанасс кьезелъун босун, чияхъа тӀорщелги кун, гьезие рецӀалихъ кьезе кколебдай буго тӀорщел, ккечӀого, жидеццаго квинедай буго абураб. Хварав чидай вукъулев вугев, хвечӀев чидай абураб суалалълъул магӀна ккола гьадинаб:

цо-цо чи вукӀуна, дуниялалда жиндирго напсалълъул гурони ургъелги гьабичӏев, лълъиениги лълъикІлъиги гьабичӏев чи. Гьединав чи хун ххадуб дунялалдасса ххеххгого гьессул цӀцӏарги тӀагӀуна. Гьев чи ккола, хӀакъикъаталдаги, хварав чи. Цоги гӀадамал рукӀуна чӀаго ругеб меххалда, Ххалкъалълъе жидедасса кӀудияб пайда-ххайир бахарал, ххалкъалълъе гӀоло жидецца лълъикӀа-лълъикӀал ишалги гьарурал. Гьединал чагӀи хабалӏ рукъаниги, гьезул цӀцӏар ххалкъалда жаниб чӀаго букӀуна. Гьеле гьединлъидал гъов васасс дудаги гьикъун буго, гъов чи кинав чидай вукӀарав абун. Рокъове жаниве лӏугьунаго, васассги ясалълъги гьарурал ишаназул ясалълъ бицинчӀого тедал, инссуцца гъолда гьикъула:

- Гьанже дуцца бице, жаниве вачӀунаго, гъов васассги дуццаги цоцазе гьарурал ишаназул магӀна щиб кколеб? - ан.

Дагьай нечарай гӀадинги лӏугьун, ясалълъ гьадин жаваб кьола:

- Гъосс дида цин цо килищ, цинги кӀиго килищ ццебе ккуна, гъолълъул магӀна ккола мун россассе арайищ, инчӀейищ абураб. Дицца гъоссда ццебе ккураб цо килищалълъул магІна буго инчӀей йиго абураб, - ан.

Гьебмеххалда инссуда бичІчӀун буго вас гӀакъилав чи вукӀин, ахиралдаги, жиндирго ясги кьун, гьев вас дурццлъунги гьавун вуго.