
﷽
دۇن ماعارۇلاو وۇڬۈ
ДУН МАГIАРУЛАВ ВУГО
dun mafarulaw wugo
Хъ ]
1. Хъаба бекани, дур нахлъидал гIодобе унеб.
- 
]aba bekani, dur na[;idal fodobe uneb. 
2. Хъаба цIечIеб меххалълъ, лълъим чвалххолеб, къвачIа цIечIеб меххалълъ, цIулакьо гъваргъвадулеб.
- 
]aba `ezeb me{a:, :im xwal{oleb, qwaza `ezeb me{a:, `ulapo vwarvwaduleb. 
3. Хъабахъ бегун кьаралъула, чи вегани, вакъуцца хола.
- 
]aba] begun para;ula, xi wegani, waquCa [ola. 
4. Хъабидасса махI жаниб бугеб жоялълъулила букIунеб.
- 
]anidaSa ma\ $anib bugeb $oya:ulila bujuneb. 
5. Хъабчида рекъараб рукъи камуларебила.
- 
]abxida reqarab ruqi kamularebila. 
6. Хъабчида чIартил рукъиги баге, чIартида къохьол рукъиги баге.
- 
]abxida zartil ruqigi bage, zartida qo%ol ruqigi bage. 
7. Хъабчил къвалалда къого рукъи барав.
- 
]abxil qwalalda qogo ruqi baraw. 
8. ХъабчилIгийила багьадур ватулев.
- 
]abxi/giyila bahadur watulew. 
9. Хъаз мадугьалассул лълъикIаблъун бихьулеб, лъимал нилIерго лълъикIаллъун рихьулел.
- 
]a# maduhalaSul :ijab;un bi%uleb, ;imal ni/ergo :ijal;un ri%ulel. 
10. Хъазида ххадуб балагьун ххутIараб цер гIадин.
- 
]a#ida {adub balahun {uTarab cer fadin. 
Цо нухалълъ царахъе кквезе щванила хъаз. Гьелде бер-ракIго щвечIого, хьимулаго царацца гьикъанила.
- Масала, духъе дун щун букIарабани, щиб дуцца гьабизе букIараб?
- Аллагьассе баркалаги кьун, рецц-бакъ гьабилаан.
- Диццаги гьабилищхха цо Аллагьассе рецц-бакъ? – ан царацца кIал рагьарабго, хъаз боржун анила.
Гьаб жакъаги бугила цер, гьакIкIан кIалгун, хъазида ххадуб балагьун ххутIун.
co nu[a: cara]e Kwe#e &wanila ]a#. helde ber-rajgo &wezogo, %imulago caraCa hiqanila.
- masala, du]e dun &un bujarabani, &ib duCa habi#e bujarab?
- allahaSe barkalagi pun, reC-baq habilaan.
- diCagi habili&{a co allahaSe reC-baq? - an caraCa jal raharabgo, ]a# bor$un anila.
hab $aqagi bugila cer, haJan jalgun, ]a#ida {adub balahun {uTun.
12. Хъазил къенероги хханассул чвантаги кидаго цIолареб.
- 
]a#il qenerogi {anaSul xwantagi kidago `olareb. 
13. Хъазихъего къвакъвадун, къадкил кIал бихъарабила.
- 
]a#i]ego qwaqwadun, qadkil jal bi]arabila. 
14. Хъал хисунилан, борхьил гIамал хисуларебила.
- 
]al [isunilan, bor%il famal [isularebila. 
15. Хъалалълъ бугессда рекIелI бугессул унти лъалареб.
- 
]ala: bugeSda reje/ bugeSul unti ;alareb. 
16. Хъалиян кье цIцIалев чияссе, хъирим къачIазабе лъалев чияссда.
- 
]aliyan pe ~alew xiyaSe, ]irim qaza#abe ;alew xiyaSda. 
17. ХъантIарав, ракьул чохьонив лъуниги, гIорцIцIуларевила.
- 
]anTaraw, rapul xo%oniw ;unigi, for~ularewila. 
18. Хъаравуллъи ккун араб щвартI сагIаталдасса ххалатаб.
- 
]arawul;i Kun arab &warT safataldaSa {alatab. 
19. ХъантIарасс хабалI мусруги кIкIунебила.
- 
]anTaraS [aba/ musrugi Junebila. 
20. Хъассизе бокьун буго – малъал гьечIо, хъуссизе бокьун буго - цаби гьечIо.
- 
]aSi#e bopun bugo - ma;al hezo, ]uSi#e bopun bugo - cabi hezo. 
21. Хъат чIвазеги – кIиго квер.
- 
]at zwa#egi - jigo kwer. 
22. Хъат цIун, цIцIам чIчIикIарасс, гел цIцIун, лълъим гьекъолеб.
- 
]at `un, ~am ZijaraS, gel ~un, :im heqoleb. 
23. Хъатил хъал биццатассул тIеренчехьги биццатаб.
- 
]atil ]al biCataSul Terenxe%gi biCatab. 
24. ХъахIаб гIарац чIчIегIераб къоялълъ батулебила.
- 
]a\ab farac Zeferab qoya: batulebila. 
25. ХъахIаб рас – херлъиялълъул тIоццебессеб чапар.
- 
]a\ab ras - [er;iya:ul ToCebeSeb xa_ar. 
26. ХъахIаб чол чIоло заманалда къай.
- 
]a\ab xol zolo #amanalda qay. 
27. ХъахIабги борчIун анила, чIчIегIерабги щвечIила.
- 
]a\abgi borzun anila, Zeferabgi &wezila. 
28. ХъахIалда хъахIабан абе, чIчIегIералда чIчIегIерабан абе.
- 
]a\alda ]a\aban abe, Zeferalda Zeferaban abe. 
29. ХъахIба гIодулейила, гъванщу елъулейила.
- 
]a\ba foduleyila, vwan&u ye;uleyila. 
30. ХъахIбаявги чи гуро, хъантIаравги чи гуро.
- 
]a\bayawgi xi guro, ]anTarawgi xi guro. 
31. ХъахIлъун араб мегеж чIчIегIерлъиларо, бицун араб рагIи нахъ буссинаро.
- 
]a\;un arab mege$ Zefer;ilaro, bicun arab rafi na] buSinaro. 
32. ХъащтIун рекьи гьабурасс гьабихъ чIвагъ ххине кколеб.
- 
]a&Tun repi haburaS habi] zwav {ine Koleb. 
33. Хъвалиссарав вугониги, вокьулев бищунго берцинавила.
- 
]waliSaraw wugonigi, wopulew bi&ungo bercinawila. 
34. Хъвараб бихьила, хьараб бачIина.
- 
]warab bi%ila, %arab bazina. 
35. Хъвезе кьарияб бокьулеб, квине хIалакъаб бокьулеб.
- 
]we#e pariyab bopuleb, kwine \alaqab bopuleb. 
36. Хъвезе оц кьурассе бежизе гьуэр кьечIебила.
- 
]we#e oc puraSe be$i#e huer pezebila. 
37. Хъвезе хьихьараб хIайваналълъе ссахI кьуни, къолол багьаяб гьан тIокIлъулеб.
- 
]we#e %i%arab \aywana:e Sa\ puni, qolol bahayab han Toj;uleb. 
38. Хъвелилан бицунеб цIцIедасса цIетIе реххараб гIанкIу лълъикIаб.
- 
]welilan bicuneb ~edaSa `eTe re{arab janju :ijab. 
39. Хъекь! – ан ахIани, хIамаги боххулебила. (Жибго гьитIинабилан абизе хIамиеги бокьулебила).
- 
]ep! - an a\ani, \amagi bo{ulebila. ($ibgo hiTinabilan abi#e \amiyegi bopulebila). 
40. Хъизан гьечIев бихьинчи бессдалассда релълъуна.
- 
]i#an hezew bi%inxi beSdalaSda re:una. 
41. Хъизан кIудияб рукъалълъул гъассда рагъ камулареб.
- 
]i#an judiyaw ruqa:ul vaSda rav kamulareb. 
42. Хъизаналде гIемер семи буго хъизан данде базаби.
- 
]i#analde femer semi bugo ]i#an dande ba#abi. 
43. Хъизаналълъул бетIер – хъизаналълъул вехь, туххумалълъул бетIер – туххумалълъул вехь.
- 
]i#ana:ul beTer - ]i#ana:ul we%, tu{uma:ul beTer - tu{uma:ul we%. 
44. Хъизаналълъул гьуинлъи – рукъалълъул ххазина.
- 
]i#ana:ul huin;i - ruqa:ul {a#ina. 
45. Хъизаналълъул гIайибал гIадамазе хъирщуге.
- 
]i#ana:ul fayibal fadama#e ]ir&uge. 
46. Хъизаналълъул лълъикIлъи буго гьитIиназ кIудиязул хIурмат гьаби, тIассан араб лълъикIлъи буго, кIудияз гьитIиназулги гьабуни.
- 
]i#ana:ul :ij;i bugo hiTina# judiya#ul \urmat habi, TaSan arab :ij;i bugo, judiya# hiTina#ulgi habuni. 
47. Хъизаналълъул цо чияссда чIвараб гIайиб – хъизаналдаго чIвараб гIайиб, росдал цо чияссда чIвараб гIайиб – росдадаго чIвараб гIайиб.
- 
]i#ana:ul co xiyaSda zwarab fayib - ]i#analdago zwarab fayib, rosdal co xiyaSda zwarab fayib - rosdadago zwarab fayib. 
48. Хъизаналълъулгун гьоркьоблъи бекиялда хIинкъараб хоно гIадин цIунизе кколебила.
- 
]i#ana:ulgun horpob;i bekiyalda \inqarab [ono fadin `uni#e Kolebila. 
49. Хъирим кьвагье, кIкIуй бетизегIан, ххвалчен кьабе, бекизегIан.
- 
]irim pwahe, Juy beti#efan, {walxen pabe, beki#efan. 
50. Хъирисс бараб чу хъирисс бараб чода лIулIадулеб.
- 
]iriS barab xu ]iriS barab xoda /u/aduleb. 
51. Хъирмида месед рекъолеб, хьагида гъалай рекъолеб.
- 
]irmada mesed reqoleb, %agida valay reqolareb. 
52. ХъирщутIасса хъабщутIе кканила.
- 
]ir&uTaSa ]ab&uTe Kanila. 
53. Хъорссокидассан – хъирисс, хIалихьатидассан – хIалихьалъи.
- 
]orSokidaSan - ]iriS, \ali%atidaSan - \ali%a;i. 
54. Хъорссол букари тIагIуна, хIокIицца хъассани, гIадамассул ццин нахъ буссуна, берцинаб рагIи бицани.
- 
]orSol bukari Tafuna, \ojiCa ]aSani, fadamaSul Cin na] buSuna, bercinab rafi bicani. 
55. Хъорщода лъун букIинеги тIагIел лълъикIаб бокьулеб.
- 
]or&oda ;un bujinegi Tafel :ijab bopuleb. 
56. Хъорщода лъураб меххалълъ гIадин, чи витIуларев.
- 
]or&oda ;urab me{a: fadin, xi wiTularew. 
57. Хъорщода сокIкIараб гIелму гIелму кколареб, гIелму букIине ккола каранда жаниб.
- 
]or&oda soJarab felmu felmu Kolareb, felmu bujine Kola karande $anib. 
58. Хъубаб гIанкIуялълъ бацIцIадаб хоно гьабулареб.
- 
]ubab fanjuya: ba~adab [ono habulareb. 
59. Хъубаб иццул бацIцIадаб лълъим букIунареб.
- 
]ubab iCul ba~adab :im bujunareb. 
60. Хъубаб ретIел чурун бацIцIалъула, хъубаб ракI ссунццаго бацIцIалъуларо.
- 
]ubab reTel xurun ba~a;ula, ]ubab raj SunCago ba~a;ularo. 
61. Хъубаб хIориниссан бацIцIадаб лълъим чваххулареб.
- 
]ubab \oriniSan ba~adab :im zwa{ulareb. 
62. Хъубухъун беге, хъалалълъан бекье.
- 
]ubu]un bege, ]ala:an bepe. 
63. Хъуй гIемерлъулеб, гIакълу дагьаб бугони.
- 
]uy femer;uleb, faqlu dahab bugoni. 
64. Хъукь бекьараб бугIаялдасса ццудун бекьараб богIол накку лълъикIаб (хъукьаб бугIаялдасса ццудунаб сусур лълъикIаб).
- 
]up beparab bufayaldaSa Cudun beparab bofol naKu :ijab (]upab bufayaldaSa Cudunab susur :ijab). 
65. Хъулухъ щварав падарассдассаги, гIи гIемерав тIомурассдассаги, лълъади ячине гIурав кьаналассдассаги цIунагийила.
- 
]ulu] &waraw _adaraSdaSagi, fi femeraw TomuraSdaSagi, :adi yaxine furaw panalaSdaSagi `unagiyila. 
66. Хъулухъал хисанагIан гIамал-ххассиятги хисарав.
- 
]ulu]al [isanafan famal-{aSiyatgi [isaraw. 
67. Хъун реххараб чахъдае ччукIи захIмалъулареб, иман гьечIеб черххалда нич-намус букIунареб.
- 
]un re{arab xa]daye Xuji #a\ma;ulareb, iman hezeb xer{alda nix-namus bujunareb. 
68. Хъурмицца хъурмил гIамал толареб.
- 
]urmiCa ]urmil famal tolareb. 
69. Хъурмицца хъурмил гьан кунареб, гIадамасс гIадамассул гьан кваналеб.
- 
]urmiCa ]urmil han kunareb, fadamaS fadamaSul han kwanaleb. 
70. Хъутаналда гIи тIагIани, бетIерлъи тIехIаб гъвалицца гьабулеб.
- 
]utanalda fi Tafani, beTer;i Te\ab vwaliCa habuleb.